شروین شهریاری

پرسش: علت اقبال بازار به سهام شرکت‌های روغنی نظیر صنعتی بهشهر چیست؟ پاسخ: صنعتی بهشهر از جمله تولیدکنندگان روغن نباتی در بورس تهران است. ساختار قیمت‌گذاری در مورد این کالا در کشور، متاثر از دو بخش آزاد و دولتی بوده و مولفه‌های زیادی در این مورد اثرگذار هستند. هر ساله دولت با توجه به قیمت روغن‌خام، هزینه‌های تصفیه و دستمزدها، قیمت روغن یارانه‌ای و تعادلی را در احجام مختلف را اعلام می‌کند و شرکت‌های مارگارین و صنعتی بهشهر موظف به فروش محصولات با نرخ تعیین شده هستند. در حالی که نرخ فروش آزاد محصولات به‌رغم متاثر بودن از قیمت روغن‌خام و دانه‌های روغنی وارداتی و تولید داخل، در قالب عرضه و تقاضا و رقابت موجود میان کارخانجات و بازار تعیین می‌‌شود. در بخش فرو‌ش‌ آزاد محصولات روغن نباتی از ابتدای سال جاری شاهد یک افزایش ناگهانی قیمت بودیم که مهم‌ترین عامل این افزایش، بالا رفتن قیمت جهانی روغن‌خام (ماده اولیه ) بوده است.

اما عامل مهم‌تر، « کشش بازار» برای خرید تولیدات صنعتی بهشهر و در نتیجه آن افزایش قیمت محصولات آزاد شرکت است. گفتنی است ۶۷درصد محصولات بهشهر در بودجه سال‌جاری به قیمت آزاد به فروش می‌رسند. قیمت فروش محصولات در بودجه برابر ۸۹۰تومان برای هر کیلو در نظر گرفته شده است در حالی‌که در سه ماهه اول «غبشهر» محصولات آزاد خود را به قیمت ۹۷۰تومان در هر کیلو به فروش رسانده است. میانگین نرخ فعلی فروش محصولات نیز به ۱۳۵۰تومان در هر کیلو برای روغن آزاد رسیده است که رشد چشمگیری نسبت به پیش بینی اولیه نشان می‌دهد. از سوی دیگر رشد قیمت جهانی روغن خام از ۷۲۰دلار به ازای هر تن در ابتدای سال میلادی به ۹۶۰دلار در هر تن در حال حاضر باعث رشد بهای تمام شد محصولات این شرکت می‌شود. اما با توجه به رشد بهای فروش ۵۰درصدی و رشد بهای تمام شده ۳۰درصدی انتظار می‌رود که در سال‌جاری نیز همچون سال گذشته انتظار تعدیل مثبت عایدی مناسب برای «غبشهر» وجود داشته باشد که همین امر در کنار دارا بودن پایین‌ترین نسبت P/E در گروه خود، اقبال فعلی بازار به سهام این شرکت را موجب شده است.

پرسش از طریق تلفن: سهام شرکت صنایع لاستیکی سهند را با وجود P/E پایین (حدود ۳) چگونه ارزیابی می‌کنید؟

پاسخ: پیشتر نیز در همین ستون اشاره کردیم که در مورد سهام شرکت‌های با P/E پایین، به عنوان اولین گام در بررسی بنیادی باید امکان تحقق عایدات آتی (سود پیش‌بینی شده) مورد بررسی قرار گیرد.

نگاهی به سوابق شرکت لاستیک سهند نشان می‌دهد که شرکت پیش‌بینی درآمد سال ۸۴ خود را با سرمایه فعلی در مرحله اول ۷۰۰ریال به ازای هر سهم و سپس ۵۰۰ریال به بازار اعلام کرده که در نهایت سود حسابرسی شده شرکت به میزان ۴۳۵ریال محقق شد. در سال ۸۵ نیز پیش‌بینی سود ۳۳۵ریالی اولیه به ۲۱۹ ریال تعدیل منفی شد و در نهایت در صورت‌های مالی حسابرسی شده، ۱۷۶ریال سود خالص به ازای هر سهم حاصل شد. این داده‌های تاریخی به خوبی انحرافات منفی معنادار در مورد پیش‌بینی‌های درآمد این شرکت را در سال‌های اخیر نشان می‌دهند که ما را بر آن می‌دارد تا در مورد بررسی پیش‌بینی سود ۳۵۰ریالی سال‌جاری نیز بررسی و تامل بیشتری داشته باشیم.

درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌های شرکت در سال گذشته در پیش‌بینی اولیه ۱/۱میلیارد تومان برآورده شده بود که در نهایت مبلغ ۴۳۲میلیون تومان محقق شد. در سال‌جاری نیز شرکت پیش‌بینی ۸۹۰میلیون تومان درآمد (معادل ۳۶درصد سود خالص) از محل سود سرمایه‌گذاری‌ها کسب کرده است که عمده آن از دو شرکت سرمایه‌گذاری لاستیکی سهند (۲۶۰میلیون تومان) و سرمایه‌گذاری گسترش پارس (۵۲۲میلیون تومان) تامین خواهد شد. با مطالعه صورت‌های مالی این دو شرکت و وابستگی قابل توجه گسترش پارس به سودآوری گروه صنعتی پیام و همچنین سوابق عدم تحقق درآمدهای قبلی این شرکت‌ها در سال گذشته، این پیش‌بینی خوش‌بینانه به نظر می‌رسد و چنین بر می‌آید که همچون سال گذشته این سرفصل درآمد از بودجه شرکت نیازمند تعدیل باشد. البته سرمایه‌گذاری لاستیکی سهند که سال گذشته با پیش‌بینی اولیه سود ۲۰۰میلیون تومانی در نهایت زیان محقق کرد، (و اکنون نیز زیان انباشته‌ای حدود ۱۲۶میلیون‌تومان دارد) یک شرکت تازه تاسیس است که خط تولید آن تا پایان سال گذشته به بهره‌برداری نرسیده است و برای دریافت اطلاعات جدید از وضعیت این زیرمجموعه باید کماکان به انتظار گزارش‌های تلفیقی آتی سهند بمانیم.

Shahriary_Sh@yahoo.com