کنکاش در بودجه قندی‌ها
شروین شهریاری *پرسش از خواننده‌ای بدون ذکر نام از طریق پست الکترونیک: با توجه به احتمال افزایش نرخ شکر داخلی به ۱۶۰۰ تومان در هر کیلو، لطفا تحلیلی از آینده سهام قندی بورس و تاثیرات این مساله بر سودآوری آنها ارائه کنید. شروین شهریاری *پرسش از خواننده‌ای بدون ذکر نام از طریق پست الکترونیک: با توجه به احتمال افزایش نرخ شکر داخلی به ۱۶۰۰ تومان در هر کیلو، لطفا تحلیلی از آینده سهام قندی بورس و تاثیرات این مساله بر سودآوری آنها ارائه کنید. پاسخ: صنعت قند و شکر در بورس تهران تاریخچه‌ای پر فراز و نشیب دارد.
شروین شهریاری *پرسش از خواننده‌ای بدون ذکر نام از طریق پست الکترونیک: با توجه به احتمال افزایش نرخ شکر داخلی به ۱۶۰۰ تومان در هر کیلو، لطفا تحلیلی از آینده سهام قندی بورس و تاثیرات این مساله بر سودآوری آنها ارائه کنید. شروین شهریاری *پرسش از خواننده‌ای بدون ذکر نام از طریق پست الکترونیک: با توجه به احتمال افزایش نرخ شکر داخلی به ۱۶۰۰ تومان در هر کیلو، لطفا تحلیلی از آینده سهام قندی بورس و تاثیرات این مساله بر سودآوری آنها ارائه کنید. پاسخ: صنعت قند و شکر در بورس تهران تاریخچه‌ای پر فراز و نشیب دارد. در سال‌های پس از جنگ و به ویژه در دوران رونق بورس در میانه دهه ۷۰، سهام این شرکت‌ها به دلیل خودکفایی در تولید و نیز افزایش تقاضای داخلی مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار داشت. این روند با رشد واردات و تثبیت قیمت محصولات در سال‌های بعدی رو به افول گذاشت تا اینکه پس از ۱۰ سال، به دلیل رشد چشمگیر واردات و اعمال سیاست‌های نرخ گذاری توسط دولت، این صنعت با وضعیت بحرانی در سال‌های ۸۵ و ۸۶ مواجه شد. در این راستا، حدود ۵/۲میلیون تن شکر در سال ۸۵ و ۲/۱میلیون تن هم در سال ۸۶ وارد کشور شد. این در حالی است که توان تولید داخلی در محدوده ۲/۱میلیون تن در سال قرار دارد و مصرف سالانه نیز ۲/۲میلیون تن است. به این ترتیب در سال ۸۷، با کاهش حجم فروش محصولات شرکت‌های قندی و نیز با کاهش انگیزه چغندرکاران، تولید داخلی شکر به ۵۰۰هزار تن سقوط کرد؛ در حالی که میزان واردات همچنان در سطح قابل توجه ۱/۱میلیون تن قرار داشت. با این وجود از سال ۸۹، همزمان با آغاز سیکل جهش چشمگیر نرخ ارز، بخت با شرکت‌های این صنعت یار شده است؛ زیرا قیمت واردات شکر همگام با جهش ارزی دستخوش افزایش شده و تولیدکنندگان داخلی قدرت رقابت خود را بازیافته اند. یک محاسبه اولیه نشان می‌دهد که با احتساب هزینه حمل و سود بازرگانی، قیمت توزیع شکر وارداتی در بازار با فرض تخصیص ارز مبادله‌ای کمتر از ۱۴۰۰ تومان به ازای هر کیلو نخواهد بود. از سوی دیگر، به دلیل خشکسالی ایجاد شده در سال قبل، سطح زیر کشت چغندر در داخل کشور کاهش یافته که این مساله منجر به افت تولید شکر از ۱۴/۱ میلیون تن در سال ۹۰ به کمتر از یک میلیون تن در سال ۹۱ شد. با این حال امید می‌رود با بهبود شرایط جوی در سال جاری، تولید شکر در سال ۹۲ رکورد ۲/۱ میلیون تن را پشت سر بگذارد. چشم‌انداز مذکور باعث شده تا سهام شرکت‌های قند و شکر در بورس تهران مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته و با افزایش انتظارات از سودآوری آتی، شاهد رشد قیمت سهام آنها باشیم. در این راستا، اخیرا درخواست افزایش نرخ شکر از نرخ فعلی (۱۳۰۰ تومان در هر کیلو) به وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام شده و در دست رایزنی است. همچنین قیمت چغندر قند نیز به عنوان اصلی ترین نهاده تولید این صنعت در سال جاری با افزایش مواجه خواهد شد. برای بررسی تاثیر این دو عامل اصلی بر سودآوری شرکت‌های قندی ابتدا به جدول شماره یک توجه کنید. در‌خصوص ارقام جدول شماره یک باید به چند نکته توجه داشت: ۱- از میان ۱۴ شرکت قندی بازار سرمایه، اکثریت آنها سال مالی منتهی به تیر یا پایان شهریور ماه دارند. به طور طبیعی شرکت‌های مزبور هنوز بودجه سال مالی آتی خود را اعلام نکرده‌اند و در حال حاضر نیز به فروش شکر با قیمت مصوب ۱۳۰۰ تومانی مشغولند. به همین دلیل، در جدول شماره یک شرکت‌هایی که پایان سال مالی اسفند دارند به منظور مقایسه مد نظر قرار گرفته اند.۲- همان‌طور که ارقام جدول نشان می‌دهند، هر ۵ شرکت مورد بحث، قیمت‌های فروش شکر در سال جاری را در محدوده ۱۶۰۰ تومان در نظر گرفته‌اند که افزایش ۲۳ درصدی نسبت به نرخ‌های فعلی نشان می‌دهد. البته همان‌طور که اشاره شد، درخواست تعدیل نرخ فروش از سوی فعالان این صنعت به دولت داده شده و بر اساس اخبار غیر‌رسمی همین قیمت ۱۶۰۰ تومانی در هر کیلو مدنظر شرکت‌ها قرار دارد. به این ترتیب می‌توان گفت در صورت اجابت خواسته فعالان صنعت و موافقت دولت، قیمت شکر تا سطح مزبور افزایش خواهد یافت که البته تاثیر این مساله در بودجه شرکت‌های مورد بحث لحاظ شده و از این محل نمی‌توان انتظار رشد درآمدها را داشت. به این ترتیب باید به بررسی دومین عامل تاثیر‌گذار بر سودآوری شرکت‌ها یعنی بهای تمام شده پرداخت. در شرکت‌های این صنعت بیش از دو سوم هزینه‌ها به خرید و مصرف چغندر قند اختصاص دارد. با توجه به نقش کلیدی این عامل، بررسی خود از بهای تمام شده را بر هزینه همین نهاده تولید متمرکز می‌کنیم. به این منظور به جدول شماره دو مراجعه کنید. در‌خصوص ارقام جدول دو، توجه به چند نکته حائز اهمیت است: ۱- قیمت چغندر مصرفی کارخانه‌ها در سال گذشته، با لحاظ کردن تفاوت عیار چغندر و نیز احتساب هزینه حمل، به طور میانگین در محدوده ۱۵۰ تومان در هر کیلو برآورد شده است. بر اساس اعلام مقامات ذی‌ربط در وزارت جهاد کشاورزی، در سال جاری قیمت پایه خرید چغندر با افزایش ۲۲ درصدی به ۱۶۵ تومان در هر کیلو می‌رسد. بر اساس ارقام جدول، ۵ شرکت قندی مورد بحث که سال مالی منتهی به پایان اسفند‌ماه دارند، میزان متوسط افزایش هزینه چغندر در سال جاری را ۳۰ درصد در نظر گرفته‌اند. به این ترتیب می‌توان گفت در این بخش احتیاط زیادی در بودجه‌ها لحاظ شده و عملکرد واقعی شرکت‌ها در معرض تعدیل مثبت از محل کاهش هزینه مواد مصرفی خواهند بود. یک برآورد اولیه نشان می‌دهد که در صورت تعدیل رشد هزینه چغندر مصرفی به ۲۲ درصد، تعدیل مثبت سود خالص ۵ شرکت مزبور به طور متوسط ۲۵ درصد نسبت به بودجه فعلی خواهد بود. با عنایت به موارد مطروحه می‌توان گفت، تعدیل مثبت سود شرکت‌های قندی مورد بحث درمطلب حاضر نه از محل افزایش قیمت‌های فروش (که در بودجه شرکت‌ها لحاظ شده است) بلکه از محل کاهش هزینه‌ها نسبت به برآورد کنونی ممکن خواهد شد. در عین حال باید توجه داشت میانگین فعلی نسبت قیمت بر درآمد سهام این گروه در محدوده ۱۰ واحد می‌باشد که نزدیک به دو برابر متوسط بازار سهام است. به این ترتیب می‌توان گفت هر چند شرکت‌های این صنعت در معرض تعدیل مثبت پیش‌بینی سود در سال ۹۲ قرار دارند اما برای تداوم رونق سهام، نیازمند موافقت دولت با افزایش نرخ شکر به بیشتر از ۱۶۰۰ تومان در هر کیلو هستند؛ سناریویی که تحقق آن با عنایت به مقاومت‌های دولت و نیز قدرت رقابتی شکر وارداتی با دشواری‌هایی رو‌به‌رو است. Shervin.shahriari@turquoisepartners.com
ارسال نظر