ظهور معامله‌گران محتاط در بازار

محمدحسین بابالو: عرضه محصولات شیمیایی در بورس کالا روز گذشته با عقب‌نشینی نسبی حجم معاملات رو به رو شد. ترس بازار از کاهش بیشتر قیمت دلار و افت نرخ‌های پایه در بورس کالا، دورنمای مبهم معاملات و جولان فاکتور ترس در بازار را باید ویژگی‌های این بازار برشمرد که البته از بازار پلیمرها به بازار محصولات شیمیایی نیز سرایت کرده است. به نظر می‌رسد این شرایط حداقل تا روشن شدن دورنمای واضحی از قیمت دلار، ادامه یابد بنابراین باز هم فعالان بازار برای حفظ جانب احتیاط چندان رفتارهای پرریسکی نخواهند داشت.

بازار محصولات شیمیایی بر خلاف بازار پلیمرها شرایط نسبتا بهتری دارد و هنوز کالاهای جذاب بسیاری با رقابت قیمتی مورد معامله قرار می‌گیرد. البته در بازار پلیمرها در روزهای اخیر شاهد عقب‌نشینی محسوس حجم معاملات هستیم بنابراین مقایسه بین بازار محصولات شیمیایی و پلیمری با توجه به عقب‌نشینی پلیمرها چندان هم منطقی نیست ولی دقیقا در یک بازار معامله شده و از یک مسیر قیمت‌گذاری می‌شود. با توجه به ویژگی‌های فنی عرضه‌های شیمیایی، شاید باید شرایط متفاوتی را برای این معاملات در نظر بگیریم. در روز گذشته حجم معامله محصولات شیمیایی در تالار اصلی بورس کالا به ۱۳ هزار و ۹۸۲ تن رسید که نسبت به مدت مشابه در هفته گذشته با ثبت معاملات ۱۶ هزار و ۵۵۱ تنی یک عقب‌نشینی مهم را نشان می‌دهد. این در حالی است که هنوز جذابیت برخی عرضه‌ها بسیار بالاست که احتمال شرایط مطلوبی را در بازار تقویت می‌کند ولی این ادعا با نقاط ابهام بزرگی رو‌به‌رو است زیرا کاهش حجم معاملات، عقب‌نشینی فعالان بازار از ترس کاهش بیشتر قیمت‌ها، هراس بازار از ادامه تضعیف بهای دلار در بازار آزاد، انتظار بازار از اعلام قیمت‌های پایه در هفته آینده و ابهام در شرایط تولید مواردی است که از وضعیت شکننده بازار حکایت می‌کند.

در بازار ارز هنوز روند مبهم نوسان قیمت‌ها ادامه دارد و همچون روزهای قبل از آن در ابتدای روز افزایش قیمت و سپس کاهش نرخ را تجربه می‌‌کند ولی قیمت‌ها در کل در مسیر افزایش قرار دارد. به نظر می‌رسد شرایط قیمتی برای نرخ‌گذاری حواله در ابتدای روز به افزایش قیمت‌ها منجر می‌شود ولی سپس با ورود عرضه‌های جدید بازار وارد یک فاز کاهشی می‌شود زیرا عرضه دلار به‌صورت اسکناس به‌صورت کلی در بازار زیاد است و البته فعالیت‌های سفته‌بازی نیز در این وضعیت تاثیر دارد. با توجه به شرایط کلی بازار و همچنین گشایش سوئیفت اغلب فعالان این صنف منتظر کاهش قیمت دلار هستند.

مهندس موسوی از فعالان بازار معتقد است شرایط فعلی را نمی‌توان رونق در بازار محصولات پتروشیمی دانست زیرا با توجه به حجم محدود عرضه‌ها در بازار داخلی در کنار تقاضای عام موجود برای محصولات شیمیایی خریدار راهی جز تلاش برای خرید ندارد بنابراین مجبور است به قیمت کاهش سود خود، افزایش قیمت‌ها را در تالار بپذیرد. از سوی دیگر بسیاری از خریداران نقش تامین مالی را در معاملات ایفا می‌کنند و با پرداخت نقدی وجه معامله حتی پیش از انعقاد قرارداد، نقش تامین‌کننده مواد اولیه را در بازار ایفا می‌کنند. حال این شرایط بر رفتار اغلب فعالان بازار تاثیر خواهد گذاشت و صنایع بسیاری را متضرر خواهد کرد. وی به‌عنوان نمونه از سود کاستیک نام برد که از معادن تا محصولات شوینده مشتری این کالا هستند، حال یک فعال بازار برای تامین این حجم نیاز مجبور خواهد بود برای تهیه سود کاستیک یا حتی دی‌اتانول‌آمین خرید کند و تقاضای بالایی را در جامعه برای صنایع مختلف ندارد. موسوی درخصوص شفاف‌سازی شرایط معاملات و همچنین رقابت برای خرید افزود: هم اکنون برای برخی کالاهای خاص حجم عرضه‌ها با تقاضای موثر همخوانی ندارد و اگر دو هفته پیاپی حجم عرضه‌ها مثلا دو برابر شده و عرضه‌ها وارد مچینگ شود، قطعا التهاب موجود در بازار کاهش خواهد یافت. به‌عنوان مثال در گذشته دی اتیل هگزانول با التهاب و هیجان بالایی رو به رو بود ولی هم اکنون این شرایط به ثبات رسیده است. با توجه به این موارد شاید این بازار به مدیریت بیشتری نیاز داشته باشد و قطعا در گریدهای جذابی همچون دی اتیل هگزانول، دی اتانول آمین، نرمال بوتانول و سود کاستیک به عرضه‌های بیشتری نیاز داریم.

این کارشناس بازار در مورد شرایط قیمت‌گذاری محصولات شیمیایی و حتی پتروشیمی در بورس کالا گفت: در فرآیند تولید از ثبت تقاضا و پرداخت وجه معامله تا تحویل فیزیکی کالا، تولید محصول، فروش و دریافت ثمن معامله به بیش از یک ماه زمان نیاز دارد. همین ویژگی باعث خواهد شد که خریدار بیش از توجه به فرآیند تولید، نگران این باشد که قیمت مواد اولیه در بورس کالا چگونه تغییر می‌کند تا از زیان احتمالی جلوگیری شود. حال در شرایطی که برای برخی تولیدات سودآوری تولید به کمترین حد ممکن تقلیل پیدا کرده است، این نوسان قیمت اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. از طرف دیگر در صورت افزایش قیمت مواد اولیه و در رکود نسبی موجود امکان تعمیم رشد قیمت مواد اولیه به محصول نهایی در بازار فعلی وجود ندارد.

موسوی در ادامه افزود: در شرایط فعلی که هر روز قیمت دلار کاهش یافته و بازار منتظر کاهش بیشتر بهای ارز در بازار آزاد است باید منتظر ماند و نظاره کرد که در هفته پیش رو قیمت‌ها چه میزان در بورس کالا کاهش یا حتی افزایش پیدا می‌کند که باعث می‌شود تا خرید و حتی تولید ترسناک تر از گذشته خودنمایی کند. وی در پایان صحبت‌های خود و به‌عنوان راهکاری برای بهبود شرایط حال حاضر فروش اعتباری از سوی پتروشیمی‌ها را راهکار مناسبی برای تقویت حجم معاملات و حمایت از صنایع مصرف‌کننده دانست که در کنار افزایش حجم عرضه‌ها، می‌تواند به بهبود اوضاع در بازار و همچنین بهبود اوضاع تولید منجر شود.


باز شدن خریدهای غیرمرتبط در مچینگ

در ساعات پایانی فعالیت بورس کالا در اطلاعیه‌ای اعلام شد: امکان خرید از مازاد عرضه برای تمام محصولات پتروشیمی همانند روال گذشته و برای مشتریان ثبت شده در سامانه «بهین‌یاب» براساس گروه‌های کالایی غیرمرتبط نیز میسر خواهد بود. با توجه به این اطلاعیه می‌توان از هفته آینده به افزایش عرضه‌ها در بازار داخلی با محوریت بورس کالا امیدوار بود.

ظهور معامله‌گران محتاط در بازار