نگاهی به عملکرد اتحادیه آهن‌فروشان

گروه بورس کالا - بی‌شک یکی از نتایج نوسان شدید قیمت‌‌ها در بازار فولاد، ضرر و زیان ناشی از این نوسان‌‌ها به خصوص در میان تجار و معامله گران بازارهای فولادی بوده است. در این میان یکی از انتقاداتی که مطرح می‌شود نسبت به نحوه عملکرد نهادهایی همچون اتحادیه آهن‌فروشان و انجمن تولید‌کنندگان فولاد است که چرا اقدامات لازم را برای جلوگیری از اتخاذ تصمیمات یک شبه نکرده و در برابر وقوع شرایطی که به ضرر اعضای این دو نهاد بوده قدمی بر نداشته‌اند. اما محمد آزاد رییس اتحادیه انجمن فولاد با اشاره به پیگیری‌‌هایی که در خصوص اتخاذ ارز لازم برای واردات مواد اولیه صورت گرفته معتقد است که اقدامات لازم انجام شده، اما شرایط به گونه‌‌ای رقم خورد که اوضاع به طور کلی از دست فعالان بازار و نمایندگان آنها که در جلسات مشترک با مسوولان کشور شرکت می‌کردند از دست رفت.

اقدامات انجام شده برای واردات شمش

وی در خصوص نوسانات ۹ ماه اخیر بازار فولاد می‌گوید: قبل از آغاز دوره افزایش قیمت محصولات فولادی، از آنجا که مدتی بود تولیدکننده‌‌ها با کمبود ارز در امر واردات شمش مواجه شده بودند، طی یک سال و نیم جلسات متعددی را با معاون اول رییس جمهور و دیگر مسوولان در خصوص اختصاص ارز مورد نیاز وارد‌کننده‌‌ها برگزار کردیم و تلاش زیادی انجام شد تا جلوی واردات محصولات نهایی گرفته شده و در مقابل واردات مواد اولیه به جهت ایجاد اشتغال و ارزش افزوده بیشتر شود. وی می‌افزاید: خوشبختانه این تصمیم گرفته شد، اما بانک مرکزی به دلایل متعدد و بهانه‌‌های مختلف از باز کردن ال‌سی‌‌ها خودداری کرد و همان طور که انتظار می‌رفت روند صعودی قیمت‌‌ها آغاز شده و تا مهر ماه به اوج رسید. به گفته وی از ابتدای سال ۹۱ روند افزایشی زیادی را در قیمت‌‌ها شاهد بودیم که اوج این نوسان در مهر ماه بود. اما در آن زمان هیچ یک از فعالان بازار این سوال را مطرح نکردند که چرا اتحادیه اقدامی انجام نمی‌دهد؛ چرا که اصولا کاری از دست ما ساخته نبود. به گفته آزاد عدم ثبات امور مالی و ارزی باعث شد تا نوسان قیمت‌‌ها غیر‌طبیعی به نظر برسد چرا که علت اصلی این نوسان‌‌ها، قیمت ارز بود و عملا دولت نیز هیچ اقدامی برای ورود به بازار و کنترل قیمت‌‌ها نکرد، اما طی این دوره و حتی پس از آن من به شخصه به عنوان رییس اتحادیه آهن‌فروشان تلاش زیادی برای کمک به بخش تولید کردم تا جایی که بارها تولیدکننده‌ها از بابت این حمایت‌‌ها تشکر کردند.

اثرات اتاق ارزی بر بازار فولاد

رییس اتحادیه آهن‌فروشان در خصوص اثرات راه اندازی اتاق ارزی بر بازار فولاد می‌گوید: اگرچه در ابتدا امیدی به این موضوع وجود نداشت اما واقعیت این است که اتاق ارزی توانست قیمت ارز را درمحدوده ۲۵۰۰ تومان برای مدتی تثبیت کند و در مقابل بازار فولاد هم از آبان ماه با روند نزولی قیمت مواجه شد. این کارشناس بازار با تاکید بر این واقعیت که معمولا با افزایش قیمت خریداران با شوق و ذوق در بازار فعالیت و خرید می‌کنند، اما در مقابل در زمان کاهش قیمت شروع به فروش کالاها می‌کنند، می‌افزاید: با آغاز روند نزولی، تعداد قابل توجهی از معامله گران اقدام به فروش کالاها و موجودی‌‌های خود کردند که نتیجه آن کاهش بیشتر قیمت‌‌ها بود به طوری که چندین بار طی این مدت با بررسی قیمت‌‌های بورس و بازار به این نتیجه رسیدم که قیمت‌‌های بازار حتی پایین‌تر از بورس است. آزاد معتقد است: به طور کلی مشکل فعلی بازار فولاد، نبود تقاضا و رکود بازار است تا جایی که چاره‌‌ای جز طرح‌‌های عمرانی و بودجه‌‌ها نیست و طرح‌‌های قبلی بازار هم به طور کلی از مرحله فلز کاری رد شده و نیازی به محصولات فولادی ندارند.

خوش بینی به رونق بازار از اسفند ماه

وی با تاکید بر این نکته که انبوه سازان فعال نیستند و بعید است که تا پایان سال بودجه‌‌ها اختصاص پیدا کند می‌گوید: اما در مقابل به نظر می‌رسد در مقابل خریدهای شخصی رونق زیادی پیدا خودهد کرد و این شرایط رکودی حداکثر تا دی و بهمن در بازار وجود خواهد داشت و اصولا پس از این دوره در اسفند ماه رونق در بازار بیشتر خواهد شد.

به نظر این کارشناس بازار بسیاری از تجار با توجه به اینکه موجودی انبارهایشان پایین است و از آنجا که نمی‌خواهند در تابستان که اوج درخواست بازار است با کمبود کالا مواجه باشند و دستشان خالی باشد، از اسفند اقدام به خرید خواهند کرد و بازار با تقاضای تجار از رکود در می‌آید.

عملکرد بورس

در همین حال این کارشناس بازار در خصوص عملکرد بورس کالا در روند قیمت‌گذاری و معاملات فولاد با تاکید بر اینکه شخصا عملکرد و فلسفه وجودی بورس را تایید می‌کنم،‌ می‌افزاید: بورس حقیقتا بهترین مکان برای کشف قیمت‌‌های واقعی است اما برخی اقداماتی که انجام می‌شود را قبول ندارم چرا که بعضا معاملاتی در آن انجام می‌شود که سوال برانگیز است. آزاد در تشریح این موضوع می‌گوید: برای مثال در بسیاری از معاملات بورس کالا ما شاهد هستیم که فعالان اصلی و اقتصادی حضوری ندارند. به گفته وی برای مثال در یکی از معاملات اخیر ذوب آهن که ۷۰ هزار تن کالا معامله شد تنها ۴ شرکت که وابسته به ۴ بانک بودند وارد رینگ شدند و همه کالاها را معامله کردند در حالی که اصولا معامله در بازار فولاد، کار بانک نیست.

آزاد معتقد است اگر به جای بانک‌ها فعالان بازار آهن طی این مدت وارد معاملات شده بودند و فعالیت اصلی دست آنها بود، بازار فولاد از رکود در می‌آمد و به نظر وی اصولا این موضوع که بانک‌ها در بازار فولاد معامله کنند به نفع صنعت فولاد هم نیست.

وی در مورد اینکه بسیاری از تجار قدیمی بازار آهن در ماه‌های اخیر از بازار خارج شده‌اند، می‌گوید: متاسفانه وقتی تاجری به این موضوع نگاه می‌کند که باید با بانک‌ها رقابت کند خواه ناخواه به تدریج از بازار خارج می‌شود و این شرایط یکی از مواردی است که من به عنوان یکی از نتایج عملکرد بورس آن را تایید نمی‌کنم.

به نظر آزاد وقتی کالایی روی تابلوی بورس می‌آید باید چندین ساعت برای معامله آن و چانه‌زنی فعالان بازار فرصت داشته باشیم در صورتی که می‌بینیم ورود بانک‌ها به معاملات باعث می‌شود تا در یک دوره زمانی بسیار محدود و کوتاه و در طول چند ثانیه معاملات به اتمام رسیده و کل کالا معامله شود. اما باید بورس به این موضوع توجه کند که نوع معاملات باید به گونه‌‌ای باشد که وجوه بخش خصوصی در معاملات به جریان بیفتد و اصولا باید بخش خصوصی را برای حضور در بورس ترغیب کنند. وی با اشاره به اینکه رایزنی فعالان بازار آهن و بورس بسیار محدود است می‌افزاید: تمامی این موارد، این شبهه را ایجاد می‌کند که شرایط بازار در آینده چه خواهد شد و اصولا این سوال مطرح می‌شود که نتیجه حضور انحصاری چند بانک بزرگ در معاملات چه خواهد بود؛ چرا که این موضوع معاملات پنهان را در بازار باب می‌کند. وی معتقد است باید تا آنجا که ممکن است بازارسازی و قیمت‌سازی از معاملات حذف شده و قیمت‌‌ها و اسامی خریداران با شفافیت کامل اعلام شود تا همه فعالانی که از این بازار رفته‌اند دوباره به آن برگردند. وی نتیجه این اقدام را حذف انحصارها و از بین رفتن قیمت‌سازی‌‌های غیر‌حرفه‌‌ای از بازار می‌داند.