شروین شهریاری

*پرسش از آقای طبیعت شناس از طریق پست الکترونیک: چرا سهام سرمایه‌گذاری امید و معادن و فلزات همگام با سهام سنگ‌آهنی رشد نکرده‌اند؟ شرکت‌های سرمایه‌گذاری عموما با استفاده از منابع خود سبدی از دارایی‌ها را تشکیل می‌دهند و به همین دلیل با توجه به رعایت اصل توزیع ریسک، سرمایه‌گذاری در سهام این شرکت‌ها به طور طبیعی از ریسک کمتری نسبت به سرمایه‌گذاری در تک‌تک دارایی‌های سرمایه‌پذیر آنها برخوردار است. با توجه به رابطه ریسک و بازده، پذیرش ریسک کمتر با افت بازده انتظاری مقارن خواهد بود و این مساله می‌تواند توجیه‌کننده اختلاف قیمت سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری با خالص ارزش دارایی‌های آنها باشد.

در بورس تهران، اکنون اختلاف میانگین قیمت و ارزش ذاتی سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری (NAV) در محدوده ۲۰‌درصد قرار دارد (Price/NAV=۰/۸). حال برای مطالعه وضعیت دو شرکت سرمایه‌گذاری مورد بحث لازم است تا NAV هر یک محاسبه شود. بدین منظور حقوق صاحبان سهام را با مازاد ارزش بازار پرتفولیوی سرمایه‌گذاری نسبت به بهای تمام شده جمع کرده و حاصل را بر تعداد سهام شرکت‌ها تقسیم می‌کنند. محاسبات مربوطه در جدول نمایش داده شده است.

در خصوص ارقام جدول باید به چند نکته توجه داشت:

۱ - ارزش بازار سرمایه‌گذاری‌های خارج بورسی در هر دو شرکت معادل بهای تمام شده در نظر‌گرفته شده است؛ بنابراین محاسبه فوق را می‌توان در زمره برآوردهای محتاطانه قرار داد به ویژه آنکه در سبد خارج بورسی معادن و فلزات حضور شرکت‌های ارزنده‌ای نظیر فولاد صبانور (با مالکیت ۶/۹۲‌درصدی)، سنگ‌آهن گهرزمین (با مالکیت ۲۰درصدی) و فولاد ارفع (با مالکیت ۶/۲۱‌درصدی) و در پرتفولیوی امید نا‌م‌هایی همچون ساختمانی سپه (با مالکیت ۱۰۰‌درصدی) و گهر زمین (با مالکیت ۵/۲۷‌درصدی) جلب توجه می‌کنند.

هر چند باید توجه داشت به طور کلی حجم سبد خارج بورسی سرمایه‌گذاری امید ۱۵۳‌میلیارد‌تومان و معادن و فلزات ۵۵‌میلیارد‌تومان است که به مراتب کوچک‌تر از پرتفولیوی بورسی این شرکت‌ها بوده و بنابراین از اهمیت کمتری در ارزش‌گذاری سهام برخوردارند.

۲ - حقوق صاحبان سهام در جدول فوق بر اساس آخرین اطلاعات و صورت‌های مالی و با فرض تحقق کامل سود سال مالی منتهی به ۳۰ دی ۸۸ برای «وامید» و سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۸۸ برای «ومعادن» محاسبه شده است.

۳ - در این جدول، مازاد ارزش بازار سرمایه‌گذاری بورسی از آخرین گزارش وضعیت پرتفولیوی شرکت‌ها (منتهی به ۲۹ اسفند ۸۸) استخراج شده است. البته قیمت سهام چادرملو و گل‌گهر در ارزش‌گذاری پرتفولیوی بورسی هر دو شرکت معادل قیمت بازار این سهام در روز چهارشنبه ۲۵ فروردین ۸۹ در نظر‌گرفته شده‌اند. همچنین برای دقیق‌تر کردن ارزش‌گذاری در مورد سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، قیمت سهام شرکت‌های ملی مس و فولاد خراسان نیز در تاریخ مزبور استخراج و در محاسبه NAV این شرکت لحاظ شده‌اند.

۴ - کوچک‌تر بودن نسبت P/NAV به طور کلی می‌تواند نشانه‌ای در جهت مطلوبیت سرمایه‌گذاری در سهام هلدینگ‌ها تلقی شود که از این حیث، «ومعادن» بر اساس محاسبه فوق در موقعیت بهتری نسبت به «وامید» در سطوح قیمتی فعلی قرار می‌گیرد. البته باید توجه داشت هر دو شرکت در یک بازه زمانی در سه سال اخیر تجربه نسبت P/NAV=۰/۹ را نیز داشته‌اند.

از سوی دیگر، بر اساس آخرین وضعیت سبد سرمایه‌گذاری‌ها (مورخ ۲۹ اسفند ۸۸) سهام سنگ‌آهنی (چادرملو و گل‌گهر) بیش از ۷۵‌درصد از ارزش بازار سبد سرمایه‌گذاری‌های بورسی «وامید» را تشکیل می‌دهد و این در حالی است که این نسبت در مورد «ومعادن» ۵۳‌درصد است. بنابراین وزن سهام سنگ‌آهنی در پرتفولیوی امید سنگین‌تر بوده و از این نظر رشد قیمت این سهام تاثیر پرشتاب تری بر رشد NAV سرمایه‌گذاری امید خواهد داشت. با توجه به چشم‌انداز مثبت سرمایه‌گذاران بر سهام سنگ‌آهنی، این مساله می‌تواند یکی از دلایل توجیه اختلاف نسبت P/NAV سهام دو شرکت در شرایط کنونی باشد.

Shahriary_sh@yahoo.com