تنوع محصول در بورس کالا ضروری نیست

ایسنا- ضرورتی به ورود تمام مواد غذایی و محصول کشاورزی در بورس کالا نیست، چون این کار باعث شلوغی بورس کالا شده و این موضوع جالبی نیست. محمد خانزاده، مدیرعامل کارگزاری پگاه یاوران نوین، اظهار کرد: بورس‌های کالای کشاورزی پتانسیل بالاتری از بورس محصولات پتروشیمی و فلزات دارد و به عنوان مثال، بورس شیکاگو با سابقه بیش از۱۵۰ سال با کالاهای کشاورزی شکل گرفت و بعد سایر کالاها وارد آن شد و در حال حاضر هم حجم معامله محصولات کشاورزی این بورس بالاتر از محصولات فلزی است.

وی در بیان مشکلات رونق کم بورس کالای کشاورزی ایران گفت: سایر بازارها، مدرن بوده و معاملات کشاورزی سنتی نیست، سرمایه زمین‌داران زیاد بوده، حجم تولید و عرضه بالاست و ناخودآگاه بورس‌ها نیز رونق پیدا می‌کنند، اما در کشور ما عکس این روند برقرار است، به طوری که در یک بازار سنتی، سرمایه کشاورزان و حجم تولید کم بوده و امکان نهادینه کردن سیستم عرضه‌شان در بورس فراهم نیست. زیرا سواد علمی لازم را نداشته یا بورس ایجاب نمی‌کند که چنین محصولاتی را با حجم پایین بپذیرد و از این منظر، امیدی به رونق بورس کالای کشاورزی نیست.

به گفته او، به دلیل عدم وجود عرضه‌کننده عمده،‌ عرضه‌کنندگان جذب بازار بورس نمی‌شوند.

وی در بیان راهکار رونق بخشی به این بخش از بورس کالا، قرار دادن الزام از سوی وزارتخانه برای نهاده‌های دامی، گندم یا سایر محصولات کشاورزی و دامی اشاره کرد و گفت: دولت برای شفاف‌سازی عرضه محصولات وارداتی می‌تواند الزام کند که واردکنندگان، درصد یا تمام آن را از طریق سیستم بورس کالای ایران انجام دهند و در این صورت خودبه‌خود میزان عرضه بالا رفته و خریداران مانند دو رینگ دیگر، خریدشان را از بورس انجام می‌دهند و این امر باعث رونق و شفافیت بورس کالای کشاورزی می‌شود.

خانزاده تاکید کرد: مالکیت زمین‌های زراعی میان افراد مختلف تقسیم شده و نمی‌توان از دولت انتظار داشت که در این فضا دخالت کند. چون بازار سنتی کار خود را با معاملات نقدی و سلف به روانی دنبال می‌کند و افراد یکدیگر را می‌شناسند و مشکلی احساس نمی‌کنند که وارد بورس کالا شوند و البته مزیتی برای خود در بورس کالا نمی‌بینند.

وی افزود: این افراد عموما به دلیل مسائل حاشیه‌ای و مالیات از شناخته شدن هراس دارند، اما به مرور زمان متوجه می‌شوند که امکان کلاهبرداری در این بازار وجود ندارد و به طور حتم، پول فروش کالا به آنها بازمی‌گردد و با درک این مزیت، افراد به این سمت سوق می‌یابند.

او درباره معاملات آتی در بورس اظهار کرد: ابزارهای مشتقه مثل قراردادهای آتی منجر به به‌روز شدن بورس شده است، اما ابتدا این قراردادها باید در کشور نهادینه شود تا کم کم، کالاهای کشاورزی که از پتانسیل خوبی برخوردارند، وارد آن شوند، البته نباید در این زمینه عجله کرد. زیرا این ابزار سنگین بوده و تا مردم فرهنگ استفاده از آن را بیاموزند، زمان نیاز دارد.

او تاکید کرد: تنوع زیاد در بورس کالا جالب نیست و قرار نیست که هر نوع ماده غذایی وارد آن شود. زیرا با همین درصدهای پایینی که به عنوان کارمزد به کارگزاران می‌دهند برای چهار پنج قلم کالا که با حجم بالا در کشور ارائه می‌شوند، کافی است. خانزاده با اشاره به اینکه این محصولات بورسی از پتانسیل بالایی برخوردارند، افزود: معاملات داخل بورس نسبت به معاملات خارج از آن، ۲ تا سه‌درصد است و ذرت دانه‌ای و جو دامی و کنجاله‌ها حدود۷۰، ۸۰درصد وزن ارزشی معاملات کشاورزی را شامل می‌شوند و نیازی نیست که کالاهای دیگر وارد شوند. شاید با ورود کالای جدید،۲۰ درصد باقی‌مانده پر شود، اما بورس کالا شلوغ می‌شود.

به گفته مدیرعامل کارگزاری پگاه یاوران نوین، این کارگزاری در پی کسب مجوز برای انجام معاملات قراردادهای آتی، رینگ‌های پتروشیمی و فلزات است.