سرانجام نامعلوم عرضه فرآورده‌های نفتی!

گروه بورس کالا- کتایون دارابی: در حالی با شروع هفته جدید هنوز اختلاف نظر بورس کالا و شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی بر سر افزایش تدریجی یا یکباره قیمت‌ها حل نشده و سازمان بورس قرار است میانجیگری کند که شرکت پاسارگاد هم پس از پالایش و پخش مدعی تازه دریافت مابه‌التفاوت قیمت ارز مرجع و مبادله‌ای برای عرضه‌های پیشین خود شده است. این در حالی است که بیشتر فعالان بازار این موضوع را منتفی دانسته و می‌گویند: طبق قوانین بورس، عرضه‌کننده پس از فروش کالاها به خریداران و تسویه آنها قادر نیست ادعای دریافت مابه‌التفاوت ارز مرجع و مبادله‌ای کند.

البته خریداران فرآورده‌های نفتی هم در هفته گذشته به اخطار شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اشاره کرده و می‌گویند: این شرکت خواستار دریافت مابه‌التفاوت ارز مرجع و مبادله‌ای از خریداران هفته‌های گذشته شده است.

از سوی دیگر موضوع دیگری هم که در این رابطه مطرح می‌شود، این است که آیا شرکت پالایش و پخش و پاسارگاد تا به حال خوراک خود را با ارز مبادله‌ای دریافت نکرده‌اند، پس چرا مدعی دریافت مابه‌التفاوت نرخ ارز مرجع و مبادله‌ای از خریداران خود شده‌اند؟

با این حال گر چه زمزمه‌های تغییر ارز مرجع به مبادله‌ای در نرخ خوراک و محصولات مجتمع‌های پتروشیمی قرار نبود به پالایش و پخش کشیده شود، اما گویا قدرت این شرکت از مجتمع‌های پتروشیمی بیشتر بود؛ چراکه مجتمع‌ها پس از درگیرهای فراوان و با نظارت شدید سازمان حمایت در تغییر قیمت‌ها روبه‌رو شدند، اما شرکت پالایش و پخش به راحتی توانست مصوبه تغییر دوبرابری قیمت‌ها را دریافت کند.

البته در آخرین روز هفته گذشته هم شرکت پالایش و پخش با اعلام افزایش قیمت خوراک پالایشگاه‌های روغن سازی باز هم در صدر خبرهای انتشار یافته قرار گرفت و اعتراضات زیادی را برانگیخت؛ به طوری که نماد شرکت نفت بندرعباس و تبریز هم روز گذشته متاثر از این تصمیم بسته شد.

از سوی دیگر این تصمیم بهای موادخام شرکت‌های نفت بهران، نفت پارس و ایرانول را نزدیک به ۸۰ درصد افزایش می‌دهد. این در شرایطی است که به نظر نمی‌رسد این شرکت‌ها بتوانند قیمت محصولات خود را متناسب با این هزینه‌ها افزایش دهند.

البته بسیاری از مصرف‌کنندگان فرآورده‌های نفتی به عدم عرضه این کالاها در بورس معترض هستند و می‌گویند: در هر حال این افزایش دو برابری قیمت‌ها به دلیل رشد نرخ ارز انجام خواهد شد؛ اما افزایش تدریجی یا یکباره قیمت‌ها موضوعی است که بورس کالا و شرکت پالایش و پخش با آن درگیر هستند.

باقری، مدیرمعاملات کارگزاری بهمن در این باره می‌گوید: افزایش تدریجی قیمت فرآورده‌های نفتی در بورس کالا تنها ایجاد رانت می‌کند؛ چرا که خریداران از اختلاف قیمت بورس و بازار به نفع خودشان استفاده می‌کنند. در همین حال عرضه‌کننده هم میزان عرضه‌های خود را کاهش داده و ترجیح می‌دهد کالای خود را ذخیره کند و به نوعی در برابر فروش محصولات با قیمت پایین‌تر مقاومت می‌کند.

وی با اشاره به التهاب ایجاد شده متاثر از مشخص نبودن زمان عرضه فرآورده‌های نفتی در بورس کالا می‌گوید: بورس کالا در نامه‌ای به سازمان بورس خواستار تعیین تکلیف عرضه فرآورده‌های نفتی شده، اما هنوز خبری از عرضه‌ها در هفته جاری نیست، به همین دلیل بازار با التهاب مواجه شده است.

این در حالی است که روز گذشته بازار محصولات پتروشیمی همچنان با ثبات به کار خود ادامه داد و تغییر محسوسی را در قیمت‌ها تجربه نکرد. به عقیده معامله‌گران به نظر نمی‌رسد که بازار پتروشیمی در روزهای آینده تغییر عمده‌ای را شاهد باشد؛ چرا که نرخ‌های پایه محصولات در رینگ پتروشیمی ثابت مانده و از سوی دیگر تقاضا هم در این بازار معمولی است.

از این رو بیشتر معامله‌گران پیش‌بینی می‌کنند روزهای آتی بازار پتروشیمی در ثبات و آرامش سپری شود و تا زمانی که قیمت‌های پایه در بورس کالا تغییر نکند، روال بازار داخل هم ثابت بماند.