معدن و توسعه- مهدی پزشکان: خریداران عمده سنگ‌آهن و گندله اروپا، اعتبار و صحت قراردادهای فروش سنگ‌آهن و گندله سی‌وی‌آردی، بزرگ‌ترین تولیدکننده سنگ‌آهن جهان را به عنوان مبنا برای بقیه خریداران، زیر سوال برده‌اند. این جنجال از آنجا شروع شد که شرکت ایتالیایی ایلوا و سی‌وی‌آردی در ۲۸ دسامبر سال گذشته، اولین قرارداد خرید گندله برای سال ۲۰۰۷ را با ۲۸/۵‌درصد افزایش قیمت نسبت به سال ۲۰۰۶، منعقد کردند. بر این اساس، قیمت عیار تن گندله در سال ۲۰۰۷ معادل ۹۶/۱۱۷سنت FOB شهر توباراو و ۰۸/۱۲۱سنت FOB بندر پونتادا مادرینا برزیل اعلام شد. همچنین هر عیار تن نرمه معدن کاراجاس نیز ۷۰/۸۴‌سنت قیمت‌گذاری شد.

این در حالی است که فعالان عمده بازار اروپا در صحت و درستی این قرارداد به منظور مبنا قراردادن ۲۸/۵‌درصد افزایش قیمت برای بقیه قراردادها در سطح اروپا و جهان، دچار شک و تردید شده‌اند. دلیل آن هم تولید گندله در کارخانه‌ای واقع در مجتمع تاباراو برزیل با نام ایتابراسکو (Itabrasco) است که ۵۰‌درصد آن متعلق به ریوا و ۵۰‌درصد متعلق به خود سی‌وی‌آردی است.

اما ظاهرا جنجال به همین جا ختم نشده است و خریداران اروپایی به اعتبار قرارداد سنگ‌آهن سی‌وی‌آردی و بائواستیل چین در ۲۱ دسامبر سال گذشته نیز به دیده تردید می‌نگرند.

این مذاکرات که با توافق بین سی‌وی‌آردی (CVRD) به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده سنگ‌آهن جهان و شانگهای بائواستیل بزرگ‌ترین فولادساز چین به پایان رسید، حاکی از افزایش ۵/۹‌درصدی قیمت سنگ‌آهن از ابتدای آوریل ۲۰۰۷ تا آوریل ۲۰۰۸ است. بر این اساس، قیمت جدید هر عیار تن سنگ‌آهن سینتر کاراجاس به عنوان محصول اصلی سی‌وی‌آردی، ۲/۷۳‌سنت FOB بندر پونتادا مادرینا کشور برزیل خواهد بود. همچنین قیمت جدید هر عیار تن نرمه سنگ‌آهن، ۴۲/۸۰‌سنت FOB و هر عیار تن سنگ‌آهن دانه‌بندی شده، ۶۴/۱۰۲سنت FOB در نظر گرفته شده است.

به نظر می‌رسد دلیل این بهانه‌جویی‌ها نیز سرمایه‌گذاری مشترک بائواستیل و سی‌وی‌آردی در یک معدن سنگ‌آهن در برزیل (Baovale) است.

آنها معتقدند این قراردادها زودتر از آنچه که پیش‌بینی می‌شد به نتیجه رسیده است.

بر همین اساس یک سوال اساسی در ذهن بسیاری از خریداران اروپایی به وجود آمد: آیا این توافقات می‌تواند واقعی و به دور از تبانی باشد؟

فعالان عمده بازار سنگ‌آهن اروپا خواستار توضیحات بیشتر مدیران سی‌وی‌آردی در مورد اعمال این میزان افزایش قیمت‌ها هستند و بر این اساس پیش‌بینی می‌شود جلسه آتی آنها با مسوولان سی‌وی‌آردی با موافقت صددرصد افزایش ۵/۹‌درصدی قیمت سنگ‌آهن و ۲۸/۵‌درصدی قیمت گندله همراه نباشد.

این در حالی است که در طرف مقابل و در اردوی تولیدکنندگان سنگ‌آهن، یکپارچگی و اتحاد چشمگیری دیده می‌شود.

ریکاردو آنتوس مدیر فروش MMX، تولیدکننده سنگ‌آهن در برزیل و رقیب سی‌وی‌آردی، از اعتبار قراردادهای سی‌وی‌آردی با بائواستیل چین و ایلوا ایتالیا دفاع کرده و می‌گوید: این قراردادها معتبر و کاملا نشانگر وضعیت بازار سنگ‌آهن است.

وی که پیش از این در بخش گندله شرکت سی‌وی‌آردی مشغول به فعالیت بوده، مطرح کردن دلایلی همچون سرمایه‌گذاری مشترک سی‌وی‌آردی و ایلوا به منظور بی‌اعتبار ساختن توافقات صورت گرفته را نامربوط و نوعی بهانه جویی ارزیابی کرده است.

او خاطر نشان کرده است: مساله مهم این است که اولین توافق باید با یک فولادساز اروپایی صورت می‌گرفته که این امر محقق شده است. ایلوا یک شرکت بزرگ محسوب می‌شود که گندله مورد نیاز خود را نه تنها از سی‌وی‌آردی، بلکه از تمام جهان خریداری می‌کند. سرمایه‌گذاری مشترک فروشندگان و خریداران محصولات در صنعت سنگ‌آهن و فولاد، مساله‌ای کاملا عادی و قابل پیش‌بینی است.

آنتونس با بیان اینکه افزایش ۲۸/۵‌درصدی قیمت گندله در سال ۲۰۰۷ در مقایسه با کاهش قیمت آن در سال گذشته، به خوبی مشخص‌کننده تقاضای بالای این محصول در حال حاضر است، اضافه کرد: احداث واحد ۵/۲میلیون تنی کوره بلند آرسلور میتال در برزیل طی سال‌جاری میلادی، عاملی در جهت رشد منطقه‌ای تقاضای گندله خواهد بود.

این در حالی است که تعدادی از کارشناسان بازار اروپا بر این باورند که با توجه به بسته شدن کارخانه گندله ایلوا در جنوا با نام Cornigliano، تمام گندله مورد نیاز ایلوا که بالغ بر ۵/۲ تا ۳‌میلیون تن می‌شود، از کارخانه ایتابراسکو برزیل (که سرمایه‌گذاری مشترک ۵۰-۵۰ سی‌وی‌آردی و ایلوا است)، تهیه می‌شود.

از سوی دیگر به علت تقاضای بالای گندله در اروپا و آمریکا، یک طرف مذاکره قیمت‌گذاری جهانی گندله را معمولا فولادسازان اقیانوس اطلس تشکیل می‌دهند. در همین راستا مبنای قیمت گندله در سال ۲۰۰۶ نیز در قرارداد بین سی‌وی‌آردی و آلمان‌ها تعیین شد.