تاثیر نوسانات قیمت نفت بر بازار فلزات
نفت چگونه قیمت فلزات را تغییر می‌دهد؟
در اقتصاد قیمت همچون تابعی چند متغیره بوده که هر متغیر بر قیمت تمام شده و قیمت فروش موثر می‌باشد.
در اقتصاد قیمت همچون تابعی چند متغیره بوده که هر متغیر بر قیمت تمام شده و قیمت فروش موثر می‌باشد.
در این نوشتار سعی بر آن شده تا با بررسی متغیر نفت بر قیمت تمام شده یک محصول تخمین کلی از نحوه تغییرات قیمت یک فلز برای آینده داشته و بتوانیم با احتساب یک ضریب خطا تغییرات قیمت را پیش‌بینی کنیم.
همیشه دو متغیر عرضه و تقاضا بیشترین تاثیر را داشته و می‌توان گفت سایر موارد متغیرهای این دو تابع است. همیشه حاشیه سود هر تولید فاصله بین قیمت تمام شده و قیمت فروش است که هدف هر تجارتی است.
درخصوص هزینه تمام شده بایستی هزینه اکتشاف و استخراج، هزینه فرآوری و ذوب، هزینه حمل و نقل و نهایتا هزینه‌های فروش و پرمیوم را لحاظ کرد.
در این گزارش مقدار A قیمت در نظر گرفته شده است و عواملی که وابسته به قیمت نفت است را با B در نظر می‌گیریم و ۳B=A
در این بخش به هزینه‌های استخراج و تغییرات آن می‌پردازیم.
۱ - دستمزد که به مرور زمان افزایش می‌یابد و با افزایش سطح قیمت‌ها تقاضا برای افزایش این مورد بالاخص در کشورهای در حال توسعه فراهم می‌گردد. B
2 - سوخت و بالاخص قیمت نفت خام که با تغییرات آن هزینه تمام شده نیز تغییر می‌کند.A
۳ - تغییر قیمت ماشین‌آلات و لوازم یدکی که تجربه نشان داده غالبا افزایش داشته تا کاهش، البته حجم تولید و راندمان را افزایش داده و رشد افزایش آن با افزایش قیمت نفت تسریع می‌گردد.B
4 - سرمایه‌گذاری اولیه و نقدینگی سیستم که هر چه بیشتر باشد هزینه تولید کاهش می‌یابد و شرکت‌های بزرگ راحت‌تر فعالیت می‌کنند.
۵ - بهره مالکانه، مالیات، تعرفه‌ها و بیمه که غالبا به نفع تولید و تجارت عمل می‌کند تا به ضرر آن.
6 - افزایش سطح دانش جهانی و رشد تکنولوژی سطح هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.
۷ - مدیریت که در کشورهای توسعه یافته غالبا بالاتر و در کشورهای در حال توسعه پایین‌تر می‌باشد. در کاهش هزینه‌ها موثر است.
8 - سایر موارد از جمله شرایط آب و هوایی و ....
هزینه فرآوری و ذوب
1 - هزینه سوخت مثل قیمت نفت، گاز طبیعی و زغال‌سنگ. A
۲ - برق مصرفی که در بسیاری از کشورها از جمله ایران و خاورمیانه تابعی از قیمت نفت است. B
۳ - قیمت اسید بالاخص بر روی فرآوری روی و مس اکسیدی و سرب و ... که با توجه به استحصال بخشی از این ماده از نفت تولید و قیمت افزایش یافته و بالعکس(گرانی اسید تا چند ماه پیش یکی از مشکلات اصلی صنعت روی بود) و سایر موارد از جمله قیمت آب (که به شرایط آب و هوایی بستگی دارد) و ... B
4 - سرمایه اولیه
۵ - تکنولوژی و دستمزد B
هزینه حمل و نقل
۱ - سوخت که تقریبا همان قیمت نفت است.A
2 - تکنولوژی
۳ - حجم محموله‌ها و شرایط بازار حمل و نقل.B
4 - میزان سرمایه‌گذاری اولیه
هزینه‌های پرمیوم که با رونق بازار افزایش و با رکود کاهش می‌یابد. B
نکته دیگر حجم موجودی در انبارها است که با افزایش آن قیمت کاهش و با کاهش آن قیمت افزایش می‌یابد. این مطلب تاثیر اصلی بر جو روانی و‌ترس از آینده می‌گذارد. نوسانات قیمت مس موید مشخص آن می‌باشد که در انتها ملاحظه خواهید نمود.
با کاهش قیمت نفت به دلیل کاهش هزینه‌ها موجودی افزایش و با افزایش قیمت نفت کاهش می‌یابد.B
این مطلب در رکود کمی بی‌اثر و در رونق پررنگ می‌گردد؛ همچون فلز روی که هم اکنون با کاهش حجم موجودی انبارها افزایشی در قیمت ملاحظه نمی‌گردد.
موارد موثر در هزینه‌های استخراج ۸ مورد، فرآوری و ذوب ۴ مورد و حمل و نقل نیز ۴ مورد بوده که به علاوه هزینه‌های پرمیوم برابر ۱۷ مورد می‌شود. جمعا Aا۳ و Bا۷ موجود است، یعنی برابر ۳۳/۵ مورد در برابر ۱۷ مورد، یعنی نزدیک به ۳۵/۳۱درصد. این در شرایطی است که فقط هزینه‌های ذوب گاهی تا ۷۰درصد مستقیما نفت است که ۵۰درصد لحاظ نموده‌ایم. با احتساب ۱۵درصد خطا هزینه تولید با احتساب پرمیوم آن یعنی قیمت تمام شده واقعی حداقل ۶۹/۲۶درصد قیمت نفت می‌باشد.
یا به عبارت دیگر هر 1درصد تغییر قیمت نفت 2662/0درصد تغییر قیمت و به ازای 10درصد تغییر قیمت نفت 2درصد تغییر قیمت فلزات.
این در شرایطی است که در نفت ۴۰ دلار، قیمت مس نزدیک به ۳۰۰۰ دلار بود و با نفت ۱۴۰ دلار به ۸۶۰۰ رسید.
موارد ذکر شده برآیندی سطحی از هزینه‌های تولید مواد اولیه بود. نکته دیگر که در قیمت و بالاخص در حاشیه سود تولیدکنندگان اثر گذار می‌باشد، میزان تقاضاست که منحنی عرضه و تقاضا همیشه یکی از درس‌های مهم اقتصاد کلان است. میزان تقاضا به موارد مهم و گسترده‌ای وابسته است از جمله سطح معیشت و درآمد افراد و نقدینگی، رونق یا رکود جهانی، سطح توسعه یافتگی و رشد اقتصادی، جو روانی و مسائل سیاسی اجتماعی و ... .
سطح رفاه و درآمد جامعه در قدرت خرید تاثیر بسزایی دارد. همان طور که می‌دانید یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت‌ها رشد مصرف چین بوده که متناسب با رشد اقتصادی آن افزایش یافت. هم‌اکنون و با توجه به کاهش حداقل ۳درصد رشد اقتصادی این کشور و این نکته که کاهش رشد اقتصادی در کاهش رشد مصرف بسیار موثر است، همچنین سرمایه‌گذاری‌های کلان بر تولید مواد اولیه بیش از میزان مصرف بایستی منتظر کاهش تقاضا باشیم. با توجه به کاهش قیمت نفت هزینه‌های تولید نیز کاهش یافته که به کاهش بیشتر قیمت‌ها بسیار کمک خواهد کرد.
در خصوص شرایط روانی و‌ترس از آینده بایستی گفت که بسیار پیچیده بوده و بهتر است جامعه شناسان و سیاسیون به این مطلب پاسخ دهند تا اقتصاددانان و مهندسان. اما باید گفت که‌ترس و طمع جامعه در کنار عدم آگاهی در این بین نقش اساسی دارد. بهترین حالت برای مقابله و گاهی جهت دهی این شرایط، رسانه‌های گروهی و اطلاع‌رسانی دولت‌ها است که می‌تواند مفید و گاهی کاملا مضر بوده و جهت دهی روانی جامعه را به سمتی خاص سوق دهد. ترس در گذشته و طمع در حال حاضر اهمیت داشته و برای مثال قحطی نان در گذشته و طمع افزایش ثروت در کنار نقدینگی موثر است.
نوسان قیمت نفت در ۵ سال گذشته
با توجه به تغییرات قیمت نفت و شیب نهایی آن روال افزایشی قیمت فلزات کاملا منطقی و قابل توجیه است. کاهش 55درصدی قیمت نفت حداقل 13درصد در کاهش هزینه تولید موثر خواهد بود.
در مطالب آتی به تحلیل و بررسی تک تک فلزات پایه خواهیم پرداخت.
منحنی عرضه و تقاضا
متاسفانه جهت‌دهی به سمت نفت گران و ترس از افزایش آن همچون یک بیماری همه گیر شد و قیمت نفت را افزایش داد. با توجه به تاثیر بالای قیمت نفت بر قیمت تمام شده فلزات شاهد رشد افسارگسیخته آن بوده تا جایی که دیگر غالب خریداران نهایی و کم توان که توان انتقال تورم را به گروه‌های بعدی ندارند قدرت خرید خود را از دست دادند و رونق به رکود بدل شد.
همچنین کاهش موجودی انبارها از مواد اولیه نیز در این بین بی‌تاثیر نبوده و به افزایش قیمت در گذشته کمک شایان توجهی نمود.
ارسال نظر