خداحافظ آقای میتال

بهنود دامغانی

خرید فولاد مبارکه اصفهان از سوی لاکشمی میتال سلطان تولید فولاد جهان دیگر منتفی شد. این خبر را یک منبع آگاه از وزارت صنایع و معادن در گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد داد. به نظر می‌رسد گمانه‌زنی‌های آقای میتال به آخر خط رسید. چرا که این بار رییس‌جمهور موضوع خرید مبارکه را از سوی وی کاملا منتفی اعلام کرده و دفتر ریاست‌جمهوری طی نامه‌ای خرید مبارکه را از سوی میتال در شرایط فعلی غیرممکن دانسته ‌است. رییس‌جمهور به این غول فولادساز گفته سهام مبارکه را تدریجی به مردم واگذار خواهیم کرد و قصد فروش این واحد فولادسازی را به هر شکل یا هر نحو به خارجی‌ها نداریم.

لاکشی میتال این مرد فولادساز هندی درخواست خود را برای خرید کارخانه فولاد مبارکه برای اولین‌بار حدود سه سال پیش به سازمان ایمیدرو مطرح کرد. در آن زمان مصطفی موذن‌زاده، رییس وقت این سازمان بود. فروش مبارکه در آن روزها تقریبا غیرممکن به نظر می‌رسید؛ چراکه اولا تفسیر جدیدی از سوی مقام معظم‌رهبری در مورد مصادیق اصل ۴۴قانون اساسی هنوز ارائه نشده بود. ثانیا تفکر اقتصادی حاکم در آن دوران طوری بود که فروش هر کارخانه دولتی به صورت یکجا با مخالفت‌های جدی در درون حاکمیت و مردم رو‌به‌رو بود. بنابراین در آن شرایط موذن‌زاده جز ارائه‌ یک جواب غیرشفاف به میتال ‌کار دیگر نمی‌توانست بکند.

رییس وقت سازمان ایمیدرو در یک موضع‌گیری غیرشفاف اعلام کرد که خرید مبارکه از سوی میتال در دست بررسی است:

موضوع خرید مبارکه از سوی این مرد ثروتمند هندی معلق ماند تا اینکه وی درگیر خرید واحد فولادسازی آرسلور اروپا شد. دردسرهای خرید این واحد فولادی یک سالی است، میتال را به خود مشغول کرد. جو حاکم در اروپا چالش‌های جدی را برای میتال فراهم کرده بود، اما در نهایت وی در سال ۲۰۰۶ موفق به خرید آرسلور شد. اما جاه‌طلبی‌های میتال پایان نیافت. وی دوباره خرید مبارکه را به سازمان ایمیدرو پیشنهاد داد. وی زمانی درخواست خود را اعلام کرد که دکتر محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور شده بود و مصطفی موذن‌زاده صندلی ریاست را به احمد علی هراتی نیک، مرد کهنه‌کار صنعت فولاد داده بود. پیشنهاد دوباره به ایمیدرو در ابتدا با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شد. چرا که شرایط تقریبا تغییر کرده بود و مقام معظم رهبری تفسیر جدیدی از بندهای اصل ۴۴ قانون اساسی ارائه کرده بودند. به طوری که واگذاری صنایع بزرگ با تفسیر جدید بلامانع بود. به عبارتی واگذاری مبارکه به میتال دیگر منع قانونی نداشت، اما هراتی نیک در روزهای اولیه پیشنهاد میتال در گفت‌وگو با خبرگزاری‌های داخلی اعلام کرد که طرح میتال در دست بررسی است، اما رییس سازمان ایمیدرو جواب شفافی ارائه نکرد. حتی وی در گفت‌‌وگو با نشریه ایمیدرو پیشنهاد دیگری از میتال مطرح کرد که در آن درخواست، لاکشمی خواسته بود که ایمیدرو سنگ آهن در اختیار آرسلور میتال قرار دهد تا بتواند در ایران فولادسازی کند.جواب‌های غیر شفاف از سوی دولت ایران به میتال وی را در سردرگمی قرار داده بود تا اینکه بحث واگذاری مبارکه از طریق بورس جدی شد. لاکشمی میتال برای اینکه این فرصت طلایی را از دست ندهد این بار پیشنهاد رسمی خود را به ریاست جمهوری ایران ارائه کرد که بعد از بررسی‌های لازم دفتر ریاست جمهوری طی نامه‌ای موضوع را ختم به خیر کرد و به آقای لاکشمی میتال گفت: مبارکه را نمی‌فروشیم.