شروین شهریاری
*درخواست از آقای مطلق از طریق پست الکترونیک: لطفا تحلیلی از وضعیت بنیادی شرکت سرمایه‌گذاری صنعت و معدن و افق آینده سهام آن ارائه کنید.

فعالیت «وصنعت» در رشته سرمایه‌‌‌گذاری متمرکز است، بنابراین مطابق دیدگاه تئوریک باید از روش محاسبه NAV به ارزش‌‌‌گذاری آن بپردازیم. به منظور محاسبه دقیق خالص ارزش دارایی‌ها در شرکت‌های سرمایه‌گذاری لازم است ارزش روز سرمایه‌گذاری‌های انجام شده توسط این شرکت‌ها کشف شود. سرفصل سرمایه‌گذاری‌ها در ترازنامه از دو بخش کوتاه‌مدت و بلند‌مدت تشکیل می‌شود. اغلب شرکت‌های سرمایه‌گذاری در بورس تهران، سرمایه‌گذاری‌های سریع‌المعامله (کوتاه‌مدت) خود را به روش «اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فروش» در صورت‌های مالی منعکس می‌کنند. مفهوم استفاده از این روش این است که سرمایه‌گذاری در ترازنامه به ارزش بهای تمام شده یا ارزش بازار (هر کدام کمتر است) ثبت خواهد شد. همچنین سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت نیز مطابق استاندارد‌های حسابداری، به بهای تمام شده پس از اخذ هر گونه ذخیره کاهش ارزش منعکس می‌شوند. بنابراین به منظور کشف NAV سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری لازم است ابتدا سرمایه‌گذاری‌های شرکت را ارزش‌گذاری کنیم و سپس این رقم را با بهای تمام شده مندرج در ترازنامه مقایسه کنیم و در صورتی که ارزش بازار متفاوت از بهای تمام شده باشد، ‌این «تغییر ارزش نسبت به بهای تمام شده» باید در محاسبه خالص ارزش دارایی‌ها در نظر‌گرفته شود. زیرا در حقیقت این تغییر ارزش، به هنگام ارائه اطلاعات در بخش دارایی‌ها در ترازنامه پنهان مانده است. بنابراین خالص ارزش دارایی‌های یک شرکت به صورت مجموع حقوق صاحبان سهام و تغییر ارزش سرمایه‌گذاری‌ها نسبت به بهای تمام شده به دست می‌آید.
در جدول زیر جزئیات محاسبه NAV را برای شرکت سرمایه‌گذاری صنعت و معدن بر اساس آخرین اطلاعات صورت‌‌‌‌های مالی پس از کسر تقسیم سود (۱۲ ماهه منتهی به ۳۱ شهریور ۸۸) و نیز آخرین وضعیت سبد سرمایه‌گذاری‌ها (یک ماهه منتهی به ۳۰ بهمن ۸۸) مشاهده می‌‌‌‌کنید:
باید توجه داشت که در جدول فوق با توجه به ترکیب سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌‌های خارج بورسی و اخذ ذخیره کاهش در مورد برخی از آن‌ها، ارزش بازار سرمایه‌‌‌گذاری‌‌های مزبور معادل بهای تمام شده در نظر‌گرفته شده است. همانطور که ارقام جدول نشان می‌‌‌‌دهند، سهام «وصنعت» در بازار در حال حاضر نزدیک به محدوده ارزش ذاتی معامله می‌شود به طوری که قیمت روز سهم حدود 90‌درصد از NAV محاسبه شده است.

از لحاظ این نسبت، صنعت و معدن در بین شرکت‌های سرمایه‌‌‌گذاری در رتبه بالاتری قرار می‌گیرد؛ بدین معنا که فاصله قیمت از NAV نسبت به اکثریت‌گروه کمتر است. یادآور می‌شود میانگین نسبت P/NAV شرکت‌های سرمایه‌گذاری در بورس تهران در حال حاضر در محدوده ۰.۷۵ قرار دارد. در ادامه به دو نکته مهم در خصوص وضعیت شرکت اشاره شده است:
1 - مطالعه صورت‌‌‌‌های مالی سالانه «وصنعت» نشان می‌‌‌‌دهد که ارزش بازار سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌‌های کوتاه‌مدت و بلند‌مدت نسبت به بهای تمام شده در دوره‌های قبل با کاهش مواجه شده است و همین موضوع شرکت را با مساله اخذ ذخیره کاهش‌‌‌‌های سنگین در چند دوره اخیر مواجه کرده است. (در مجموع 8/60‌میلیارد‌تومان در بخش بورسی). میزان اخذ ذخیره کاهش سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌ها در سال مالی گذشته برابر 8/18‌میلیارد‌تومان بوده که در سرفصل هزینه‌‌‌‌های استثنایی در صورت سود و زیان طبقه‌بندی شده است. باید توجه داشت که شرکت در مورد سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌‌های کوتاه‌مدت بورسی (سریع‌المعامله)، میزان اخذ ذخیره را دقیقا مطابق با میزان کاهش ارزش سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌ها در نظر‌گرفته است. این در حالی است که در سرفصل سرمایه‌‌‌گذاری بلند‌مدت بورسی، که به سهام لیزینگ صنعت و معدن سرمایه‌‌‌گذاری آتیه دماوند اختصاص دارد، با کسری اخذ ذخیره مواجه است. بدین ترتیب شرکت کاهش ارزش در سهام مزبور را دائمی‌ ‌‌‌تلقی نکرده و در مجموع 4/16‌میلیارد‌تومان ذخیره از بابت کاهش ارزش این دو سهم نسبت به بهای تمام شده در حساب‌‌‌ها منظور کرده است. این رقم، 6/9‌میلیارد‌تومان کمتر از کل ذخیره‌ای است که در تاریخ گزارش حسابرس (17 آبان 88) با در نظر‌گرفتن قیمت روز سهام این دو شرکت مورد نیاز است. به نظر می‌‌‌‌رسد در حال حاضر دائمی ‌‌‌‌تلقی نکردن این کاهش ارزش، مورد قبول حسابرس واقع شود و در صورت تداوم روند موجود در زمینه رشد ارزش سرمایه‌گذاری‌های بورسی، در آینده تهدیدی از این بابت متوجه شرکت نخواهد بود.
۲ - از ابتدای سال مالی جاری، با برخی تغییرات در بدنه اجرایی مجموعه صنعت و معدن، فعالیت «وصنعت» و شرکت‌های زیرمجموعه در بازار با تغییرات اساسی مواجه شده است. رشد قیمت سهام زیرمجموعه و نیز بازارسازی در سهام شرکت مادر قابل مشاهده است که این مساله در کنار بهبود نقدشوندگی منجر به رشد قیمت و جلب توجه بازار به سهام این‌گروه شده است. تداوم اجرای این استراتژی جدید در صورتی که منجر به جبران کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌ها و نیز ایجاد درآمد حاصل از فروش سهام شود احتمالا می‌تواند منجر به تداوم روند رو به رشد کنونی در سهام «وصنعت» شود. یکی از دلایل فاصله کمتر قیمت سهام این شرکت با NAV نسبت به سایر شرکت‌های هم‌گروه نیز می‌تواند همین امیدواری بازار به چشم‌انداز آتی باشد.
البته با توجه به زمان بر بودن تغییرات احتمالی، باید به انتظار تحولات آینده شرکت در خصوص نحوه اجرای این استراتژی جدید (واگذاری برخی سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌‌های کنونی و انجام سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌‌های جدید و نیز حمایت از سهام زیرمجموعه به منظور بازگشت ذخیره کاهش ارزش) در آینده بمانیم.