اقدام عجیب چین برای کاستن از سرعت بی‌رویه صادرات فولاد

باور آن سخت است ولی چین که دارای بیشترین سرعت رشد اقتصادی در جهان است، تغییراتی را در اولویت‌های اقتصادی خود به وجود آورد. صادرکنندگان فروآلیاژها و محصولات نیمه نهایی فولاد به یکباره دچار شوک بزرگی شدند.

در یک اقدام غیرمنتظره، وزارت دارایی چین اعلام کرد، مالیات صادرات آلیاژها، فلزات پایه، محصولات فولادی نیمه نهایی و مواد اولیه از اول نوامبر افزایش خواهد یافت.

کارشناسان معتقدند، افزایش مالیات باعث افزایش قیمت جهانی محصولاتی که وابسته به صادرات چین هستند، خواهد شد.

به گزارش متال بولتن و به نقل از «معدن و توسعه»، دولت چین گاهی اوقات سیاست صادراتی این کشور (به خصوص در مورد فولاد) را بر اساس حمایت از بازار داخلی تنظیم می‌کند. شش ماه قبل، دولت چین در مورد بخشودگی مالیات‌های صادراتی، تجدیدنظر کرد و به صادرکنندگان سه ماه فرصت داد تا با سیاست جدید هماهنگ شوند ولی این بار تنها ۵ روز به تجار فرصت داده شد که این زمان کوتاه، مشکلات بسیار زیادی را برای آنها به وجود آورده است.

حتی انجمن فروآلیاژ چین نیز که به عنوان بازوی اصلی صادرات این محصول شناخته می‌شود، اعلام کرده که هیچ گونه هماهنگی و مشورتی در رابطه با افزایش مالیات صادراتی با این انجمن صورت نگرفته است.

با نگاهی به عملکرد دولت چین درمی‌یابیم که اقدامات شتابزده ای از این دست، جایی در سیاست‌های اقتصادی این کشور نداشته است و بر همین اساس کارشناسان بازار، احتمال وجود فشارهای خارجی بر دولت جهت اتخاذ چنین تصمیمی‌را دور از ذهن نمی‌دانند.

تحلیلگران معتقدند نگرانی بازار بین‌المللی در مورد ظرفیت تولید مازاد بر نیاز چین و دامپینگ کالاها به‌خصوص در مورد فولاد به سرعت در حال افزایش است.

این در حالی است که تراز مثبت تجاری چین در ۹ ماه اول سال‌جاری میلادی به رکورد ۱۰۹‌میلیارد دلار رسیده که از تراز تجاری سال ۲۰۰۵ بیشتر است.

صادرات محصولات نهایی فولاد به استثنای محصولات نیمه نهایی از ژانویه تا سپتامبر سال‌جاری با ۸۴‌درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل، به ۵/۲۶‌میلیون تن رسیده است.

از سوی دیگر اعتراض‌های بسیار زیادی از سوی آمریکا، اروپا، کره جنوبی و کشورهای دیگر متوجه افزایش صادرات چین است و تحلیلگران معتقدند اقدام اخیر دولت چین، عکس‌العملی برای نشان دادن جدی گرفتن این اعتراضات است.

نکته جالب توجه در این مساله این است که اخیرا روزنامه‌های دولتی چین نیز بر خلاف گذشته، آهنگ مصالحه‌آمیزی با شرکای تجاری خارجی دولت در پیش گرفته‌اند. چاینا دیلی (China Daily)، مهم‌ترین روزنامه انگلیسی زبان چین، در این باره می‌نویسد: افزایش مالیات صادراتی بعضی از محصولات توسط دولت چین نشان می‌دهد این کشور متعادل ساختن تراز تجارت خارجی و اصلاح صنعت داخلی را مهم‌تر از رسیدن به رشد اقتصادی ۲ رقمی‌تلقی می‌کند.

مطبوعات چین، کاهش مصرف انرژی در نتیجه کاهش صادرات محصولات انرژی بر را از دیگر عوامل اتخاذ این تصمیم از سوی دولت این کشور بیان می‌کنند.

از سوی دیگر تولیدکنندگان چین با افزایش هزینه مواد اولیه و انرژی مواجه هستند و بر همین اساس بعضی از فعالان صنعتی چین از جمله رییس انجمن فروآلیاژ این کشور، افزایش مالیات صادراتی محصولات را اقدامی‌در جهت انتقال این هزینه به مصرف‌کنندگان نهایی در کشورهای پیشرفته می‌دانند.

براساس این گزارش عده‌ای از کارشناسان تصمیم دولت مبنی بر افزایش مالیات‌های صادراتی را نشان دهنده قبول شکست سیاست‌هایی همچون افزایش قیمت انرژی الکتریسیته برای تعدادی از تولیدکنندگان از سوی دولت جهت کنترل رشد اقتصادی این کشور می‌دانند.

برخی از تحلیلگران بر این عقیده‌اند که دولت چین ۲ راه برای کاهش تراز تجاری مثبت خود پیش‌رو دارد: افزایش مالیات‌های صادراتی و افزایش ارزش پول کشور. بنابراین افزایش مالیات‌های صادراتی ممکن است به این معنی باشد که احتمال تقویت یوآن، حداقل در آینده‌ای نزدیک، ضعیف است.

از سوی دیگر، سیاست احتمالی صادرکنندگان در قبال تغییر قیمت‌ها، لزوم پرداخت مابه‌التفاوت از سوی خریداران خارجی است.

رییس انجمن فروآلیاژ چین در این مورد می‌گوید: تولید جهانی فولاد همچون قیمت آن در سطح بالایی است و به این دلیل خریداران قدرت هماهنگی با قیمت‌های بالاتر را دارند.

تاثیر افزایش مالیات‌های صادراتی بر کاهش قیمت‌های داخلی بیشتر احساس می‌شود. بر این اساس قیمت کنسانتره مولیبدن در بازارهای داخلی چین کاهش یافته است. به این ترتیب انتظار می‌رود قیمت بقیه تولیدات نیز کاهش یابد و در نتیجه از فشار رو به افزایش بر هزینه‌های صادراتی کاسته شود.

برخی از تحلیلگران معتقدند افزایش مالیات بر صادرات آلومینیوم از ۵‌درصد به ۱۵درصد می‌تواند باعث کاهش حداقل ۵۰‌درصدی صادرات در سال ۲۰۰۷ میلادی شود. در حال حاضر صادرات آلومینیوم چین به علت اخذ مالیات صادراتی ۵‌درصدی از سال ۲۰۰۵ به بعد، کاهش داشته است. بر این اساس صادرات آلومینیوم اولیه چین از ابتدای سال‌جاری میلادی تا سپتامبر، ۶۷۳‌هزار و ۹۸۴ تن بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۶‌درصد کاهش داشته است.