گروه بورس کالا - منیژه حیاتی: خریداران بورس کالا روز گذشته این امکان را پیدا کردند تا برای به دست آوردن یکی از دو عرضه ذوب‌آهن اصفهان رقابت کنند که در نتیجه، این رقابت باعث شد سبد میلگرد و تیرآهن این شرکت از نرخ پایه ۸۵۵ تومان، در بالاترین رقم با قیمت ۸۸۸۹ ریال معامله شود. مجوز افزایش نرخ این سبد که شامل تیرآهن ۱۲ متری ۱۴،۱۶ و۱۸ و همچنین تیرآهن طول کوتاه ۱۶ و میلگرد ۱۲ متری ۱۶،۱۸ و ۲۰ بود با این توضیح صادر شد که تفاوت نرخ‌های بورس و بازار در بخش تیرآهن رانت زیادی را به خصوص در یک هفته اخیر که نرخ آن در بازار افزایش داشته، ایجاد کرده است در نتیجه از آنجا که این سبد شامل تیرآهن بود اجازه داده شد تا نرخ آن رشد کند. اگرچه برای این کالا سقف قیمتی اعلام نشده بود، اما درخواست خرید یکی از کارگزاری‌ها که نزدیک به ۱۶ هزار تن تقاضا داشت و نرخی بالاتر از ۹۰۰ تومان را ثبت کرد، از سوی بورس حذف شد.به نظر می‌رسد نگرانی از تاثیرپذیری زیاد بازار از عدد ۹۰۰ تومان بورسی عامل نپذیرفتن این نرخ بوده است.

اگرچه این رویداد در بورس، باعث شد تا رشد تیرآهن‌های سایز بالا در بازار که در روزهای اخیر بسیار غیرمنطقی شده بود متوقف شود و نرخ تیرآهن‌های سایز کوتاه نیز نوسان کمتری را داشته باشند و این امر اقدامی منطقی و مطابق با قواعد واقعی و اصلی بورس ارزیابی می‌شود، اما در عین حال نبود این اجازه برای محصولات فولادسازان خصوصی که نرخ شان بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود یکی از نکات مورد توجه فعالان بازار است.

به عقیده فعالان بازار و به خصوص کارگزارانی که عرضه‌کننده محصولات فولادسازان بخش خصوصی هستند در حال حاضر انتظاری برای افزایش نرخ میلگرد در بورس وجود ندارد؛ چرا که بازار کشش نرخ‌های بالاتر از این را ندارد اما انتقاد اصلی به عرضه‌های قبلی بورس و زمانی که نرخ‌ها در بازار بالاتر بود، است چرا که قبل از اینکه بازار به رکود دچار شود شاهد بودیم که برای هفته‌های متوالی نرخ‌ها در بازار آزاد افزایش یافته و حتی شمش‌هایی که تولیدکننده‌ها بر اساس آن اقدام به تولید کالا می‌کردند افزایش داشت، اما در بورس این اجازه داده نمی‌شد تا خریداران بتوانند بر اساس هزینه تمام شده و عرضه و تقاضا محصولات خود را به فروش برسانند.

از نظر فعالان بازار این اجحافی است که در حق تولیدکننده‌های خصوصی شده و باید در شرایطی که بازار محصولات فولادسازان خصوصی پذیرای نوسان بود به این کالاها نیز مجوز داده می‌شد.

از این رو برخی از معامله‌گران رکود فعلی بازار میلگرد را ناشی از همین موضوع و عدم کشف به موقع قیمت‌ها در بورس می‌دانند و معتقدند اگر نرخ‌ها در بورس زودتر اصلاح شود در بازار نیز نتیجه بهتری ایجاد می‌شود.

به خصوص اینکه عدم هماهنگی میان مقررات برای همه عرضه‌کننده‌ها نه تنها بازار را گمراه می‌کند، بلکه علاوه بر آن معامله در بورس را تنها به یک موضوع بازارسازی و تبلیغاتی برای تولیدکننده‌ها تبدیل کرده و عرضه در بورس کارکرد اصلی خود را از دست می‌دهد تا جایی که چند وقتی است شایعاتی مطرح شده که برخی معاملات خصوصی‌ها نه توسط خریداران واقعی بلکه توسط خود عرضه‌کننده‌ها انجام می‌شود تا در بازار بتوانند نام خود را در کنار شرکت‌هایی که موفق به فروش در بورس شده‌اند قرار داده و بازار خارج از بورس خود را رونق دهند.

از اینرو پیشنهاد معامله‌گران این است که تعیین قیمت برای عرضه‌های بورس و محدودیت‌های قیمتی تبدیل به کشف قیمت بر اساس عرضه و تقاضا شود تا کارکرد واقعی بورس خود را در همه زمان‌ها و نه در زمان‌هایی خاص و تنها در برخی عرضه‌ها خود را نشان دهد.

از سوی دیگر، از آنجا که نرخ سبد میلگرد ذوب‌آهن که بدون تیرآهن عرضه شده بود بدون رقابت معامله شد، انتظار فعالان بازار این بود که باید سبد مخلوط آن نیز به صورت جداگانه معامله می‌شد تا نرخ میلگرد واقعی تر کشف می‌شد؛ چرا که با وجود اینکه اغلب مشتری‌های این کالا خریدار تیرآهن بودند نه میلگرد، همانند همیشه مجبور شدند تا میلگرد این سبد را نیز دریافت کنند.

در نتیجه این موضوع نرخ میلگرد را هم که به دلیل نبود تقاضا مدتی دچار رکود شده بود در بازار آزاد تحت تاثیر قرار داد. بر این اساس دیروز تیرآهن و میلگرد ذوب‌آهن با تقاضای ۳۰۴ هزار و ۳۷۰ تنی روبه‌رو شد که ۸۰ هزار و ۸۰ تن با نرخ میانگین ۸۸۲ تومان و نرخ نهایی ۸۸۸ تومان برای ۳۱ مرداد ماه فروش رفت. میلگرد مخلوط این شرکت نیز بدون تغییر قیمت ۸۴۰ تومان ۱۵ هزار و ۴۰۰ تن فروش رفت.

میلگرد مخلوط البرز تاکستان با نرخ ۸۱۲ تومان ۲۲۰ تن برای ۱۹ مهرماه و میلگرد ۱۴ تا ۲۵ آلیاژی ایران نیز با نرخ ۸۲۵ تومان برای تحویل ۱۹ شهریور ماه معامله شد. میلگرد ۱۴ تا ۳۲ فولاد کویر نیز با نرخ ۸۱۲ تومان ۷ هزارو ۴۰ تن برای تحویل ۱۹ مهرماه فروش رفت.