حرکت سرمایه از بازار مسکن به سوی بورس

گروه بورس- همایون دارابی- بازار دادوستد سهام در حالی امروز شنبه فعالیت خود را از سر خواهد گرفت که تحولات درون بازار مهم‌ترین اتفاقات را در هفته جاری رقم خواهد زد. تصمیم هیات‌مدیره بورس در اجرای ضوابط جدید رفع گره معاملاتی بورس از اهمیت بالایی برخوردار است. این تصمیم دومین اقدام در جهت رفع تله حجم مبنا در بازار در سال‌جاری به شمار می‌رود. در نخستین اقدام کاهش ۵۰درصدی حجم مبنای شرکت‌های بزرگ، موجب شد تا بازار با رشد قابل ملاحظه شاخص مواجه شود. با موفقیت این تصمیم اینک تصمیم بزرگ‌تری در انتظار بازار است که در آن حجم مبنا برای شرکت‌های دارای صف خرید و فروش (مطابق تعریف این ضوابط) اعمال خواهد شد تا آن نمادها بتواند روند طبیعی خود را از سر بگیرد. با این تصمیم ده‌ها نماد دارای صف خرید و البته شمار بیشتری از نمادهای دارای صف فروش به ویژه شرکت‌های سرمایه‌گذاری و سیمانی در معرض تغییر جدی قرار خواهند گرفت. مشکل کنونی (درگیری بازار با تله حجم مبنا و عدم عرضه سهام به میزان صف‌های خرید) موجب شده است که بازار در اوج دوره رشد خود با افت دادوستد و نارضایتی سرمایه‌گذاران مواجه شود. از سوی صف‌های فروش نیز میلیاردها ریال نقدینگی معامله‌گران را در خود حبس کرده است که با آزاد شدن، این نقدینگی بازار، با تعادل پایدارتری مواجه می‌شود.

بنابراین بازار در شرایط کنونی در بهترین موقعیت برای دست و پنجه نرم کردن باتله حجم مبنا است که احتمال موفقیت تصمیم جدید مدیران بازار در آن جدی است.

در کنار تحول درون بازار، در تحولات کلان‌ موثر بر بورس اوراق‌بهادار نیز شرایط مناسبی را معامله‌گران تجربه می‌کنند.

در تحولات سیاسی، سخنان دکتر لاریجانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی همچنان حکایت از تداوم آرامش دارد. این امر بیش از پیش بازار را درگیر تحولات اقتصادی و درون بازار می‌کند. شاید مهم‌ترین اتفاقات در حال رقم خوردن در بازار مسکن مهم‌ترین رقیب بازار سرمایه در جذب نقدینگی است. توقف روند رشد قیمت املاک و نشانه‌هایی از احتمال کاهش قیمت‌ها در زمان کنونی است. به‌رغم وجود فصل تابستان به عنوان بهترین زمان رونق بازار مسکن، برخی نشانه‌های کیفی حکایت از کاهش توان این بازار در جذب نقدینگی سرمایه‌گذاران دارد. رشد قیمتی بازار مسکن و عدم‌امکان کسب بازده مناسب در مقایسه با بورس اوراق‌بهادار (البته در شرایط کنونی) نقدینگی را به سوی بازار سرمایه سوق خواهد داد. در کنار این اتفاقات راه افتادن بازار رهن ثانویه، تلاشی برای جذب بیشتر نقدینگی به سوی بازار املاک تعبیر می‌شود. انتشار یک هزار و ۵۰۰میلیارد تومان اوراق رهنی مسکن، بازاری جدید در برابر نقدینگی ریسک‌گریز باز می‌کند که باید در صورت راه‌اندازی عملی، تاثیرات آن بر بازار سرمایه را به صورت دقیق‌تری مورد بررسی قرار داد.

از سوی دیگر بازار پس از برخورد با کمبود عرضه سهام در انتهای هفته گذشته با اعلام واگذاری سهام ۲۸شرکت از جمله سهام برخی از شرکت‌های پتروشیمی بورسی شامل اراک، اصفهان، خارک، آبادان است. عرضه این سهام در کنار عرضه قریب‌الوقوع سهام فولاد خراسان، تاثیر مناسبی در بازار خواهدداشت. هر چند که این عرضه‌ها در گروه پتروشیمی، با اعلام خبر عدم‌شمول معافیت صادرات فرآورده‌های پتروشیمی قیر و روغن موتور روبه‌رو است. با این لغو معافیت شرکت‌های پتروشیمی بورس به ویژه شرکت‌هایی نظیر پتروشیمی خارک و شرکت‌های نفت پارس و بهران (که اخیرا با گران شدن مواد اولیه مواجه شده‌اند) با بار مالی سنگینی مواجه خواهند شد. در کنار اعلام واگذاری‌های خرد، اعلام عرضه بلوک مدیریتی آلومینیوم ایران و فولاد خوزستان (به‌رغم عدم وجود مصوبه دولت برای واگذاری این شرکت در حال حاضر) از اهمیت بالایی برخوردار است.

در تحولات اقتصادی موثر بر بازار انتشار خبر ورشکستگی نخستین شرکت خصوصی صنعت برق نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. انباشت مطالبات معوق وزارت نیرو به شرکت‌های صنعت برق تمامی شرکت‌های این صنعت را با مشکل مواجه ساخته است.

این امر در روند خصوصی‌سازی شرکت‌های زیرمجموعه وزارت نیرو همچنین فعالیت اقتصادی شرکت‌های بورسی این صنعت از جمله ایران‌ترانسفو مشکل جدی ایجاد کرده است.

در بازار چه خبر بود؟

بازار چهارشنبه، شاهد تداوم قفل معاملاتی ناشی از گرفتاری بازار در تله حجم مبنا و حاکمیت صف‌های خرید بود. تنها در گروه فلزی وضعیت بازار جهانی فلزات سبب نوسانات کاهشی شدیدی بود. افت بهای جهانی فلزات به‌ویژه در مورد فلز روی که قیمت تا ۲هزار و ۷۸۵ دلار در هر تن پایین آمد و آلومینیوم ایران که نرخ این فلز نیز تا ۲هزار و ۳۷۶ دلار کاهش یافت، سبب شد نمادهای وابسته با افت قیمت مواجه شوند، از سویی با توجه به کاهش خفیف بهای فلز مس این نماد نیز روز چهارشنبه باعث شد، صف خرید این شرکت عرضه شود اما با توجه به حضور کنسرسیوم خریدار مدیریتی ملی مس عرضه‌ها جمع‌آوری و بار دیگر صف خرید برای این نماد تشکیل شد. در حال حاضر عمده توجه کارشناسان به مساله عقب‌مانده گروه تولیدکنندگان روی زنجان از انجام صادرات در قیمت‌های بالاتر سال‌جاری است. با توجه به عدم صادرات توسط شرکت‌هایی نظیر فرآوری و کالسیمین در سه ماه اول جاری که در سه ماه دوم نیز وضعیت آن تغییر جدی نیافته است، می‌تواند پوشش EPS شرکت‌های این گروه را با مشکل مواجه سازد.

در گروه تجهیزات، دکتر معظمی، مدیر عامل جدید سرمایه‌گذاری بانک ملی در نخستین اقدام تخفیف در سود اقساط صدرا و بخشودگی جرائم این شرکت را به دست آورد تا پرداخت رقم باقی‌ ثمن‌معامله صدرا (معادل ۹۱میلیارد تومان) نیز با توجه به ارزش تنها بیش از یک‌هزار و ۵۰۰میلیارد ریالی دفتر مرکزی این شرکت مشکلی نباشد. صدرا همچنین با توجه به تغییر مدیر عامل و تمامی اعضای هیات‌مدیره شرکت و همچنین فضای فراهم شده کاری در پروژه‌های نفت و گاز با وضعیت بهتری نسبت به گذشته برخوردار شده است. در حال حاضر با خروج عمده شرکت‌‌های پیمانکاری خارجی از حوزه‌های نفت و گاز کشورمان و تغییرات مدیریتی در وزارت نفت، صدرا از موقعیت جدیدی برخوردار شد.

در گروه ساختمان، معامله چرخی نوسازی ساختمان تهران که با واگذاری ۳/۳درصد سهام این شرکت توسط ساختمانی نوین پیش از پایان سال مالی این شرکت آغاز شده بود، مواجه است.