میلاد کیوانسرایی - مدتی است بازار آهن قراضه شاهد افزایش روزافزون قیمت خرید آهن‌قراضه نه از سوی عرضه‌کننده‌ها بلکه از سوی خریداران و مجتمع‌های ذوب آهن است. جدا از اینکه آیا در اقتصاد افزایش نرخ خرید ماده اولیه از سوی تولید‌کننده امری منطقی است یا خیر که خود جای توجه و بررسی دارد. باید به این نکته توجه کرد که آیا این افزایش قیمت خرید آهن قراضه از سوی مجتمع‌های ذوب‌آهن به نفع فعالان این بخش بوده و آیا تضمین‌کننده منافع آنها است یا خیر؟ برای پاسخ به این سوال باید به نکاتی در مورد بازار آهن قراضه ایران توجه کرد. نخست نحوه و سیستم فعالیت این بخش در ایران و دوم میزان قدرت اقتصادی و سرمایه در گردش فعالان.عملکرد فعالان این بخش در خارج از ایران به طور عمده بر پایه خرید و انبار آهن قراضه در تناژهای بالا سپس اعلام آمادگی جهت عرضه آن به متقاضیان است و در نهایت سود بازرگانی در این روش تجاری بر پایه بهره مندی از شرایط حاکم بر بازارهای مالی و پولی (شرایط بانکی و نرخ سود و بورس) و شرایط صنعت فولاد کشور تولیدکننده (شرایط عرضه و تقاضا برای محصولات فولادی و شرایط آب و هوایی و تصمیمات دولتی در عرصه‌های عمرانی و شرایط اقتصادی)، کشورهدف یا همان کشور متقاضی محاسبه می‌شود.از آنجا که در ایران سیستم حاکم بر این بازار به طور عمده بر پایه جریان مداوم و پایدار خرید و فروش یا به عبارت دیگر سیستم گردش پایدار عرضه و تقاضا است؛ بنابراین شرایط فعلی حاکم بر بخش آهن قراضه در ایران در این سیستم باید بسیار سودمند و تضمین‌کننده سود‌های سرشار برای فعالان باشد. اما در شرایط فعلی که افزایش افسار گسیخته قیمت خرید آهن قراضه از سوی متقاضیان این ماده اولیه بروز کرده این شرایط نه تنها باعث افزایش سودهای قابل توجه در این بخش نمی‌شود، بلکه حتی عامل ایجاد مشکلاتی برای فعالان بازار نیز شده است. توجه به این دو نکته ضروری است که افزایش قیمت خرید از سوی مجتمع‌های ذوب‌آهن در مدت زمان بسیار کوتاهی در کل چرخه (چرخه تامین و جمع‌آوری آهن قراضه) اعمال می‌شود. ضمن اینکه اعلام نرخ خرید آهن قراضه در ایران توسط متقاضی تعیین می‌شود نه عرضه‌کننده از این‌رو همواره در این چرخه وجود یک سیستم پایدار عرضه و تقاضا در کنار ثبات و افزایش منطقی قیمت‌ها از سوی فعالان مورد انتظار بوده است.نکته دوم در مورد این موضوع، قدرت اقتصادی و میزان سرمایه در گردش فعالان در این بخش است. خلاف بازارهای خارج از ایران، عمده فعالان در این بخش در ایران از سرمایه در گردش بسیار پایین و غیر قابل افزایشی که قاعدتا قدرت ریسک پذیری آنها را کاهش می‌دهد، برخوردارند؛ بنابراین افزایش روزافزون قیمت خرید آهن قراضه از سوی مجتمع‌های ذوب‌آهن نه تنها موجب افزایش چشمگیر و قابل توجه در میزان سود دهی تولیدکنندگان قراضه نمی‌شود، بلکه با کاهش قدرت اقتصادی و ارزش اقتصادی سرمایه در گردش دستاندرکاران تولید قراضه موجب تزلزل در چرخش پول خواهد شد. این موضوع نکته‌ای اساسی و بنیادین است که متاسفانه برای بسیاری از فعالان این بخش به عنوان یک چالش یا به عبارتی بهتر یک ضعف به شمار می‌رود.از این‌رو با توجه به اینکه چرخه عرضه و تقاضای آهن قراضه در ایران در حال همسان سازی شرایط خود با شرایط حاکم و جاری بر بازار عرضه و تقاضا و قیمت فولاد است، برگشت این شرایط و قیمت‌ها به قبل به طور قطع موجب ورشکستگی تعداد قابل توجهی از فعالان این بخش و کناره‌گیری آنها از ادامه فعالیت در آهن قراضه خواهد شد؛ امری که این بازار در سال (۱۳۸۷) آن را تجربه کرده است.