دنیای اقتصاد- بازار دادوستد سهام هفته گذشته با فعالیت در ۴ روز کاری چهره‌ای منفی را در بیشتر روزها از خود به نمایش گذاشت. روندی که به ۶/۱درصد افت بازدهی کل بازار و افت ۷/۵۰درصدی شمار خریداران سهام منجر شد. در هفته گذشته شمار خریداران (البته با توجه به یک روز فعالیت کمتر بازار نسبت به هفته ماقبل) به ۷هزار و ۹۴۲نفر رسید که ۷/۵۰درصد نسبت به هفته ماقبل افت داشت. جنب پل حافظ

روزهای پاییزی!

گروه بورس-همایون دارابی: بازار دادوستد سهام هفته گذشته با فعالیت در ۴ روز کاری چهره‌ای منفی را در بیشتر روزها از خود به نمایش گذاشت. روندی که به ۶/۱درصد افت بازدهی کل بازار و افت ۷/۵۰درصدی شمار خریداران سهام منجر شد.

در هفته گذشته شمار خریداران (البته با توجه به یک روز فعالیت کمتر بازار نسبت به هفته ماقبل) به ۷هزار و ۹۴۲نفر رسید که ۷/۵۰درصد نسبت به هفته ماقبل افت داشت. در همین حال شمار دفعات معاملاتی نیز با ۹/۵۷درصد افت نسبت به هفته قبل به ۲۲هزار و ۱۵واحد رسید تا مجموعه متغیرهای کمی و کیفی بازار، هفته‌ای راکد را گزارش کند. در این میان دلایل این رکود و همچنین آینده پیش روی بازار، عمده‌ترین دغدغه کارشناسان بازار است. کارشناسان در توجیه روند کنونی عموما سه دلیل نگرانی‌های سیاسی، شرایط خاص اقتصادی و همچنین ملاحظات مربوط به تحولات درون بازار را مطرح می‌سازند که در کنار یکدیگر شرایط پیچیده کنونی را رقم زده است.

در تحولات سیاسی و مسائل پیش روی بازار در این حوزه، معامله‌گران در هفته گذشته همچنان چانه‌زنی‌هایی را در مورد پرونده هسته‌ای کشورمان شاهد بودند؛ تغییر در آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای و اتحادیه اروپا و همچنین تحولات در صحنه دیپلماسی روسیه سبب شده است تا کارشناسان در انتظار تغییرات آتی بمانند. تغییراتی که احتمالا تا پایان سال جاری میلادی تحرکات سیاسی جدیدی را در حوزه پرونده هسته‌ای کشورمان در بر نخواهد داشت.

از سوی دیگر در صحنه سیاسی داخلی آخرین تحولات در مورد طرح هدفمند کردن یارانه‌ها و ارجاع این لایحه به شورای نگهبان از سوی مجلس مهم‌ترین اتقاق ارزیابی می‌شود. این مساله که باعث تداوم بحث‌ها در مورد هدفمند کردن یارانه‌ها خواهد شد، سبب می‌شود بازار با تداوم ابهامات در مورد این لایحه مواجه بوده و کارشناسان نتوانند تصویری روشن از چگونگی اجرای این طرح به دست آورند. به این ترتیب تاثیرات لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها با ابهامات در مورد اجرای آن نیز در هم آمیخته و مانع از جمع‌بندی کلی کارشناسان می‌‌شود. سخنان دولت در مورد احتمال عدم اجرای این طرح نیز اگر چه موضوعی تازه نیست، اما می‌تواند موثر باشد.

به گونه‌ای که تحولات سیاسی در مورد ارتباطات میان مجلس و دولت پیرامون این لایحه موضوعی جالب توجه برای بازار در هفته گذشته بود.

در کنار مسائل سیاسی ،در حوزه اقتصادی شرایط همچنان برای بازار ابهام‌آمیز است در حال حاضر مهم‌ترین موضوع مورد بحث در رسانه‌های اقتصادی به سوی تورم و شرایط وابسته به آن متمایل است. رشد نقدینگی و نگرانی در مورد افزایش هزینه‌های آتی تولید که به تورم انتظاری دامن زده است، موضوعی است که آینده قیمتی بیشتر سهام بازار را متاثر می‌کند.

در این شرایط حرکت بازارهای موازی به ویژه بازارهای کالایی سبب شده است تا بخشی از تمرکز معامله‌گران به سوی این بازارها هدایت شود. این امر رقابت بر سر میزان جذب نقدینگی از سوی بازارها را افزایش داده است. همچنین برخی از اظهار‌نظرها در مورد بسته کنترلی دولت برای جلوگیری از رشد نقدینگی و تورم که احتمالا به معنای افزایش نرخ سود بانکی یا انتشار بیشتر اوراق مشارکت یا گواهی سپرده خواهد بود به معنای دشواری بیشتر بازار سرمایه در جذب نقدینگی سرگردان

جامعه خواهد بود.

در حوزه اقتصادی همچنین با توجه به نزدیکی زمان ارائه لایحه بودجه سالانه دولت و برنامه پنجم توسعه‌ای، کارشناسان بازار در جریان تدوین و بررسی این طرح‌ها با شرایط جدیدی رو‌به‌رو خواهند شد. از سوی دیگر البته رکود سنتی مرتبط با فرارسیدن ماه محرم مهم‌ترین موضوع زمانی پیش روی بازار خواهد بود.

در صحنه اقتصاد جهانی نیز نزدیکی پایان سال میلادی جاری سبب شده است تا کارشناسان بازار انتظارها را برای تغییر شرایط قیمتی کالاها در این بازار کاهش بدهند. اگر چه به نظر می‌رسد بازار ارز و طلا با توجه به انتشار آمارهای نه چندان جالب از شرایط اقتصادی کشورهای صنعتی همچنان مورد توجه است؛ اما برای بازار کالاهایی نظیر نفت و فلزات و به تبع آن مواد پتروشیمی و معدنی شرایط با ثباتی را بتوان انتظار داشت. در بازار جهانی فلزات در آخرین معاملات رخ داده در بورس فلزات لندن بهای مس به بالای مرز ۷هزاردلار رسیده است که البته با روند رو به رشد موجودی انبارهای بورس فلزات لندن همره است. بهای دیگر فلزات شامل آلومینیوم، روی و سرب نیز به ترتیب در حد ۲هزار و ۱۱۴دلار، ۲هزار و ۳۷۶دلار و ۲هزار و ۴۱۳دلار در هر تن باقی مانده است. در بازار فلزات بهای بیلت فولادی در بازار جنوب شرق آسیا در حد ۴۹۵دلار در هر تن و در حوزه مدیترانه ۳۶۵دلار باقی مانده است.

از سوی دیگر شاخص بالتیک با افت مواجه شده و به مرز ۴هزار و ۶۲واحد رسیده است.

این در حالی است که در درون بازار سرمایه نیز تحولاتی در جریان است که تاثیرات عمیقی را بر بازار داشته است. در کنار افزایش دامنه نوسان و کاهش حجم مبنا که اینک تاثیرات آن بیش از گذشته در ناپایداری صف‌های خرید و فروش خود را نشان می‌دهد، نحوه انتشار اطلاعات شرکت‌ها در بورس نیز به‌رغم ابهامات اولیه ناشی از آن در حال متاثر کردن بازار است.

روند اولیه افزایش دامنه نوسان و حجم مبنا سبب شده است تا معامله‌گران در بازار شاهد سرعت بیشتر دادوستد‌ها و کاهش پایداری صف‌ها باشند. تا جایی که حرکت سینوسی بازار که در چند هفته اخیر معامله‌گران با آن دست به گریبان هستند را می‌توان ناشی از این تغییر دانست. در همین حال روند انتشار اطلاعات در زمان بازار که در مورد نمادهایی نظیر بانک سینا رخ داد، سبب شده است معامله‌گران با دقت بیشتر به اطلاعیه‌ها توجه کنند. ضعف تحلیل در بازار سرمایه اگر چه موضوع جدیدی در بازار سرمایه کشورمان نیست اما روند ناپایدار صف‌های خرید و فروش توام با انتشار اطلاعات میان بازاری می‌تواند اندکی از این ضعف کاسته و حرکت‌های معامله‌گران را سازمان داده‌تر کند.

کارشناسان بازار در حال حاضر افزایش هویت معاملاتی بازیگران بازار را شاهد هستند؛ هویتی که ناشی از شرایط کنونی حاکم بر بازار است. براساس این هویت معامله‌گران عملا به دو گروه معامله‌گران کوتاه‌مدت و در دامنه نوسان و همچنین معامله‌گران بلندمدت با حرکت براساس تحلیل بلندمدت تقسیم می‌شوند.

در کنار این مساله معامله‌گران با مساله عرضه‌های اولیه در خلال هفته‌های آینده به ویژه بیمه‌های دانا و آسیا که احتمالا تا قبل از رسیدن ماه محرم به روی تابلو خواهند رفت، نیز مواجه هستند. معامله‌گران امیدوارند عرضه‌‌ها‌ی اولیه بتواند باردیگر جریانی از نقدینگی و انگیزه را به سوی بازار هدایت کند.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز چهارشنبه را باید بخشی از الگوی حرکت سینوسی بازار قلمداد کرد که پس از یک روز منفی در ابتدای هفته گذشته در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه با جمع‌آوری بازار مواجه شده و در روز چهارشنبه حرکت رو به مثبت بازار آغاز شد. در این میان البته ماهیت ناپایداری در صف‌های خرید و فروش سبب شده است حرکت در جهت مثبت بازار نیز توام با افت‌و‌خیز‌هایی باشد که همین امر به بازاری پرنوسان در روز چهارشنبه منجر شد. کارشناسان بازار معتقدند ماهیت «میرایی» حرکت‌های نوسانی در میان مدت منجر به آن خواهد شد که بازار در خلال چند هفته آینده و در انتظار برای رخداد حوادث تاثیر‌گذار عمده، حالتی از سکون نسبی را تجربه کند و از نوسانات کنونی دور شود.

در بازار روز چهارشنبه معامله‌گران همچنان حرکت در گروه تجهیزات را متاثر از حرکت سه نماد حفاری شمال، مپنا و خصدرا دیدند. در نماد حفاری شمال جایی که نخستین حرکت عمده سهامداران هفته گذشته در بازگشایی نماد در نرخ ۳هزار‌ریال رقم خورد، روز چهارشنبه نیز بار دیگر ۹۶میلیون سهم حفاری (شامل یک بلوک ۹/۵۱میلیون سهمی) معادل ۷/۳درصد سهام شرکت دادوستد شد تا مهر اقتصاد ایرانیان در صدر خریداران این نماد قرار گیرد. در این میان «ساتا» نیز که در هفته گذشته و در بازگشایی نماد فروشنده بود، روز چهارشنبه در موضع خرید نشست تا معامله‌گران در انتظار برای تحولات آتی به ویژه معامله عمده این شرکت قرار گیرند. در همین حال انتظار برای معامله عمده مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران به همراه شایعات در مورد تعدیل این شرکت در گزارش ۹ ماهه، این نماد را همچنان مورد اقبال قرار داد.

در گروه تجهیزات، نماد صنعتی دریایی ایران صدرا نیز تحت تاثیر خریدهای برخی از سهامداران با روند متعادلی همراه بود.

روز چهارشنبه انتشار مصاحبه «کرد زنگنه»، رییس سازمان خصوصی‌سازی در مورد واگذاری سهام ایران خودرو و سایپا در سال جاری انگیزه‌ای را برای خریدهای پر حجم در نماد‌های سایپا و ایران خودرو فراهم کرد که این امر به تعادل نماد ایران خودرو منجر شد. سایپا اما همچنان درگیر در صف فروش به معاملات روز شنبه چشم دوخته است، معاملاتی که البته به سنت روزهای میان تعطیلی احتمالا چندان گرم نخواهد بود. موضوع واگذاری سهام دولت در ایران خودرو و سایپا همچنین سبب شده است تا کارشناسان بازار در مسیر انجام این معامله با موضوعاتی از جمله اظهار‌نظرهای موافق و مخالف مسوولان مرتبط با این موضوع روبه‌رو باشند. در گروه تصفیه نفت، مدیرعامل پالایشگاه اصفهان در مصاحبه‌ای از راه‌اندازی طرح توسعه این شرکت در سال ۹۱خبرداده است.

به گفته وی، طرح بهبود فرآیند و بهینه‌سازی پالایشگاه اصفهان با بیش از۴۰‌هزار‌میلیارد‌ریال اعتبار تا پایان سال ۹۱ به بهره برداری خواهد رسید.

همچنین تولید نفت کوره از ۳۷۵‌هزار به ۳۶۰‌هزار بشکه در روز کاهش می‌یابد.

در گروه مالی، معامله‌گران شاهد انتشار جزئیات پیش بینی بانک سینا و افزایش پیش‌بینی سود شرکت از ۲۷۰به ۳۲۳ریال بودند. در این گروه البته کارشناسان نیم نگاهی به طرح تحول بانکی و برنامه‌های دولت در این حوزه دارند. دکتر فرزین سخنگوی کارگروه طرح تحول و معاون وزارت امور اقتصاد و دارایی روز چهارشنبه از آماده‌سازی این طرح خبر داده بود. در این میان برنامه‌های دولت در مورد مطالبات معوق و همچنین استمهال گسترده مطالبات معوق بنگاه‌ها سبب شده است تا شرایط بانک‌ها در ماه‌های آینده دستخوش تغییراتی شود.

در نماد مخابرات، همچنین معامله‌گران روز چهارشنبه در شرایطی شاهد معاملات نه چندان قوی در این نماد بودند که گزارش شش ماه این شرکت و پوشش ۴درصدی شرکت مادر و پوشش ۱۱۵ریال از ۲۰۸ریال سود تلفیقی این شرکت اگر چه نسبت به سال گذشته که در این مدت شرکت مادر، زیان شناسایی کرده بود، بهبود نسبی را نشان می‌دهد اما همچنان ضعیف‌تر از انتظار اولیه معامله‌گران است.

در گروه شرکت‌های چند رشته‌ای، معامله‌گران روز چهارشنبه شاهد جمع‌آوری صف فروش نماد سرمایه‌گذاری غدیر بودند تا این نماد نیز تعادل نسبی را شاهد باشد.

در مجموع روز چهارشنبه معامله‌گران شاهد افت ۳/۱۴واحدی شاخص بودند، ارزش معاملات نیز به ۴/۴۹میلیارد تومان بالغ شد. ارزش کل معاملات نیز طی هفته گذشته به ۹۶۲میلیارد تومان رسید که ۷۹درصد افت را نسبت به هفته گذشته تجربه کرد.

به این ترتیب شاخص هفته گذشته ۸/۱۹۸واحد افت کرد و به ۱۱هزار و۹۱۴واحد رسید.

عکس:‌ امید بیژنی