قسمت دوم- معاملات آتی در بورس طلای دبی به صورت الکترونیکی انجام می‌شود که شرح کامل آن در بخش قوانین و مقررات بورس DGCX درج شده است. به منظور آشنایی کلی با رویه معاملاتی بورس فوق، نحوه معامله آتی و روش اجرایی آن در ادامه مختصرا توضیح داده می‌شود.

نحوه پرداخت سپرده‌ها:

بورس سیستم مدیریت ریسک پویا و سختی را به اجرا درمی‌آورد. بورس اجرای معاملات را از طریق سیستم الکترونیکی خود تایید می‌کند.

در حالتی که یکی از کارگزاران نسبت به ایفای تعهدات خود یعنی پرداخت یا تحویل کالا قصور ورزد، بورس اطمینان می‌دهد که این قصور تاثیری بر طرف معامله‌گر نخواهد گذاشت. سیستم سپرده‌گذاری بخش جدایی‌ناپذیر چنین سیستمی است.

شرکت‌کننده در بازار ملزم به رعایت پرداخت سپرده‌ها به عنوان دستورالعمل اجرایی است.

سلسله مراتب وصول سپرده‌ها عبارتند از:

*اتاق پایاپای بورس که به طور کامل زیرمجموعه بورس است، سپرده‌ها را از لایه اصلی (اولیه) یعنی از عضو اتاق پایاپای دریافت می‌کند.

*اعضای اتاق پایاپای به نوبه خود چنین سپرده‌هایی را از کارگزاران و معامله‌گران دریافت می‌کند.

*اعضای کارگزار نیز چنین سپرده‌هایی را از مشتریان دریافت می‌کنند.

۱ - عضویت در بورس دبی به سه شکل زیر است:

۱) عضو کارگزار: این گروه حق معامله در تمام بخش‌های عملیاتی که توسط بورس تعیین شده را دارا می‌باشند. آنان مجاز به معامله برای خود یا از طرف مشتریان هستند.

لازم است این گروه دارای حداقل سرمایه‌ای که توسط بورس تعیین شده و دارای شرایط و مقررات تعیین شده از طرف بورس باشند.

۲) عضو معامله‌گر: این گروه مجازه به معامله در برخی از کالاهایی که توسط بورس اعلام شده، هستند. این گروه فقط برای خود معامله می‌کنند.

۳) عضو اتاق پایاپای: گروه سوم ترکیبی از دو گروه فوق هستند. آنان می‌توانند به عنوان معامله‌گر برای موسسات، بانک‌ها و نهادهای دیگر در بورس معامله کنند و تسویه معاملات را انجام می‌دهند.

انواع سپرده‌های قابل پرداخت:

سپرده اولیه:

طبق دستور بورس مبلغی به عنوان سپرده اولیه برای هر قرارداد تعیین و معمولا در مقایسه با کل مبلغ کالا، میزان کمی می‌باشد (مشخصات قرارداد نیز توسط بورس تعیین شده است) برای نمونه، سپرده اولیه قابل پرداخت برای یک قرارداد آتی طلا به مبلغ کل ۲۰۸۰۰دلار معادل ۶۵۰دلار (حدود ۴درصد) است.

لازم است سپرده اولیه از طرف مشتری یا به صورت پیش‌پرداخت یا همزمان با دستور سفارش خرید (فروش) صورت پذیرد.

سپرده تحویل:

این سپرده در ادامه توضیح داده می‌شود.

به‌روز رسانی حساب مشتری:

یکی از موارد معاملاتی در بورس انجام تسویه روزانه (دریافت سود/زیان) توسط مشتری است. چنانچه مشتری پس از استخراج و تعیین قیمت تسویه که در پایان معاملات روزانه توسط بورس مشخص می‌شود، سود برده باشد، سود مربوطه از کانال عضو کارگزار به حساب وی واریز می‌شود.

رویه فوق در مثال زیر توضیح داده می‌شود:

فرضا یک مشتری پس از پرداخت سپرده اولیه به مبلغ ۶۵۰دلار در ماه آوریل یک قرارداد آتی (۳۲ اونس طلا) را برای ماه ژوئن خریداری می‌کند.

قیمت خرید هر اونس طلا ۵۹۵دلار است و قیمت تسویه هر اونس ۶۰۵دلار تعیین می‌شود، در نتیجه مشتری مذکور در هر اونس ۱۰دلار سود برده است. لذا در تاریخ ۷ آوریل مبلغ ۳۲۰دلار از طرف بورس به حساب بستانکاری مشتری واریز می‌شود:

دلار سود هر اونس ۱۰=۵۹۵-۶۰۵

دلار سود یک قرارداد ۳۲۰=۱۰×۳۲

چنانچه قیمت قرارداد فوق در روز ۷ آوریل به ۵۹۳ دلار کاهش یابد، در نتیجه ضرری معادل ۱۲دلار در هر اونس نسبت به قیمت تسویه روز قبل شامل مشتری خواهد شد یعنی:

دلار زیان هر اونس (۱۲)=۵۹۳-۶۰۵

دلار زیان یک قرارداد (۳۸۴)=۱۲×۳۲

لذا لازم است مشتری مبلغ ۳۸۴دلار به حساب بورس واریز کند. بر اساس دستورالعمل بورس، کارگزار موظف است سپرده‌های مشتریان را قبل از انجام سفارش‌های بعدی وی دریافت کند.

کارگزار به طور طبیعی از مشتری می‌خواهد که پیشاپیش سقف سپرده اولیه خود را به روز رساند.

کارگزار می‌تواند مبلغ سپرده اولیه بیشتری را به منظور پوشش ریسک مشتری نزد بورس بگذارد.

سپرده تحویل کالا (Delivery Margin)

به دلیل نوسانات قیمت طلا، در صورتی که قرار باشد تحویل طلا به مشتری صورت گیرد، لازم است طرفین معامله علاوه بر پرداخت سپرده‌های تعیین شده نسبت به واریز سپرده تحویل کالا نیز اقدام نمایند. لذا اخذ سپرده تحویل کالا علاوه بر سپرده اولیه و سپرده‌های مخصوص دیگر بوده که توسط بورس تعیین و از مشتری دریافت می‌شود و مربوط به وقتی است که قراردادی وارد دوره زمانی خاص تحویل می‌شود.

ادامه دارد...