دنیای اقتصاد - سرانجام افت پی‌در‌پی شاخص بورس تهران که ۶ روز متوالی ادامه پیدا کرده بود، به پایان رسید و بازار سهام در نخستین روز معاملاتی هفته روی خوشی را از جانب سرمایه‌گذاران به خود دید. این فضای مثبت که بخش عمده آن ناشی از موج جدید حمایت از بازار و ثبات بازارهای رقیب است، رشد ۱۶۹ واحدی شاخص کل بورس را در روز گذشته رقم زد، اما در این میان حجم معاملات دیروز بسیار کمتر از انتظار اولیه بود، تا جایی که ارزش معاملات این روز به رقم ۹/۲۳ میلیارد تومان رسید. جنب پل حافظ

روی خوش خریداران به بازار سهام

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته در سایه بازگشت آرامش به بازارهای موازی و اعلام حمایت از روند معاملات بازار با رشد شاخص همراه شد و شاهد بازگشت صف‌های خرید به نمادهای اصلی و مورد توجه بود.

در بازار دیروز معامله‌گران پس از شش روز کاری افت مداوم، رشد ۹/۱۶۹ واحدی شاخص کل را تجربه کردند. این رشد پس از کاهش تلاطم در قیمت ارز و ثبات نسبی این بازار و اعلام برنامه‌های مسوولان برای حمایت از بازار سهام به دست آمد. اما در این میان حجم معاملات دیروز بسیار کمتر از انتظار اولیه بود. ارزش معاملات دیروز بورس اوراق بهادار تهران به رقم ۹/۲۳ میلیارد تومان رسید که این رقم کمتر از حد انتظار برای تائید یک چرخش در روند معاملات به شمار می‌رود. کارشناسان بازار در شرایط کنونی دو ‌گمانه‌زنی اساسی را مطرح می‌کنند. در نخستین گمانه‌زنی بحث عدم تصمیم‌گیری معامله‌گران و رسیدن بازار به کف نسبی مطرح می‌شود که براساس آن به دلیل افت قیمت‌ها انگیزه فروش در بازار بسیار کاهش یافته است، از این رو بازار با تزریق اندک نقدینگی رویکردی مثبت یافته و برخورد شدید عرضه و تقاضا در روزهای آینده و پس از رشد قیمتی محقق خواهد شد. در‌ گمانه‌زنی دوم برخی از معامله‌گران تغییر در روند قیمتی سهام با حجم اندک را تنها استراحتی جزئی در روند کلی افت ارزیابی کرده و براساس این گمانه‌زنی استراحت و اصلاح قیمتی کنونی تغییری موقتی به شمار می‌رود. انتظار می‌رود معامله‌گران در روزهای آتی شاهد ارزیابی دقیق تری از معاملات دیروز بازار و عوامل موثر در آن باشند.

ثبات در بازارهای موازی

در بازار دیروز همچنین ثبات نسبی در بیشتر حوزه‌های موثر بر بازار سرمایه برقرار بوده است که این امر نیز در ثبات بازار بی‌تاثیر نبوده است. در مهم‌ترین تحولات کلان دیروز وضعیت بازار ارز از ثبات نسبی برخوردار بود زیرا پس از تکذیب قصد دولت برای تغییر نرخ مرجع آرامشی بر بازار ارز حاکم شده است. در این میان دیروز ایده راه‌اندازی بازار گواهی سپرده ارزی مورد بحث رسانه‌ای بود. در همین حال دیروز در میان نمایندگان مجلس اختلاف نظری در مورد ایجاد یا عدم ایجاد بازار گواهی ارزی به چشم می‌خورد. در حالی که دکتر پورابراهیمی نایب رییس دوم کمیسیون اقتصادی مجلس در موافقت با راه‌اندازی این بازار صحبت کرده و از عدم همکاری بانک مرکزی با این ایده خبر داده است، برخی دیگر از اعضای کمیسیون اقتصادی از جمله رییس این کمیسیون مخالف ایده راه اندازی گواهی ارزی هستند. تجربه قبلی بازار در مخالفت بانک مرکزی به منظور ارائه‌ نقدی سکه در بازار آتی سکه در بورس کالا و اقدام این بانک در پیش فروش مستقیم سکه نشان از آن دارد که در صورت عدم همراهی بانک مرکزی با بورس، راه‌اندازی بازار ارز با مشکلات عدیده‌ای مواجه خواهد شد. در همین حال جایگاه صرافان در بورس ارز نیز یک ابهام جدی است. به ویژه آنکه دیروز ابراهیم درویشی معاون نظارتی بانک مرکزی در گفت‌وگو با ایسنا، در مورد ارائه مجوزهای جدید به متقاضیان برای راه‌اندازی صرافی، با بیان اینکه ما برای دادن مجوز مشکلی نداریم عنوان کرد: ما در دادن مجوز صرافی به کسانی که شرایط آن را داشته باشند و نوبت آنها برسد مشکلی نداریم.معاون نظارتی بانک مرکزی تصریح کرده است که بورس ارز بر کار صرافی‌ها تاثیر مستقیم نمی‌گذارد، زیرا در همه جای دنیا صرافی یک کار خاص دارد و کار آنها نقد یا تبدیل کردن پول است و کار بورس ارز جدای از این است.

آثار اوراق اختیار فروش چه خواهد بود؟

در همین حال ارائه طرح اولیه قراردادهای فروش تبعی سهام نگرانی‌هایی را در مورد نحوه اجرای این دستورالعمل ایجاد کرده است. ارائه‌ این دستورالعمل توام با شتاب‌زدگی موجب شده است مسائلی که در قرارداد‌های اختیار فروش استاندارد مطرح است در این دستورالعمل مطرح نشود. نخستین مشکل این دستورالعمل عدم پیش‌بینی سپرده اولیه یا هزینه خرید اوراق است که در این دستورالعمل هزینه خریدار اوراق را تنها به یک کارمزد محدود می‌کند. این امر اصل صرفه و صلاح صادر‌کننده را با ابهام مواجه می‌سازد و مشخص نیست سهامدار عمده براساس چه صرفه‌ای اقدام به صدور این اوراق خواهد کرد. نبود هزینه صدور برای این اوراق تقریبا مشابه عرضه رایگان بیمه نامه از سوی یک شرکت بیمه است که تقاضای دو چندانی را برای این قرارداد پدید می‌آورد در حالی که صادر کننده به صورت غیر‌عقلانی خود را در موقعیت زیان قرار داده است.

در همین حال یکی از مهمترین مسائل، احتمال عرضه گسترده سهام از سوی دارندگان سهام است که نتوانسته‌اند اوراق اختیار فروش را به دست آورند.در شرایط کنونی بدیهی است هیچ یک از منتشر‌کنندگان اوراق قادر به پوشش تمامی سهام شناور خود در بازار نیستند که همین امر نیز محدودیت دسترسی و به تبع آن صف خرید اوراق را مطرح می‌سازد. در این شرایط افرادی که نتوانند اوراق کافی به دست آورند برای خروج از ریسک و برابری ریسک با دارندگان اوراق اقدام به فروش سهام مازاد خود خواهند کرد. در همین حال اصل اولیه مالی که خروج از ریسک بیشتر است نیز باعث می‌شود در صورتی که فردی نتواند به اندازه کل دارایی خود اوراق اختیار فروش به دست آورد مازاد سهام خود را بفروشد. مساله سوم ابهام در نحوه تسویه در حالت‌های مختلف است. به ویژه آنکه در دستور‌العمل در کنار تسویه نقدی بحث واگذاری سهام بیشتر از سوی صادر‌کننده اوراق مطرح شده است. در این شرایط اگر قیمت سهام به میزان قابل ملاحظه‌ای افت کند قطعا هیچ سهامدار عمده‌ای قادر به پوشش کل تعهد خود نیست. بدیهی است در صورتی که یک شرکت ۱۰هزار میلیارد تومانی نظیر مخابرات تنها برای ۵درصد سهام شناور خود اوراق اختیار فروش منتشر کرده و ریسک ۵۰۰میلیارد تومان سهام شناور خود را از طریق اوراق پوشش دهد به ازای افتی معادل افت ۵ماهه اول امسال که نزدیک به ۲۰درصد بوده است به همراه ۲۰درصد سود دارنده اوراق باید در یک سال ۲۰۰میلیارد تومان پرداخت کند که به هیچ وجه از سوی سهامدار عمده منطقی نخواهد بود که همین امر نیز اصل استقبال سهامداران عمده را از این طرح با ابهام مواجه می‌سازد. انتظار می‌رود دستورالعمل کنونی با مشورت با کارشناسان و اساتید مالی مورد بحث و اصلاح قرار گیرد.در گروه بانکی دیروز پذیره‌نویسی موسسه مالی کوثر با استقبال بازار مواجه شد، انجام این پذیره‌نویسی پس از ثبت در‌خواست‌ها در بازار دیروز به روز دوشنبه موکول شده است.در این گروه دیروز بیمه آسیا در اطلاعیه شفاف‌سازی از قصد خود برای فروش ۱۹ ملک در تهران و شهرستان به ارزش تقریبی ۳۲میلیارد تومان خبر داد. در گروه مالی دیروز مدیرعامل جدید شرکت تامین سرمایه نوین منصوب شد. به گزارش بورس ۲۴، معاون مالی و اقتصادی گروه توسعه معادن روی ایران به عنوان مدیرعامل شرکت تامین سرمایه نوین منصوب و جایگزین سید‌حسین میری شده است و این انتصاب جدید به تایید سازمان بورس هم رسیده است.در گروه واسطه‌گری مالی در مجمع دیروز شرکت سرمایه‌گذاری خوارزمی به تقسیم ۲۲۸ ریالی به ازای هر سهم رضایت داد.در مجموع بازار دیروز بازاری مثبت بود که در آن شاخص به ۲۳هزار و ۹۵۷واحد رسید و از ۱۹۰ نمادی که دیروز به روی تابلو رفتند ۸۶نماد با کاهش قیمت و ۱۰۳نماد با رشد ارزش همراه شدند.