گروه بورس- موسسات حسابرسی بین‌المللی فراز و فرود بی‌شماری را طی کرد‌ه‌اند تا جایگاه فعلی را کسب کرد‌ه‌اند. تاریخ نوین حسابرسی به سال‌‌های ۱۸۷۰ باز می‌گردد که نخستین موسسات حسابرسی در انگلستان سپس در ‌آمریکا تشکیل شدند. در سال‌های ۱۹۰۰ موج ادغام موسسات حسابرسی بالا گرفت به طوری که نخست پدیده Big ten «ده موسسه بزرگ» و سپس Big Eight «هشت موسسه بزرگ» حاصل شد. اسامی این هشت موسسه بزرگ به ترتیب الفبا عبارت بود از:

آرتو آندرسن، آرتور یانگ، ارنست اند وینی، پرایس واتر‌هاوس، پیت مارویک مین، توش راس، هسکینزاند سلز و کوپرز اند لیبراند.

بعد‌ها دیلویت هسکینز اند سلز با موسسه توش راس و موسسه ارنست اند وینی با موسسه آرتور یانگ و پرایس واتر‌هاوس با کوپرز اند لیبراند ادغام شدند و به نام‌های دیلویت اند توش و ارنست اند یانگ و پرایس واتر‌هاوس کوپرز معروف شدند که پیامد این ادغام ظهور Big Five به شرح ذیل بود:

Price waterhouse & Coopers Liberan (PWC)C

Deloitte & Touch & Tamatso (DTT)T

(KPMGErnest & Young (EY)Arthur Anderson (AA)A

بعد از سقوط آنرون و انحلال «موسسه حسابرسی آرتو آندرسن» این پنج موسسه بزرگ به چهار موسسه تقلیل و موسوم به Big Four شدند. شش موسسه بعدی رتبه‌‌های جهانی که به «موسسات میانی» معروف هستند عبارتند از:

BDO

RSM

Grant Thornton

Baker Tilly Internal

Harwath International

Moors Rowland International

بررسی‌های خبرنگار این روزنامه حاکی از آن است که چهار موسسه بزرگ بین‌المللی و جهانی E&Y, KPMG, PWC, Deloitte همچنین موسسات RSM, Grant Thorenton، در ایران دارای همکار ایرانی هستند یعنی تعدادی از موسسات حسابرسی ایرانی عضو یا همکار این موسسات بزرگ جهانی هستند که خود نشاندهنده وضعیت مناسب حرفه حسابرسی در ایران است. در حال حاضر ده موسسه بزرگ جهان عبارتند از:

۱-Deloitte & Touch USA LLP (New York, N.Y.

۲-Ernst & Young (New York, N.Y).

۳-Pricewaterhouse Coopers (New York, N.Y)Y.

۴-KPMG (New York,N.Y)Y.

۵-BDO Seidman (Chicago, Ill)l.

۶-RSM McGlarey (Minneapolis, Minn)n.

۷-Grant Thornton (Chicago, Ill)l.

۸-Baker tilly international

۹-Howorth international

۱۰-Morris Ronal

خبرنگار این روزنامه با مراجعه به سایت این موسسات بین‌المللی به اسامی همکاران ایرانی آنها دست یافته که عبارت بودند از:

همکار ایرانی موسسه PWC = موسسه حسابرسی آگا‌هان و همکاران

همکار ایرانی موسسه DT = این موسسه به‌طور رسمی همکار ایرانی ندارد اما بر اساس اطلاعات به‌دست آمده «موسسه حسابرسی دایارایان» همکار غیررسمی DT در ایران است «موسسه حسابرسی و خدمات مالی دایارایان» عضو رسمی موسسه بین‌المللی RSM نیز است.

همکار ایرانی Ernest & Young به‌رغم آنکه این موسسه از سایت خود، همکار ایرانی معرفی نکرده، اما گفته می‌شود «موسسه حسابرسی تدوین» همکار ایرانی این موسسه است. همکار ایرانی KPMG «موسسه حسابرسی بیات‌رایان» است. همکار ایرانی Grant Thorenton «موسسه حسابرسی رایمند و همکاران» است.

همکار ایرانی Horwath International «موسسه حسابرسی هشیار بهمند» است.

همکار ایرانی موسسه Nexia که ردیف یازدهم موسسات بزرگ جهانی است، «موسسه حسابرسی بهرادمشار» است. همکار ایرانی Morris stephener «موسسه حسابرسی هژیران» است.بررسی‌های بعدی خبرنگار این روزنامه حاکی از آن است که دیگر موسسات بزرگ بین‌المللی در حال حاضر فاقد عضو یا همکار رسمی در ایران هستند. البته در این میان نباید فراموش کرد که برخی شبکه‌‌های حسابرسی نظیر Polaris یا AGN که به‌صورت Network هستند نیز ممکن است دارای همکار ایرانی باشند، اما این شبکه‌‌ها فاقد ماهیت موسسه حسابرسی مستقل بوده و صرفا در قالب یک «نهاد اینترنتی» عمل می‌کنند.در این‌جا باید برای اطلاع علاقه‌مندان به حرفه حسابداری یادآور شد که مهم‌ترین سایت بین‌المللی حسابداری و حسابرسی بین‌المللی در اختیار موسسه حسابرسی PWC و DTT است که جهت بررسی آن می‌توان به آدرس‌های ذیل مراجعه کرد:

www.cfodirect.com(متعلق به PWC)

www.IASplus.com(متعلق به DTT)