گروه بورس کالا- هفته‌های پایانی سال گذشته، پس از مطرح شدن خبر عرضه اولین محموله سنگ‌آهن در بورس، بورس کالای ایران کانون توجه بسیاری از فعالان و سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار و حتی بازار کالایی قرار گرفت. اما به رغم اعلام قطعی عرضه آن در بورس و در حالی که همگان در انتظار پذیرش این محصول در بورس بودند، سازمان بورس مانع از انجام این معامله شد که منابع آگاه علت اصلی این امر را آماده نبودن بازار و نیاز به انجام کلیدی بررسی‌های کارشناسانه روی تاثیرات آزادسازی قیمت سنگ‌آهن بر قیمت نهایی محصولات فولادی و همچنین سوددهی شرکت‌های تولیدکننده دانستند. از این رو نهایتا معامله این کالا به سال ۸۷ موکول شد و هر چند زمان مشخصی برای آن مطرح نشده، اما یک منبع آگاه اعلام کرد که گزارش پذیرش و درج سنگ‌آهن در بورس کالا حداکثر باید تا پایان فروردین ماه آماده و تقدیم سازمان بورس شود. به گفته وی تنها در صورت اتمام این گزارش است که معامله سنگ‌آهن در بورس قطعی خواهد شد. وی که با موج گفت‌وگو کرده است، به تصمیم شرکت بورس کالا برای ورود این کالا به بورس کالا اشاره کرد و اظهار داشت: با توجه به طی نشدن فرآیند پذیرش و درج سنگ‌آهن در بورس کالا و به تبع آن عدم تهیه گزارش پذیرش برای مشخص شدن اثرات پذیرش این کالا در بورس کالا و بورس اوراق بهادار، بازار در کالاها و صنایع پایین دستی و در سهام شرکت‌های مرتبط در بورس اوراق بهادار، سازمان بورس مانع از انجام این معامله در بورس کالا شد.

قیمت‌های جهانی سنگ‌آهن

وی با اشاره به قیمت‌های جهانی این کالا، یادآور شد: در حال حاضر خریداران سنگ‌آهن این کالا را به یک چهارم قیمت جهانی خریداری می‌کنند؛ در حالی که باید طبق برنامه توسعه و چشم‌انداز ۲۰ ساله، تمام سوبسیدهای این کالا حذف شود.

وی ادامه داد: لذا هر تولید کننده ای که قادر باشد می‌تواند سنگ‌آهن تولیدی خود را حتی با قیمت فوب خلیج فارس به فروش رساند.

وی تصریح کرد: البته ورود سنگ‌آهن به بورس کالا به معنای خریداری سنگ‌آهن به قیمت جهانی و افزایش یکباره هزینه‌های تولیدی آنها نیست. این کارشناس یادآور شد: در ابتدای ورود سنگ‌آهن به بورس کالا شرکت‌های تولیدکننده سنگ‌آهن و گندله مازاد ظرفیت و قراردادهای خود را در بورس کالا معامله می‌کنند؛ در واقع نیاز صنایع در خصوص سنگ‌آهن و گندله بر اساس قرار دادها و توافقات سالانه خارج از بورس است.

داستان پذیرش سنگ‌آهن در بورس کالا

وی با بیان اینکه «سنگ‌آهن قبلا در بورس کالا پذیرش شده بود»، یادآور شد: این امر منجرشد تا از دو سال پیش دیگر فرآیند پذیرش سنگ‌آهن در بورس کالا تکرار نشود.

وی ادامه داد: اما به دلیل عرضه سهام شرکت‌های تولید کننده سنگ‌آهن و فولاد مبارکه در بورس کالا طی دو سال گذشته، ورود سنگ‌آهن به بورس کالا تاثیر مهمی بر صورت‌های سود و زیان این شرکت‌ها خواهد داشت.

درخواست سازمان بورس

به گفته وی، بر اساس درخواست سازمان بورس باید اطلاعات پذیرش و درج این کالا، کل تولید مصرف در دنیا، روند رشد قیمت‌های سنگ‌آهن طی سه سال گذشته منتشر شود.

وی به افزایش ۶۰‌درصدی قیمت جهانی سنگ‌آهن طی دو ماهه گذشته بر اساس افزایش مصرف فولاد و کاهش تولید سنگ‌آهن اشاره کرد.

وی ادامه داد: در این گزارش باید پس از بررسی اقتصاد جهانی این کالا، ظرفیت تولید سنگ‌آهن و گندله در داخل کشور، میزان تقاضا و متقاضیان مشخص و پیش بینی شود که ورود این کالا چه تاثیراتی در بورس، صنایع پایین‌دستی، قیمت تمام شده آنها و قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار خواهد داشت.

ورود سنگ‌آهن به بورس و سهام شرکت‌های معدنی و فولادی

این کارشناس تصریح کرد: اگر سنگ‌آهن یا حتی بخشی از ظرفیت تولید سنگ‌آهن شرکت‌های تولید کننده در بورس کالا معامله شود شاهد رشد EPS شرکت‌هایی مانند گل‌گهر، امید، معادن و فلزات خواهیم بود.

وی ادامه داد: طبیعی است که حاشیه سود شرکت‌های فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، فولاد خراسان و ذوب آهن اصفهان کاهش خواهد یافت.

وی همچنین به تاثیر ورود سنگ‌آهن در انجام برنامه خصوصی سازی دولت در بلوک‌های فولادی اشاره کرد.

سیمان هم باید درج و پذیرش شود

این کارشناس در خصوص وضعیت سیمان نیز گفت: با توجه به افزایش پروژه‌های بزرگ سیمان بر و افزایش قیمت جهانی سیمان باید شرایط سیمان، میزان تولید و تقاضای این کالا نیز مشخص شود.

بر اساس گزارش موج، به نظر می‌رسد نیاز فولاد مبارکه و دو شرکت بزرگ فولادی برای تامین فولاد به عنوان مواد اولیه خود منجر شده تا این شرکت‌ها برای ورود سنگ‌آهن به بورس محافظه کاران عمل کنند.

از سوی دیگر نیز در خصوص محصولات پتروشیمی نیز بر اساس بررسی‌های به عمل آمده این اطلاعات به صورت شفاف ارائه نشد؛ اما به دلیل الزام دولت برای آزادسازی محصولات پتروشیمی، ورود محصولات پتروشیمی به بورس کالا با سه محصول صورت گرفت که به دلیل عام بودن مصرف، از نظر کارشناسان این مساله مشکلی را ایجاد نکرد؛ به گونه ای که حتی ورود قیر منجر به سودآوری کارخانه‌های تولیدی نیز شد.