مناظره بورس کالا و بازرگانی پتروشیمی بر سر نحوه فروش

ایسنا- رشد قیمت محصولات پلیمری و در مقابل تداوم روند صعودی تقاضا موجب شده تا خریداران نسبت به بورس کالا بدبین شده و این شرکت را عامل کمبود کالای مورد نیازشان بدانند. از سوی دیگر برخی کارشناسان دخالت‌های بازرگانی پتروشیمی در عرضه این محصول را از عوامل رشد قیمت‌ها اعلام می‌کنند؛ به هر حال آنچه که واضح است شرکت بازرگانی پتروشیمی و بورس کالا در یک مناظره کتبی هر دو درصدد برآمده‌اند تا با ارائه راهکارهای مناسب شرایط متعادلی را برای این بازار پدید آورند.

در این خصوص محتشمی‌پور، رییس دفتر توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی به تازگی اظهار کرده بود که «با توجه به این‌که بورس، محل خرید و فروش‌های عمده‌ است، عرضه مواد پلی‌اتیلن در بورس موجب احیای واسطه‌گری در این مواد شد.»

محمدی، مدیر بازرگانی داخلی شرکت بازرگانی پتروشیمی در این باره اعلام کرد: ورود این کالاها به بورس بر اساس مصوبه ‌١٧٧٥٩٤/ت/‌٤٤٧/ه هیات وزیران انجام شده است که طبق آن به استثنای کود، خوراک مصرفی واحدهای پتروشیمیایی و نیازهای استراتژیک ملی مانند مواد شیمیایی مصرفی نیروگاه‌ها کلیه محصولات پتروشیمی بایستی از طریق بورس کالا و با قیمت پایه Fob منهای پنج درصد ارائه شود که شرکت پتروشیمی با علم به مشکلاتی که این دستور برای واحدهای تولیدی دارای پروانه ایجاد می‌کند از شرکت بورس کالا درخواست می‌کند که مواد مورد نیاز این واحدها با اولویت در اختیار آنها قرار گیرد.

در ادامه نمابر وی آمده است: «هاشمیان مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران در نامه‌ای ضمن بیان مغایرت این موضوع با آیین‌نامه بورس کالا و با ذکر این‌که این امتیاز موجب رانت و خرید و فروش پروانه می‌شود، عدم ثبات به وجود آمده در بازار را ناشی از فرمول Fob منهای پنج درصد دولت دانسته و اظهار می‌کند که این نرخ که فاصله بسیار زیادی با قیمت‌های واقعی بازار دارد، موجب ایجاد خطا در تشخیص قیمت‌های واقعی توسط تولید‌کنندگان شده و نوسان در بازار می‌شود که تنها واسطه‌های مطلع را منتفع می‌کند. پیشنهاد این شرکت برای رفع این نقیصه رفع مشکلات حضور دلالان، استفاده از روش معمول بورس کالا در قیمت گذاری و تعیین میانگین وزنی نرخ قبلی با دامنه نوسان ‌٣درصد است که در این حالت ضمن کمک به خریداران واقعی برای کشف قیمت، موجب خروج دلالان از بازار می‌شود.»

البته مدیر بازرگانی داخلی پتروشیمی با اشاره به ورود قریب‌الوقوع مجتمع‌های تولیدی جدید به چرخه تولید، مشکل موجود را در اغلب موارد مقطعی دانسته و اعتقاد دارد که به این ترتیب بازار مواد پلیمری در آینده نزدیک رقابتی شده و محدودیت‌ها نیز رفع می‌شود، اما رییس دفتر توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی ضمن تایید ایده شرکت بورس کالا بر اصلاح قیمت پایه و قیمت‌گذاری بر اساس مکانیزم محصول بازار بورس که موجب کاهش سطح نوسان در بورس و کمک به تولید‌کنندگان واقعی برای کشف قیمت می‌شود، اظهار کرده که این روش راه‌حل مناسبی است و فقط بخشی از مساله را حل می‌کند، ولی توجه لازم به نیاز شرکت‌های کوچک که بخش اصلی صنعت ما را تشکیل می‌دهند، نشده است و برای فروش زیر ‌٢٠ تن بایستی حتما راهکاری اندیشیده شود. به گفته محمدی، شرکت‌های پتروشیمی بایستی مجاز باشند بر اساس قیمت کشف شده در بورس اقدام به فروش حواله‌های کوچک زیر ‌٢٠ تن برای بخشی از محصولات خود کنند و سطح دخالت دولت در ساز و کارهای قیمت‌گذاری بازار نبایستی در این حد باشد که حتی قیمت پایه را هم تعیین کند. وی افزود: این ادامه همان تفکر قیمت‌گذاری مصوب است که اغلب هم متاسفانه ناشی از نگاه کوتاه مدت حاکم بر تشکل‌های تولید‌کنندگان است.

به گزارش ایسنا، عرضه مواد پلی اتیلنی در بورس کالا موجب اعتراض برخی از فعالان صنعتی و تولیدکنندگان شده است، چرا که آنان معتقدند نمی‌توانند مواد مورد نیاز خود را با حجم بالا از بورس خریداری کنند که در این میان دلالان با توجه به خریدهای با تناژ بالایی که می‌توانند انجام دهند، عمده محصولات عرضه شده را خریداری و به تولیدکنندگان خرد با قیمت بالاتر از قیمت خریداری شده خود به فروش می‌رسانند.

هرچند در ابتدای شناورسازی قیمت محصولات پتروشیمی به نظر می‌رسید که دیگر رانت‌خواری در محصولات پتروشیمی رخت بر بسته، ولی مشاهده می‌شود که باز هم و با توجه به این که قیمت‌ها در سطح قیمت‌های جهانی است، هنوز دلالی روی مواد پلیمری با توجه به سیاست‌های اتخاذ شده وجود دارد.