آیا قیمت سنگ آهن به کف رسیده است؟

محمدحسین بابالو

به گزارش متال بولتن قیمت سنگ آهن دانه‌بندی شده به‌صورت spot و CFR در بنادر چین در پایان روز جمعه ۱۱۰ تا ۱۱۲ دلار برای هر تن بود که نسبت به هفته گذشته ثابت مانده است. قیمت بیلت در بورس لندن به ثبات نسبی رسیده و اندکی رشد را نیز تجربه کرده است. تولید غالب کارخانه‌های فولادسازی جهان کاهش یافته و اینگونه به نظر می‌رسد که تولیدکنندگان اصلی فولاد و اقسام آن خود را با نیاز بازار وفق داده‌اند. میانگین روند نزولی قیمت این نوع کالاها از حالت پرشتاب خود فاصله گرفته و روند منطقی‌تری به خود گرفته است. در اقصی نقاط دنیا خبر از به کف قیمت رسیدن انواع مواد اولیه و مصنوعات فولادی به گوش می‌رسد. آیا این شرایط واقعی است و انتظار ثبات در بازار داشته باشیم یا افزایش یا کاهش قیمت؟

آمریکا ۷۰۰میلیارد دلار کمک را برای نجات بخش مالی خود تصویب کرد. اروپا در پی کمک به بازارهای مالی خود است. ترکیه شاهد کاهش ارزش سهام بوده و زنگ خطر برای اقتصاد ژاپن به صدا درآمده است. صادرات چین کاهش یافته و به‌طور کلی جهان شاهد آغاز یک رکود گسترده است.

دو مطلب را نباید از نظر دور ساخت: ۱- بسیاری از کشورهای جهان در گذشته به سرعت به سوی جهانی‌سازی حرکت کرده و از مزایای آن نیز برخوردار شده‌اند از جمله کشورهای آسیای جنوب شرقی و ترکیه و حال این کشورها بایستی از مضرات رکود جهانی و بحران بازارهای مالی جهان رنج ببرند و ۲- یکی از مهمترین دلایل افزایش قیمت فلزات عمده افزایش مصرف کشور چین و کشورهای در حال توسعه است.

اگر بحران بازارهای مالی و رکود همه گیر شده و به کشورهای در حال توسعه مثل چین برسد و میزان درآمد آنها کاهش یابد آیا باز هم میزان مصرف مردم یا به عبارت دیگر افزایش تقاضا افزایش خواهد یافت؟ خبرهای رسیده حاکی از کاهش تولید کارخانه‌های فولادی در چین بوده که کاهش درآمد را باعث خواهد شد. افزایش رشد اقتصادی چین نیز چندی است که متوقف شده و این کشور برای نیاز به سنگ آهن به منابع داخلی روی آورده است.

مواد اولیه صنعت فولاد، سنگ‌آهن و آهن قراضه بوده و تولیدکنندگان بزرگ آسیایی بیشتر از سنگ‌آهن استفاده می‌کنند.

در شرایط فعلی با توجه به موارد ذکر شده از جمله کاهش تولید و مصرف مصنوعات فولادی، روی آوردن تولیدکنندگان چینی به منابع داخلی، نوسانات سنگ آهن در بازار داخلی و صادراتی هند، روی آوردن تولیدکنندگان فولاد به انسجام عمودی و سرمایه‌گذاری بر تولید مواد اولیه، شرایط و نوسانات بازار سنگ آهن صادراتی برزیل و کاهش هزینه‌های حمل و نقل زمینی و دریایی و چند دلیل دیگر می‌توان گفت که بازار سنگ‌آهن چین باز هم بایستی کاهش قیمت را تجربه کند ولی آیا تولیدکنندگان می‌توانند قیمت تولیدات خود را کاهش دهند یا خیر؟ از این پس سعی در پاسخ به این سوال داریم.

در فرآیند استخراج هرتن سنگ‌آهن چند عامل لحاظ می‌شود که هر یک را با هزینه تمام شده یادآور می‌شویم:

۱ - هزینه اکتشاف مقدماتی تفصیلی و اکتشاف حین استخراج برای هر تن سنگ‌آهن نهایتا: $۵

۲ - استخراج و باطله‌برداری با نسبت باطله‌برداری ۲۵/۲ به ۱ (W/O=۲.۲۵) برای استخراج هر تن باطله $ ۵/ ۳ و برای هر تن ماده معدنی $۵ / ۴: $۳۷۵ / ۱۲

۳ - خردایش و دانه‌بندی: $۳

۴ - حمل‌ونقل تا کنار کشتی: ا$۲۰ (ex-work to FAS)

۵ - انبارداری و بارگیری به‌وسیله کانتینر روی کشتی بدون لحاظ‌کردن جایزه صادراتیا$۸ (FAS to FOB)

۶ - هزینه حمل و نقل تا بندر مقصد :FOB to CFR) ۴۵$)

مجموع هزینه‌های ذکر شده برابر با$ ۳۷۵/۹۳ خواهد شد. قیمت‌های ذکر شده براساس تجربه شخصی نویسنده که فعال در زمینه استخراج و بازرگانی مواد معدنی است ذکر شده است.

در این موارد هزینه حمل و نقل و بارگیری و ... لحاظ شده که در بسیاری از موارد با توجه به بعد مسافت مثلا برزیل، استرالیا، هند (هزینه حمل و نقل زمینی محاسبه نشده ) و ... قابل تغییر است.

در صورت کاهش قیمت نفت هزینه‌های استخراج و حمل‌و‌نقل کاهش می‌یابد.

با فرض موارد ذکر شده می‌توان گفت که هنوز امکان کاهش قیمت محتمل است.

امید است تولیدکنندگان داخلی با لحاظ کردن این پیش‌فرض‌ها با احتیاط بیشتری در این عرصه فعالیت کنند.