لزوم ساماندهی فروش مواد اولیه فولاد توسط وزارتخانه و سازمان‌های نظارتی
گروه بورس کالا - منیژه حیاتی: در شرایطی که بازار فولاد در تلاش است تا رکود و سستی بازار را با ایجاد امواج قیمتی در بازار تیرآهن جبران کند، طی روزهای اخیر بحث و گفت‌وگو بر سر موضوع توقف فروش شمش و اسلب به فولاد سازانی که محصولات خود را در خارج از بورس عرضه می‌کنند داغ شده است.

به گفته برخی منابع آگاه با توجه به این مباحث و به خصوص بروز برخی نوسان‌های غیرمنطقی در بازار محصولات تخت، قطعا باید وزارت صنعت، معدن و تجارت، ایمیدرو و به خصوص سازمان حمایت راه چاره‌ای برای این موضوع پیدا کنند.
طبق اعلام فعالان بازار در روزهای اخیر برخی تولیدکنندگان ورق در شرایطی که مواد اولیه خود را با نرخ‌های مناسبی و بدون دردسر خریداری می‌کنند، اما در نهایت به دلیل کاهش واردات این کالا در ماه‌های اخیر، محصولات خود را تنها کمی پایین‌تر از نرخ وارداتی (در حدود ۳۰ تومان) در بازار و به مشتریان عرضه می‌کنند.
از سوی دیگر علاوه بر موضوع ورق بحث انحصار واردات تیرآهن هم مطرح است، به طوری که طی هفته‌های اخیر برخلاف روند ثابت و نوسان قیمت میلگرد در یک محدوده مشخص، قیمت تیرآهن به طور کلی افزایشی بوده است.
این موضوع حتی باعث شد تا معاملات بورس هم با رشد قیمت و تقاضای بالای بازار مواجه شود. از آنجا که هر انحصاری در نهایت عامل داغ‌تر شدن بازار دلالی آن کالا می‌شود و همچنین با در نظر گرفتن تاثیر مستقیم قیمت تیرآهن بر قیمت تمام شده ساختمان‌ها و برج‌های بلند و از سوی دیگر با توجه به اینکه فروش اسلب مورد نیاز واحدهای تولید ورق، با شرایط آسان و قیمت مناسبی در اختیار برخی شرکت‌ها قرار می‌گیرد باید نظارت جدی روی این شرایط صورت بگیرد.
به گفته یکی از کارشناسان بازار در حال حاضر برخی از شرکت‌ها در حالی محصولات اولیه (شمش) را از بورس و در قالب عرضه‌های عمومی و خصوصی در بورس خریداری می‌کنند که محصولات خود را در بورس عرضه نمی‌کنند و این موضوع باید از سوی مسوولان پیگیری شود.
به عقیده این کارشناس اگرچه بازار در سکوت است و نوسان زیادی دیده نمی‌شود اما منطقی نبودن شرایط توزیع مواد اولیه تولید ورق هم علاوه بر شمش معضل دیگری شده، چرا که فاصله بین مواد اولیه (اسلب) و قیمت نهایی برخی سایزهای این کالا بسیار زیاد است و هیچ نظارتی هم بر فروش آنها در بازار آزاد وجود ندارد.
در مورد ورق نکته قابل تامل‌تر این است که حتی برخی از شرکت‌ها از قیمت‌هایی که در بورس ثبت می‌شود استفاده می‌کنند و بر مبنای این قیمت‌ها، کالاهای خود را در بازار می‌فروشند. در مورد شمش هم برخی شرکت‌ها اصولا با وجود خرید از بورس فقط بخش محدودی از کالای خود را در بورس عرضه می‌کنند و بعضا به بهانه نبود خریدار در رینگ فولاد، خارج از آن و حتی در محل درب کارخانه اقدام به فروش کالا می‌کنند.
البته در این میان شنیده‌ها حاکی از آن است که در ماه‌های اخیر بورس هم به بعضی از شرکت‌ها به خصوص یکی از نورد‌ی‌ها هشدار داده اما با وجود اینکه در حال نزدیک شدن به پایان سال و اوج تقاضا هستیم، اما هنوز خبری از عرضه این شرکت‌ها نیست.
به نظر یکی از کارشناسان بازار فولاد محدودیت‌ها و قواعدی که در حال حاضر برای برخی کالاها همچون شمش وجود دارد و برای مثال بخشی از آن به صورت سهمیه تعیین شده به طور کلی باید از بین برود و همه معاملات در بورس و با شفافیت انجام شود و تنها در این صورت است که بورس هم می‌تواند نسبت به عرضه‌کننده‌ها موضع سخت تری بگیرد، چرا که وقتی وضعیت سهمیه‌بندی بخشی از مواد اولیه از قبل تعیین شده شاید بورس نتواند به راحتی نسبت به شرایط عرضه محصولات نهایی اعتراض کند به خصوص که این سهمیه‌ها از قبل توسط وزارتخانه و ایمیدرو تعیین شده است.
در همین حال موضوع منطقی بودن قیمت تیرآهن و عدم خروج آن از سیر منطقی قیمت‌گذاری هم مطرح است که به نظر می‌رسد تنها راه آن، سرمایه‌گذاری در این بخش یا بالا بردن انگیزه واردات است وگرنه به دلیل انحصار موجود در تولید این کالا نمی‌توان از بالا رفتن قیمت آن جلوگیری کرد.


رشد تیرآهن و تختال بورسی
گروه بورس کالا- همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد و از تقاضاهای ثبت شده در سیستم بورس مشخص بود، عرضه‌های تیرآهن به رقابت سرسخت خریداران و رشد قیمت منجر شد.
به نظر معامله‌گران بازار فولاد، رشد قیمت تیرآهن تنها به دلیل انحصاری بودن تولید آن در بازار و عدم واردات در ماه‌های اخیر بوده است، به طوری که بسیاری از معامله‌گران و سازنده‌ها در هفته‌های اخیر به دلیل بالا رفتن قیمت تیرآهن، به جای آن از ورق و در نهایت تیر ورق برای ساختمان‌سازی استفاده می‌کنند؛ چرا که قیمت ورق در مقایسه با تیرآهن مناسب‌تر است. البته این موضوعی است که همیشه مورد مناقشه بوده و منطقی ارزیابی نمی‌شود؛ چراکه معمولا در سال‌های گذشته قیمت ورق به دلیل هزینه تولید، بالاتر از نرخ مقاطع بود؛ اما هر بار که میانگین تیرآهن رشد بیشتری پیدا می‌کند، ورق جایگزین آن می‌شود.
بر اساس این گزارش، روز گذشته دربورس کالا عرضه‌کنندگان زیادی به رینگ فلزات آمدند که بالاترین حجم عرضه اولیه به ذوب آهن اصفهان اختصاص داشت که ۵۱ هزار و ۷۰۰ تن انواع تیرآهن بود.
در این روز تیرآهن ۱۴ و ۱۶ ذوب آهن اصفهان با قیمت یک هزار و ۶۶۰ تومان در حجم ۴۴ هزار تنی عرضه شد اما تقاضا برای آن بیش از ۱۰۰ هزار تن بود.
در نتیجه این کالا در نهایت و پس از رقابت و در بالاترین رقم با نرخ یک هزار و 699 تومان معامله شد؛ ضمن اینکه میانگین محموله‌های معامله شده از این کالا یک هزار و 693 تومان بود.
تیرآهن ۱۴ و ۱۶ این شرکت در سبدی دیگر با نرخ یک هزار و ۶۷۵ تومان عرضه شد که در رقابت به یک هزار و ۷۰۱ تومان جهش قیمتی داشت میانگین نرخ این کالا یک هزارو ۷۰۹ تومان بود.
همچنین فولاد خوزستان با ۳۲ هزار تن شمش بلوم و ۱۰ هزار تن تختال به تالار معاملات بورس آمد که در همان دقایق ابتدایی کل عرضه این شرکت با نرخ 1500 تومان مورد معامله قرار گرفت. این کالاها برای تحویل 30 بهمن‌ماه عرضه شده بودند.
در همین حال فولاد آذربایجان هم سبد میلگرد ۱۴ تا ۲۵ را با نرخ یک هزار و ۶۵۸ تومان عرضه کرد که یک هزار و ۹۸۰ تن از آن فروخته شد. این کالا هم برای تحویل ۲۵ دی‌ماه عرضه شده بود.
فولاد آذربایجان پودر آهن قراضه را با قیمت 115 تومان عرضه کرد اما در رقابت به 120 تومان تومان رشد کرد و در مجموع 2 هزار تن از آن معامله شد.
ضایعات مقاطع نوردی فولاد آذربایجان با قیمت ۹۲۶ تومان عرضه شد؛ که در رقابت به ۹۷۲ تومان رشد کرد و یک هزار تن از آن معامله شد.
شمش فولاد خوزستان با قیمت یک هزار و 500 تومان عرضه شد که با همین قیمت 32 هزار تومان معامله شد. از این شرکت تختال c هم عرضه شد که قیمت آن در رقابت از 1250 تومان به 1312 تومان رشد کرد، چرا که تقاضا 41 هزار تومان بود؛ اما عرضه آن فقط 10 هزار تن بود.
تیرآهن ۱۴ جهان فولاد غرب با قیمت ۱۶۹۰ تومان و میلگرد گیلان با قیمت ۱۶۳۵ تومان و همچنین میلگرد نورد ایوان غرب با قیمت ۱۶۴۰ تومان عرضه شد که تقاضایی برای آنها وارد رینگ نشد.