گروه بورس کالا - با تشدید تقاضا در بازار سکه و سفته بازی در بازار ارز و سکه راهکارهای مختلفی از سوی کارشناسان برای کنترل این بازار‌ها مطرح شده که علاوه بر پیشنهاد ایجاد بازار آتی ارز که در چند روز گذشته بحث آن از سوی وزیر سابق اقتصاد مطرح شده بود، این بار سازمان بورس و اوراق بهادار از ارائه پیشنهادی به وزارت اقتصاد و دارایی در راستای کاهش سفته بازی و کنترل تقاضای کاذب در بازار سکه مطرح کرده است. در همین حال معاون اجرایی سازمان بورس از پیشنهاد راه‌اندازی معاملات سلف‌سکه از سوی هیات‌مدیره سازمان بورس به وزارت اقتصاد خبر داد و گفت: در صورت موافقت بانک مرکزی اگر این ابزار راه‌اندازی شود علاوه بر کاهش فشار بانک مرکزی برای تحویل، تقاضای بازار نیز جمع می‌شود.

علی سعیدی از مطرح شدن معاملات سلف‌ سکه در سازمان بورس خبر داد و اظهار کرد: با توجه به تصویب اوراق سلف نفتی و امکان استفاده آن برای سایر کالا‌ها پیشنهاد راه‌اندازی این ابزار برای سکه مطرح شد.

وی افزود: بر اساس این مساله اوراق سلف‌سکه می‌تواند در کنار معاملات آتی انجام شود. وقتی بانک مرکزی به دنبال پیش فروش سکه در قبال پولی که از مردم دریافت می‌کند ۴ یا ۶ ماه آینده سکه را تحویل می‌دهد، اگر کسی پس از گذشت یک ماه به پول خود نیاز داشت از طریق این ابزار می‌تواند اوراقی را که از بانک مرکزی در زمان پیش خرید دارد، در بورس بفروشد.

مدیر اجرایی سازمان بورس بیان کرد:‌ این اوراق وقتی در بورس معامله شود ممکن است دست به دست بچرخد و در زمان سررسید هم تسویه فیزیکی دارد و هم نقدی. این نوع تسویه مانند معاملات آتی است، با این فرق که در آتی پول و کالا هر دو در آینده پرداخت می‌شود، ولی در سلف پول ابتدا از فرد اخذ شده و در زمان سررسید با تحویل کالا یا به صورت نقد تسویه می‌شود. سعیدی با بیان اینکه در صورتی که این نوع ابزار البته بنا به درخواست بانک مرکزی راه‌اندازی شود فشاری که در زمان سررسید به بانک مرکزی وارد می‌شود کم خواهد شد، تاکید کرد:‌ در صورتی که از این ابزار استفاده شود بخشی از سفته بازی که وجود دارد در این بازار جذب می‌شود.

وی با اشاره به سخنان دانش جعفری، مبنی بر اینکه تقاضا‌هایی که در ارز وجود دارد اکثر آنها غیر واقعی است، تصریح کرد: این وضعیت بیشتر از ارز در سکه وجود دارد؛ زیرا این کالا مصرفی نبوده که بگوییم در ۴ ماه آینده فرد نیاز به ۱۰۰ سکه دارد مگر اینکه یک سازمان باشد؛ بنابراین بیشتر افرادی که اقدام به پیش‌خرید سکه از بانک مرکزی کرده‌اند به این کالا به عنوان سرمایه و پشتوانه نگاه می‌کنند.

عضو هیات‌مدیره سازمان بورس تاکید کرد: اگر بخشی از این فضای سفته بازی که در سکه به‌وجود آمده به این بازار وارد شده و تبدیل به اوراق بهادار شود علاوه بر کاهش فشار روی بانک مرکزی برای تحویل فیزیکی، تقاضاها نیز از بازار جمع می‌شود.

وی در پاسخ به این سوال که این پیشنهاد در چه مرحله‌ای است؟ گفت: هیات‌مدیره سازمان این پیشنهاد را به وزارت اقتصاد ارائه کرده و چون ابزاری است که بانک مرکزی به عنوان تنها ضرب‌کننده سکه و ناظر بر این بازار قرار است از ابزار سلف ‌سکه استفاده کند باید موافقت و درخواست خود را ارائه کند تا این ابزار به صورت کامل طراحی و به اجرا درآید.

سعیدی با اشاره به خرید و فروش تسهیلات مسکن در فرابورس که پیش از آن در بانک‌ها انجام می‌شد، گفت:‌ پس از ورود این اوراق و معاملات آن به فرابورس قیمت در کل کشور یکسان و هر روز نوسان قیمتی را می‌توان مشاهده کرد.

این مقام مسوول در پایان افزود:‌ همان طور که در معاملات آتی بخش بزرگی از انگیزه‌های سفته بازی جذب شد، راه‌اندازی این اوراق نیز به این مساله کمک می‌کند. قابل ذکر است سلف و سلف موازی پیش از این در کمیته فقهی تایید شده و از این نظر نیز مشکلی وجود ندارد؛ ولی راه‌اندازی این ابزار بستگی به نظر استفاده‌کننده؛ یعنی بانک مرکزی دارد.