گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار با ثبت 68/5درصد بازدهی شاخص در هفته گذشته به رشد شتابدار خود در سال 89 ادامه داد تا به این ترتیب در دو هفته کاری سال 1389، 13/9درصد بازدهی را ثبت کند.

بازار سهام در هفته گذشته با رشد در تمامی متغیرهای کیفی بازار مواجه شد. ارزش معاملات در هفته گذشته با ۱۲۱درصد رشد به ۲۴۳میلیارد‌تومان بالغ شد. شمار خریداران سهام (با در نظر‌گرفتن پایان تعطیلات آغاز سال نو)به ۲۳هزار و ۱۱۸ نفر بالغ شد. شمار کدهای سهامداری جدید نیز که نشانه‌ای از ورود سرمایه‌گذاران جدید است، در هفته گذشته با ۵/۱۶۴درصد رشد به ۲هزار و ۵۷۹ نفر رسید که این ارقام نشان‌دهنده تداوم رونق در بازار سهام است.
سرعت رشد بازار که به رغم عدم عرضه مناسب صف‌های خرید بازار و انباشت تقاضای پاسخ داده نشده، رخ داده است البته با خود مباحث شدیدی را میان موافقان و مخالفان این روند بازار که عملا 20درصد کل رشد سال گذشته خود را در دو هفته تکرار کرده، به همراه آورده است.
موافقان بازار، پتانسیل پدید آمده در بازار ناشی از اجرای اصل۴۴ و ورود شرکت‌های بزرگ به بورس در کنار رکود بازارهای موازی را دلیل رشد کنونی بازار می‌دانند، در حالی که مخالفان نگرانی از رشد حبابی قیمت‌ها و ریسک تغییر در بازارهای جهانی را به عنوان تهدیدهای رشد بازار مطرح می‌کنند. اما آنچه در حال حاضر بیش از نظرات مخالفان و موافقان اهمیت دارد، برخورد مجدد بازار با تله حجم مبنا است که نقدشوندگی بازار را با مشکل مواجه کرده است. به صورت تجربی هر گاه نماد با صف خرید یا فروش بیش از سه برابر حجم مبنا مواجه می‌شوند به دلیل زیان قطعی فروشنده یا خریدار سهام، عملا روند خرید و فروش سهام در نماد دارای صف متوقف شود، از این رو بازار با اشباع تقاضا به دلیل ناتوانی در خرید یا فروش سهام مواجه شده و زمینه برای واکنش بیش از اندازه معامله‌گران فراهم می‌آید. در حال حاضر نیز این وضع در برخی از نمادهای معاملاتی نظیر فولاد و سنگ‌آهنی‌ها در حال تکرار است و به دلیل نبود عرضه‌کننده سهام و انباشت تقاضا، بازار ضمن از دست دادن نقدشوندگی خود شاهد زمینه‌های بروز واکنش‌های احساسی است.در همین حال موضوع دیگری که در حال حاضر بازار را آزار می‌دهد ابعاد کوچک بازار در برابر کل اقتصاد کشور و همچنین وجود گزینه‌های خرید اندک در بازار است. در حال حاضر بازار سهام در شرایطی مورد توجه سرمایه‌گذاران کشور قرار‌گرفته است که عملا اندازه ۷۰ میلیارد‌دلاری این بازار توان جذب نقدینگی سیال در اقتصاد را ندارد. در همین حال بضاعت محدود بازار نیز به دلیل مسائلی نظیر توقف نمادها و تمرکز بیش از حد معامله‌گران بر یکسری نمادهای خاص، محدودتر نیز شده است. عرضه سهام جدید و بازگشایی نمادهای متوقف از جمله اقدامات در جهت تعدیل فشاری‌های کنونی به بازار است. روز چهارشنبه در آخرین روز هفته کاری بورس حجم صف خرید ۱۰ نماد برتر بازار به ۹/۷۷میلیارد‌تومان رسید که خود بیان‌گر تشدید مشکل بازار است. بخشی از این نقدینگی که به تازگی وارد بازار شده است به دلیل سرخوردگی ناشی از ناتوانی برای خرید سهام یا خرید سهام در نقطه اوج قیمتی می‌تواند در روزهای آینده دوباره راه خروج از بازار را در پیش بگیرد؛ امری که بازار را از فرصت به‌دست آمده برای کسب موقعیت ممتاز برای جذب نقدینگی اقتصاد کشور و جبران عقب‌افتادگی‌ها نسبت به بازار پول بی بهره خواهد ساخت. در همین حال فرصت مناسبی برای سازمان خصوصی فراهم شده است تا با کمک رونق کنونی بازار و سهولت شرایط در ورود شرکت‌ها نظیر ورود شرکت‌ها به فرابورس اقدام به عرضه سهام جدید کند.
در بازار سهام در حال حاضر تحولات دیگری نیز پیش روی بازار است. در بحث سیاسی مهم‌ترین مساله پیش رو احتمال صدور قطعنامه‌ای جدید در شورای امنیت است که البته با توجه به عدم کارآیی و تاثیر عملی قطعنامه‌های قبلی این شورا بعید است تاثیری بر بازار داشته باشد. به خصوص آنکه کشور ما از گذشته با اجرای عملی مفاد این قطعنامه مواجه بوده است. گروه 1+5روز پنج‌شنبه جلسه‌ای را در نیویورک برگزار کرد.
در کنار مسائل سیاسی در حوزه اقتصادی، بازار تحولات پررنگی را شاهد است. در مسائل اقتصادی ابلاغ بسته‌ سیاستى ـ نظارتى شبکه بانکى کشور در سال ۱۳۸۹ مهم‌ترین موضوع به شمار می‌رود که تاثیر عمیقی را در سال جاری بر نظام بانکی خواهد داشت. تعیین نرخ‌های سپرده کمتر از سال ۸۸ موضوعی است که می‌تواند به کاهش هزینه‌های بانکی منجر شود. براساس این بسته سپرده سرمایه‌گذارى کوتاه مدت عادى (از یک ماه تا کمتر از سه ماه) ۶‌درصد، سپرده‌هاى سرمایه‌گذارى کوتاه‌مدت بیشتر از سه ماه و کمتر از شش ماه ۸، سپرده‌هاى سرمایه‌گذارى کوتاه‌مدت بیشتر از شش ماه و کمتر از یک سال ۱۱، سپرده‌هاى سرمایه‌گذارى یک ساله، دوساله، سه ساله، چهارساله و سپرده سرمایه‌گذاری پنج ساله به ترتیب ۱۴، ۵/۱۴، ۱۵، ۱۶ و ۱۷ است.
در همین حال ممنوعیت افتتاح حساب پشتیبان حساب جاری و یکسان‌سازی نرخ‌های مناطق آزاد و سرزمین اصلی نکات کاهش هزینه‌های بانک‌ها است. در همین حال کاهش نرخ سپرده قانونی تاثیر درآمدی فوق‌العاده‌ای را بر بانک‌ها دارد.
این بسته مقرر کرده است منابع آزاد شده از محل تعدیل نسبت سپرده قانونى، ‌پس از تسویه بدهى موسسات اعتبارى به بانک مرکزى، به تامین اعتبار سرمایه در‌گردش واحدهاى تولیدى و طرح‌هاى نیمه تمام، سرمایه‌گذارى‌هاى مولد، عملیات بازار بین بانکى و مسکن مهر اختصاص مى‌یابد.
براساس این بند در بانک‌های ملت، تجارت و پارسیان به عنوان بانک‌های بزرگ بورس و براساس ترازنامه انتهای سال 87 به ترتیب و به صورت تقریبی 418 و 217 و 212میلیارد‌تومان از منابع بانکی نزد بانک مرکزی آزاد می‌شود که می‌تواند تاثیر مناسبی را در رشد درآمدهای بانک‌ها داشته باشد. در این بسته تنها نکته کاهش‌دهنده درآمد بانک‌ها کاهش حق‌الوکاله به 5/2درصد است.
در کنار بحث بسته سیاستی - نظارتی بانک مرکزی، معامله‌گران با مباحث مربوط به طرح تحول اقتصادی مواجه هستند. تلاش برای اصلاح بودجه سال ۸۹به رقم ۳۵هزارمیلیارد‌تومان از اهمیت بالایی برخوردار است که در صورت قطعی شدن این تغییر، صنایع انرژی بر می‌توانند با تاثیراتی در این بخش مواجه باشند.
در صحنه اقتصاد کشور رشد بهای محصولات خام در بازارهای جهانی دارای اهمیت است. بهای محصولات فلزی در هفته گذشته همچنان پایدار ظاهر شد، امری که در معاملات مس به نزدیکی بهای این فلز به مرز 8‌هزار‌دلار منجر شد.
در بازار فولاد، بهای بیلت فولادی در جنوب شرق آسیا به ۵۸۵دلار در هر تن و مدیترانه به ۵/۵۸۹دلار در هر تن رسیده است. برخی منابع تخصصی نیز بهای بیلت فولادی را در بندر انزلی کشورمان در حد ۶۴۵دلار در تن گزارش کرده‌اند. بهای آلومینیوم، روی و سرب به ترتیب ۲هزار و ۲۹۵،روی ۲‌هزار و ۳۲۵دلار و سرب در حد ۲هزار و ۲۲۵دلار در هر تن رقم زده است. در بازار فولاد آخرین قیمت معاملاتی میلگرد ترکیه به خریداران کشورهای منطقه خلیج‌فارس به قیمت ۷۶۰-۷۵۰‌دلار در هر تن سی‌اف‌آر خلیج‌فارس برای تولید ماه آوریل و تحویل در ماه مه ‌فروخته شده است که نسبت به قیمت معامله شده
700-690‌دلار در هر تن اخیر، افزایش داشته است. رشد سنگین بهای فولاد و مقاطع فولادی سبب شده است تا بازار فولاد در شرایط تکرار دو سال پیش خود قرار گیرد. شاخص بالتیک با ثبات نسبی در حد 2هزار و 922واحد تثبیت شده است. در بازار محصولات غذایی نیز بهای شکر به‌رغم صعود قابل‌ملاحظه قبلی با افت قابل‌ملاحظه‌ای مواجه شده است.
در درون بازار سهام نیز مهم‌ترین بحث موضوع ورود شرکت‌های جدید به بازار است. در کنار طرح احتمال پذیرش سه شرکت جدید در فرابورس در بورس تهران نیز دو شرکت پالایشگاه بندرعباس و بیمه دانا به عنوان شرکت‌های در معرض عرضه معرفی شده‌اند. انتظار می‌رود عرضه‌های جدید بتواند بخشی از تقاضای انباشته بازار را پاسخ دهد.
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز چهارشنبه را باید یک بازار انفجاری برای شاخص محسوب کرد زیرا با ثبت ۸۴/۲۰۴واحد رشد شاخص، بازار بازدهی ۵/۱درصدی را به ثبت رساند که بازدهی قابل ملاحظه‌ای به شما می‌رود.
در معاملات روز چهارشنبه در ابتدای وقت نماد مخابرات متوقف‌ شد.
این توقف که با انتشار شایعاتی در مورد تعدیل مثبت این شرکت از محل فروش املاک شرکت در برخی از استان‌ها همراه بود بحث‌هایی را با خود به همراه آورد که در نهایت به ابطال سه میلیون سهم معامله شده شرکت در ابتدای وقت معاملاتی منجر شد. انتظار می‌رود انتشار گزارش‌های حسابرسی شده عملکرد مخابرات‌های استانی بتواند تصویر نهایی از عملکرد این شرکت را در سال ۸۸ نشان بدهد.
در‌گروه معدنی پس از چندروز عدم عرضه سهام، سازمان خصوصی اقدام به عرضه یک میلیون سهم در نمادهای گل‌گهر و چادرملو کرد. انتظار می‌رود سازمان خصوصی‌سازی بخشی از سهام در اختیار خود را که قرار بود به صورت یکجا عرضه کند (هر نماد در حدود 5/1درصد) به صورت خرد در بازار عرضه کند.
این امر در شرایطی است که نمادهای سنگ‌آهنی به‌رغم وجود ریسک بازار جهانی و احتمال کاهش بهای سنگ‌آهن و رشد ارزش بازار شرکت‌های این‌گروه همچنان با صف‌های خرید سنگینی مواجه هستند.
در‌گروه فلزی، معامله‌گران در پایان هفته شاهد انتشار پیش‌بینی سود فولاد خوزستان برای سال 89بودند. این شرکت بدون پیش‌بینی تاثیر طرح هدفمند کردن یارانه‌ها اقدام به اعلام 452ریال سود هر سهم در سال 89 کرده است، هر چند که این پیش‌بینی بر مبنای قیمت‌های گذشته بیلت صورت‌گرفته که از قیمت‌های کنونی بازار کمتر است. سود سال 88 شرکت نیز در حد 166ریال اعلام شده است. در بازار سهام معامله‌گران در انتظار اعلام پیش بینی سود شرکت فولاد مبارکه هستند که احتمالا در هفته اعلام خواهد شد.
در ‌گروه خودرویی، معامله‌گران شاهد انتقال ۱۲۶میلیون سهم ایران خودرو از سوی سازمان گسترش به کارکنان ایران خودرو بودند. این انتقال در نرخ پایه یک‌هزار و ۳۵۰ ریال رقم خورده است. گروه خودرویی روز چهارشنبه با صف‌های خرید سنگین متعاقب رفع نگرانی از محل کاهش تعرفه واردات خودروهای خارجی مواجه بود.
در‌گروه تجهیزات بلوک نزدیک به دو‌درصدی تراکتورسازی ایران که روز چهارشنبه از سوی بیمه ایران عرضه‌ شد توسط مهر اقتصاد خریداری شد. در این‌گروه مدیرعامل حفاری شمال از ورود یک دستگاه حفاری دریایی از نوع جک آپ تا پایان سال جاری در خلیج‌فارس خبر داد. به گفته خادمی، این شرکت درصدد خرید در کل 4دستگاه حفاری برای فعالیت در خلیج‌فارس است.
در ‌گروه شیمیایی، معامله بلوکی کف روز چهارشنبه قطعی‌ شد تا شرکت البرز شیمی رازی مالک یک کرسی مدیریتی در شرکت کف‌ شود. این بلوک را سرمایه‌گذاری ملی عرضه کرده بود.
در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری در حال رشد شدید بود که نهایت به معامله 6/78میلیارد‌تومان سهام و رشد 84/204درصدی شاخص منجر شد.