دنیای اقتصاد- مهم‌ترین دستاورد انجام این معامله برای بازار سرمایه کشور، بعد تبلیغاتی این معامله است که جذب نقدینگی سرمایه‌گذاران را به سوی بورس اوراق بهادار تشویق خواهد کرد، اما در کنار این دستاورد مثبت، انجام این معامله نکات و تبعات دیگری نیز به همراه دارد.

جنب پل حافظ
بازار پس از معامله بزرگ!
گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار سرانجام روز چهارشنبه شاهد انجام معامله عمده یک‌هزار و ۱۶میلیارد تومانی سهام ملی مس بود. معامله‌ای که بیش از یک‌‌معامله عادی، برای مدت‌ها بازار سرمایه را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد.
معامله بلوک 20درصدی سهام ملی مس نخستین خصوصی‌سازی عمده در شرکت‌های اصل 44 است که می‌تواند راه را برای عرضه‌های بعدی شرکت‌های اصل 44 هموارتر کند. مهم‌ترین دستاورد انجام این معامله برای بازار سرمایه کشور، بعد تبلیغاتی این معامله است که جذب نقدینگی سرمایه‌گذاران را به سوی بورس اوراق بهادار تشویق خواهد کرد، اما در کنار این دستاورد مثبت، انجام این معامله نکات و تبعات دیگری نیز به همراه دارد.
مهم‌ترین نکته در‌حال‌حاضر اثبات مجدد کم‌انگیزه بودن نیروهای موثر در فرآیند خصوصی‌سازی جهت واگذاری کامل شرکت‌های اصل ۴۴ است. تقسیم سهام دولتی در شرکت ملی مس به دو بلوک ۲۰درصدی و حفظ ۲۸درصد سهام در توسعه نوسازی معادن و ۲۰درصد در سهام عدالت و ۵درصد در سهام کارکنان شرکت، نشان از فقدان انگیزه برای واگذاری و اولویت‌دهی به مصلحت‌اندیشی به جای اجرای اصل ۴۴ دارد که موجب شد خریدار خارجی راهی بورس نشود. در کنار این نکته تبعات انجام معامله عمده بلوک اول ملی مس به صورت کنسرسیومی از خریداران، برای بازار و خریداران مهم است. درحقیقت واگذاری ۷درصد سهام به صورت خرد در قیمت‌های بسیار کمتر از قیمت ۸هزار و ۷۷۴ریال، خریداران این بلوک را با مشکل مواجه خواهد ساخت. به ویژه آنکه در روز انجام معامله عمده، ۴۲میلیون سهم در صف فروش در قیمت ۸هزار و ۵۹۹ریال دادوستد شد و ۱۹میلیون سهم نیز در صف فروش باقی ماند. در این‌حال خریداران موجود در کنسرسیوم که سهمی کمتر از یک‌درصد دارند به لحاظ خرید این بلوک با پرسش مواجه خواهند شد، چرا که بیش از یک درصد سهام در همان روز در نرخ پایین‌تر قابل خرید بوده است. از سوی دیگر خریداران با مسائل دیگری در آینده مواجه هستند که از آن جمله تامین
ثمن معامله و سود 12درصدی اقساط است و می‌تواند شرایط پیچیده‌ای را برای آنها فراهم ‌سازد، چرا که باورپذیری امکان تامین وجوه بدون نیاز به‌فروش سهام پرتفوی و کاهش فعالیت‌های خریداران در بازار اندک است. از این‌رو سهام خریداران این بلوک و زیرمجموعه‌های آنان هر لحظه با احتمال وارد آمدن فشار عرضه با هدف تامین نقدینگی مواجه است. این شرایط ترسیم‌کننده وضعیت وزنه‌برداری است که وزنه‌ای سنگین را به سوی سر خود بالا می‌برد و لرزش‌های ناپایدارکننده هر از چندگاهی او را در برمی‌گیرد. از سوی دیگر در حالی‌که مسوولیت تضامنی خریداران پیش از انجام این معامله لغو شد و مسوولیت هر خریدار به اندازه بلوک خریداری شده، توصیف شده است، امکان عدم تقسیم مناسب و مورد انتظار خریداران نیز در مجمع آتی وجود دارد. مضافا اینکه ریسک بازار جهانی فلز مس نیز وجود دارد که در صورت افت قیمت جهانی خریداران را با مشکل مواجه خواهد ساخت.
در همین حال خریداران با یک مشکل دیگر نیز مواجهند و آن کاهش موجودی نقد و قابل فروش آن هم در شرایطی که ده‌ها شرکت و نهاد مالی در انتظار ورود به بازار هستند.
خریداران در حالی اینک دغدغه تامین نقدینگی خرید خود را دارند که فرصت خریدهای آتی را از دست خواهند داد به ویژه آنکه اکثر عرضه‌های اولیه صورت گرفته در بازار با قیمت‌های پایین صورت گرفته و به نظر نمی‌رسد خرید یک بلوک چند درصدی مس در حالی‌که ارزش کنترلی خاصی نیز ندارد، به از دست دادن فرصت خریدهای آتی بیارزد. هر چند که تمامی این بحث‌ها تنها در فضای اطلاعاتی کنونی قابل تاکید است و آینده احتمالا شرایط جدیدتری را ایجاد می‌کند.
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز چهارشنبه کاملا در اختیار مس بود. علاوه بر اینکه تنش انجام یا عدم انجام معامله عمده در نماد «ژفرعی یک» انجام این معامله را به 3 دقیقه پایانی بازار و بدون حضور رقیب رساند، تردید بازار نسبت به انجام‌پذیری این معامله موجب شد تا سهامداران حقیقی و حقوقی تا 62میلیون سهم را در درصد منفی راهی تابلو کنند که 42میلیون سهم آن خریداری شد. عدم حضور خریدار عمده و رشد اخیر قیمت سهام ملی مس که سهامداران را در موقعیت کسب سود قرار داد، همچنین موجب شد شرایط معاملات از سوی خصوصی‌سازی تعدیل شود. در همین حال انتشار خبرهایی مبنی بر کمبود نقدینگی خریداران و احتمال عرضه سهام موجود در پرتفوی خریداران از جمله فولاد مبارکه و فولاد خوزستان موجب شد تا فولاد مبارکه که با حدود 150میلیون سهم در صف خرید مواجه شود. این صف خرید سنگین موجب شد تا بازار بیش از پیش به سوی سهم فولادسازها متمایل شود. از سوی دیگر عدم تعدیل EPS فولاد مبارکه به رغم شرایط مناسب فروش این شرکت موجب انتظار برای این تعدیل پس از گزارش 6 ماهه شده است.
در بازار چهارشنبه بازار جهانی فلزات همچنان به نفع سهامداران مس و به زیان سهامداران نمادهای وابسته به روی و آلومینیوم بود. بهای جهانی فلز مس تحت تاثیر وقوع زلزله در پرو و اعتصاب در کارخانه «مس جنوب» این کشور همچنان در حد بالا باقی مانده و در آخرین معاملات روز جمعه به ۷هزار و ۴۸۶دلار در هر تن رسید. بهای فلز روی نیز در حد ۲هزار و ۸۳۷دلار در هر تن، آلومینیوم در حد ۲هزار و ۴۰۸ تن و سرب در حد فوق‌العاده ۳هزار و ۲۱۹ دلار در هر تن بود.
در گروه پتروشیمی تلاش معامله‌گران مدافع موجب شد نمادهای این گروه با تعادل نسبی مواجه شوند.