گروه بورس کالا - منیژه حیاتی: معاملات فولاد در حالی وارد نیمه دوم سال 91 می‌شود که در 6 ماه اخیر با وجود اینکه در مقایسه با سال‌های گذشته، بازار محدودتر و کم‌عمق‌تر بود و در بیشتر روزهای سال با رکود شدیدی همراه شد اما در عین حال نوسان‌های متفاوت و متناقض قیمتی و بعضا کاملا غیر قابل پیش‌بینی را از سر گذرانده است.

اما در کنار تمامی این وقایع رسیدن میلگرد ۶۰۰ تومانی به رقم ۲ هزار تومان و زدن رکورد قیمتی از مهم‌ترین رویدادهای بازار در این مدت بوده است؛ چرا که اگرچه قیمت تیرآهن و ورق هم در این مدت روند صعودی داشته؛ اما چند سالی است که بازار ایران نیز همانند بازارهای دیگر دنیا برمحور شمش و میلگرد می‌چرخد و تاثیر نوسان‌های قیمتی تیرآهن چه از بعد روانی و چه از نظر قیمتی تاثیر زیادی بر بازار ندارد؛ اما بر خلاف آن میلگرد نشان‌دهنده وقایع اصلی بازار آهن است.
در کنار تمامی عوامل روانی همچون نوسان قیمت ارز، قابل ارزیابی‌ترین موضوع بازار آهن کاهش واردات کالاها به خصوص شمش و سایزهای خاصی از ورق در این مدت است؛ به طوری که طبق آخرین آمار ارائه شده در 5 ماهه ابتدایی سال قبل از نظر حجم 22 درصد و از نظر ارزش 20 درصد افت داشته است.
واقعیت دیگر بازار آهن این است که با وجود ظرفیت محدود تولید در واحدهای فولادسازی بخش خصوصی به دلیل محدود بودن واردات شمش و نبود خریداران قوی و عمده برای فولادسازان دولتی، شرایط خوبی به لحاظ تولید وجود دارد. از این رو پیشنهاد کارشناسان بازار آهن به تولیدکننده‌ها این است که در این شرایط از منابع حاصل از بازار، در جهت توسعه صنعت به خصوص صنایع وابسته از جمله فرآوری سنگ آهن روی بیاورند.
به عقیده کارشناسان در چند سال آینده نگرانی از تولید از حوزه تولید شمش به تامین سنگ آهن منتقل خواهد شد و در این شرایط بهتر است تا فولادسازان به پیش‌بینی این شرایط پرداخته و از این فرصت پیش آمده و فاصله قیمتی بین هزینه تولید و قیمت فروش در جهت توسعه زیرساخت‌ها استفاده کنند.
یکی از تجار بازار آهن هم در خصوص شرایط فعلی بازار آهن و شرایطی که در ۶ ماه اخیر داشته معتقد است که نوسان‌های بازار درماه‌های اخیر به جای اینکه حرکت سینوسی داشته باشد، بیشتر نوسان‌های تند و شدیدی داشته است؛ در نتیجه می‌توان نتیجه گرفت که موضوع ارز و جنبه‌های روانی آن بیشترین اثر را بر بازار داشته است.
در همین حال یکی دیگر از تجار بازار هم معتقد است که محدود بودن عمق بازار و این حرکت‌های شدید باعث شده تا برخی از معامله‌گران بازار با حداقل امکانات مالی و بدون پشتوانه وارد بازار شده؛ اما حداکثر سود را ببرند که این برای یک بازار که عرضه و تقاضا نوسان‌های آن را مشخص می‌کند، منطقی نیست؛ به خصوص که اطلاعات، سخت جابه‌جا شده و پیش‌بینی‌ها هم تنها براساس نوسان قیمت ارز که آن هم قابل پیش‌بینی نیست ارزیابی می‌شود.
باتوجه به اینکه عدم کنترل قیمتی باعث شده تا فولادسازان اختیار بیشتری در بازار داشته باشند و با در نظر گرفتن اینکه طرح‌های نیمه تمامی به دلیل سوددهی فولادسازان در حال اتمام است، رسول خلیفه سلطان دبیر انجمن فولاد معتقد است که با این منابع می‌توان سرعت به سرانجام رسیدن این طرح‌های نیمه تمام در بخش شمش را افزایش داد.
به گفته وی در حال حاضر تفاوت تولید شمش تولیدی و میزان شمش مورد نیاز فولاد در حدود 3 تا 4 میلیون تن است که در صورت تسریع در طرح‌های در حال انجام، می‌توان این فاصله را از بین برد از این رو بهتر است که فولادسازان درآمدهای ناشی از شرایط فعلی را به این بخش‌ها اختصاص دهند.
وی در خصوص کنسرسیوم هایی که قرار بود فولادسازان برای فعالیت در حوزه سنگ آهن تشکیل دهند، گفت: متاسفانه هنوز این موضوع به نتیجه نرسیده اما در این شرایط خوب است که به فکر زمانی باشیم که واحدهای شمش به سرانجام رسیده و به دنبال آن نیاز به سنگ آهن هم افزایش پیدا می‌کند.