گارو هوانسیان فر* شرکت سهامی آلفا یک شرکت بسیار بزرگی است که دارای ۱۲ شرکت فرعی نیز هست و صورت‌های مالی تلفیقی تهیه می‌کند. سهامدار عمده شرکت سهامی آلفا شخصی است که بیش از ۶۸ درصد سهام این شرکت را دارا است و در واقع عامل اصلی تصمیم‌گیری‌های شرکت آلفا و شرکت‌های فرعی آن است. به عبارت دیگر، این شخص کنترل کامل روی عملیات شرکت آلفا و شرکت‌های فرعی آن دارد. یک حسابرس مسوول حسابرسی صورت‌های مالی شرکت آلفا و شرکت‌های فرعی آن است که ۷۵ درصد درآمد وی از شرکت آلفا و شرکت‌های فرعی آن به دست می‌آید. چنانچه حسابرس این کار حسابرسی را از دست دهد، ادامه فعالیت آن غیر‌ممکن خواهد بود. حسابرس یاد شده دارای ۳۵ نفر کادر حسابرسی است. سهامدار عمده طی سال مالی منتهی به ۳۰ اسفند ماه ۱۳۹۱، برداشت غیر قانونی عمده ای از شرکت سهامی آلفا داشته که حسابرس آن را کشف و به صورت بند گزارش در پیش‌نویس گزارش حسابرسی خود درج کرده است. سهامدار عمده از حسابرس درخواست کرده ( یا به عبارتی دستور داده است) که این موضوع را در گزارش نهایی خود درج نکند، در غیر این صورت کار حسابرسی شرکت آلفا و شرکت‌های فرعی آن را برای سال مالی ۱۳۹۲ و سال‌های بعد به او محول نخواهد کرد. شما خواننده گرامی، در صورتی که جای این حسابرس بودید چه اقدامی به عمل می‌آوردید؟ البته فورا به این سوال پاسخ ندهید و کلیه جنبه‌های صورت مساله‌ را به دقت مد نظر قرار دهید. نمونه‌هایی از راه‌‌هایی که حسابرس می‌تواند داشته باشد به شرح زیر است: ۱- درج موضوع یاد شده در گزارش حسابرس، البته قبل از بند اظهار نظر و از دست دادن کار حسابرسی شرکت آلفا و شرکت‌های فرعی آن و اشتغال در یک رشته شرافتمندانه دیگر. ۲- درج موضوع در گزارش حسابرس، البته بعد از بند اظهار نظر. لازم به توضیح است که در این صورت، از دست دادن کار حسابرسی شرکت آلفا و شرکت‌های فرعی آن باز هم وجود دارد، ولی قابل بحث است. ۳- درج موضوع در یادداشت‌های پیوست صورت‌های مالی. ۴- درج موضوع در گزارش هیات مدیره به مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت. ۵- درج موضوع در نامه مدیریت شرکت. ۶- درج موضوع در تاییدیه مدیران. ۷- اعلام شفاهی موضوع در مجمع عمومی عادی سالانه شرکت. ۸- انصراف از کار حسابرسی همراه با تغییر رشته فعالیت کاری خود. * عضو پیوسته انجمن حسابداران خبره حسابداری مدیریت انگلستان، حسابدار خبره حسابداری مدیریت جهانی