یادداشت
انرژی کالای بی‌بهای صنعت فولاد
همواره انرژی یکی از بحث‌های مهم و تعیین‌کننده در تمامی صنایع جهان است و میزان مصرف انرژی به عنوان یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای تعیین‌کننده قیمت تمام‌شده محسوب می‌شود، مثلا قیمت فولاد در اکراین به عنوان یکی از مدعیان این صنعت در جهان همواره متاثر از قیمت گاز وارداتی از روسیه بوده است.
محسن پروان
همواره انرژی یکی از بحث‌های مهم و تعیین‌کننده در تمامی صنایع جهان است و میزان مصرف انرژی به عنوان یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای تعیین‌کننده قیمت تمام‌شده محسوب می‌شود، مثلا قیمت فولاد در اکراین به عنوان یکی از مدعیان این صنعت در جهان همواره متاثر از قیمت گاز وارداتی از روسیه بوده است. از طرف دیگر انرژی یکی از فاکتورهای تعیین مکان سرمایه‌گذاری است، چرا که وجود انرژی و امکان در دسترس بودن آن فاکتور اصلی جهت سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف است، و از طرف دیگر مصرف انرژی خصوصا به صورت فسیلی دارای آلایندگی زیست محیطی است و در کشورهای صنعتی حتی در صورت در دسترس بودن و مقرون به صرفه بودن بخاطر ایجاد آلایندگی با محدودیت
مواجه است.
اما ایران به عنوان کشوری انرژی خیز، که منابع سرشار انرژی فسیلی، خورشیدی و بادی را در اختیار دارد به مکان مناسبی برای سرمایه‌گذاری تبدیل شده است و از طرف دیگر اشتغال زایی و ایجاد صنایع از میزان آلایندگی به مراتب مهم‌تر است که البته این موضوع جای تاسف دارد اما این مساله در کنار انرژی ارزان و قابل دسترس باعث سهولت در ایجاد صنایع در ایران شده است. اما در اینجا این سوال وجود دارد که ما در ایران با این انرژی ارزان و قابل دسترس چه می‌کنیم؟
صنعت فولاد به عنوان یک صنعت مادر و انرژی بر که ۵درصد کل انرژی جهان را به خود اختصاص داده است (این عدد در برخی کشورها از جمله ژاپن به ۱۲درصد هم می‌رسد) و اغلب این انرژی از سوخت‌های فسیلی نظیر ذغال‌سنگ (آلاینده‌ترین سوخت فسیلی در جهان) تامین می‌شود همواره در جهان دغدغه مصرف و سرانه انرژی داشته است اما در ایران کمتر به این موضوع توجه شده است و انرژی ارزان، ارزان‌تر هدر می‌رود! و این موضوع عمیقا نیاز به توجه خاص و ویژه جهت حفظ ارزش افزوده و حفاظت از محیط زیست را دارد، در حال حاضر سرانه مصرف انرژی بر حسب ژول برای تولید یک تن فولاد در ایران /۳۰.۳۷GJ/TCS است و این در حالی است که این رقم در کشور آلمان /۱۷.۳GJ/TCS در ژاپن ۱۹GJ/TCS، در انگلستان ۴۱۹.۴GJ/TCS و در ایالات متحده ۱۲۰.۱GJ/TCS است و این در حالی است که تمامی این کشورها از تجهیزات انرژی بر زیست محیطی نظیر غبارگیر (آسپراسیون کوره بلند) استفاده می‌کنند که باعث افزایش سرانه مصرف انرژی می‌شود که در ایران کمتر این نوع تجهیزات پیشرفته مورد استفاده قرار می‌گیرد و از طرف دیگر به علت عدم تجهیز به اتوماسیون دقیق میزان مصرف انرژی و نیروی انسانی باید همدیگر را خنثی کند که به این صورت نیست که در بحث‌های آینده به آن پرداخته خواهد شد.
از طرف دیگر آلمان به عنوان دارنده بهینه‌ترین مصرف انرژی در جهان در دهه ۶۰ دارای سرانه ۴۲۹.۴GJ/TCS بود و در سال ۲۰۰۰ این عدد را به ۴۱۸.۴GJ/TCS کاهش داد و ژاپن در سال ۱۹۷۴ دارای مصرف ۲۲۵.۲۶GJ/TCS بود که این عدد در سال ۲۰۰۰ به ۱۹GJ/TCS تقلیل یافت. اما در ایران هیچ حرکتی در زمینه کاهش و بهینه کردن مصرف انرژی انجام نشده است و حتی آمار دقیقی از سرانه مصرف انرژی نیز وجود ندارد و آمار موجود آمار کم دقت برخی شرکتها در یک سال خاص است و انرژی بی‌تردید کالای بی‌بهای صنعت فولاد ایران است و این به معنای مرگ تدریجی صنعت فولاد کشور و شایدکلیه صنایع است، چرا که بالاخره خیرات انرژی در ایران هم روزی به پایان می‌رسد و آن روز صنایعی چون فولاد با سرانه نزدیک به ۲ برابر نرم جهانی نمی‌تواند در دهکده جهانی به حیات خود ادامه دهند.
Email : Parvan@esfahansteel.com
ارسال نظر