ایران بورس- به منظور افزایش اطمینان در بازار سرمایه، حسابرسی داخلی و کمیته حسابرسی «که از ارکان اساسی راهبری شرکتی هستند»، در بورس تهران تشکیل شده است.

ناصر امیدواری سرپرست حسابرسی داخلی شرکت بورس ضمن بیان مطلب فوق افزود: نظام راهبری شرکتی مجموعه‌ای از فرآیندها، سیاست‌ها و قوانینی است که شیوه مدیریت و کنترل یک شرکت را تحت تاثیر قرار می‌دهد، و این فرآیندها شامل روابط میان کلیه ذینفعان و اهداف شرکت می‌شود. همچنین ذینفعان شامل دو گروه اصلی و سایرین هستند، ذینفعان اصلی به سهامداران، مدیریت و هیات‌مدیره گفته می‌شود و سایر ذینفعان، مجموعه کارکنان، مشتریان، اعتباردهندگان، فروشندگان، قانونگذاران و کل جامعه را شامل می‌شود.

وی ادامه داد: بورس اوراق بهادار تهران در راستای حفظ منافع کلیه ذینفعان در سال ۱۳۸۶ اقدام به تدوین و تصویب آیین‌نامه نظام راهبری شرکتی کرد و پس از آن واحد حسابرسی داخلی در بورس اوراق بهادار تهران شروع به فعالیت کرد.

وی راهبری شرکتی را مبحثی چندوجهی دانست و گفت: موضوع اصلی راهبری شرکتی، کسب اطمینان از مسوولیت پاسخگویی افراد در یک شرکت با استفاده از روش‌هایی است که ریسک‌های شرکت را کاهش ‌دهد و بر افزایش کارایی، اثربخشی و رعایت حقوق سهامداران تاکید دارد.

امیدواری راهبری شرکتی را در توسعه «اقتصاد اجتماعی» موثر ارزیابی کرد و افزود: اجرای راهبری شرکتی اثرات مثبتی بر رعایت حقوق ذینفعان، بهبود گزارشات، شفافیت اطلاعات ارائه شده و تقویت اقتصاد دارد. از این رو راهبری شرکتی ابزاری برای توسعه «اقتصاد اجتماعی» است. به عبارتی هدف اصلی از بکارگیری راهبری شرکتی، کوشش برای جلب اعتماد عمومی پس از بحران‌های مالی، تقلب‌های بزرگ و ورشکستگی شرکت‌ها (انرون و وردکام) در چند سال اخیر در اروپا و آمریکا بوده است.

نقش حسابرسی داخلی در راهبری شرکتی

وی ادامه داد: راهبری شرکتی در سراسر جهان با تاکید بر مسوولیت هیات‌مدیره در کسب اطمینان از اثربخشی چارچوب کنترل‌های داخلی یک شرکت بسط و توسعه یافته و بر کاهش ریسک‌های داخلی و خارجی که عملیات واحد تجاری را تهدید می‌کند تاکید دارد. حسابرسان داخلی عموما یکی از چهار رکن اصلی در راهبری شرکتی محسوب می‌شوند که ارکان دیگر آن شامل هیات مدیره، مدیران اجرایی و حسابرسان مستقل هستند.

امیدواری مدیریت حسابرسی داخلی را بازوی کمکی هیات‌مدیره عنوان کرد و گفت: حسابرسی داخلی نقش اساسی در کمک به هیات‌مدیره در ارزیابی کنترل‌های داخلی یک سازمان هم از نظر طراحی مناسب و هم از نظر اجرای صحیح آنها دارد. به عبارت دیگر وظیفه اصلی ممیزی داخلی در رابطه با راهبری شرکتی کمک به «کمیته حسابرسی هیات مدیره» در انجام موثر مسوولیت‌هایشان است و این وظیفه را از طریق گزارش نقاط بحرانی و مشکل ساز کنترل‌های داخلی، آگاه کردن کمیته حسابرسی در خصوص قابلیت‌ها و توانایی‌های مدیران ارشد، پیشنهاد صورتجلسات کمیته حسابرسی و هماهنگ ساختن حسابرسان مستقل با مدیریت جهت اطمینان از کسب اطلاعات اثر بخش توسط کمیته انجام می‌دهد.

سرپرست حسابرسی داخلی بورس تهران به افزایش شفافیت اشاره و تصریح کرد: با توجه به زنجیره ارزش تعریف شده در بورس تهران که در نهایت به افزایش اعتماد عمومی جهت خرید سهام و تلاش برای شفاف‌سازی و اعتماد‌سازی عمومی منجر خواهد شد، حسابرسی داخلی تلاش می‌کند تمام فعالیت‌های مستقل و ایجاد کننده ارزش در بورس تهران را که منجر به

ارزش آفرینی در این زنجیره می‌شوند به طور مستمر حفظ کرده و در جهت ارتقاء آنان و افزایش شفافیت کمک کند تا در نتیجه این اقدامات، اطلاعات به آسانی و شفاف تر در اختیار استفاده‌کنندگان و ذی‌نفعان قرار گیرد.

وی موفقیت اجرای عملیات حسابرسی داخلی را منوط به حمایت هیات‌مدیره و مدیریت ارشد عنوان و خاطرنشان کرد: اجرای عملیات حسابرسی و موفقیت آن به پیگیری، فرهنگ سازی،تعامل و همکاری هیات مدیره، کمیته حسابرسی و مدیریت ارشد بستگی دارد. اعتقاد، پیگیری و حمایت مجموعه یاد شده منجر به تقویت مدیریت حسابرسی داخلی شده، به گونه‌ای که قابلیت اعتماد و اتکا به کنترل‌های داخلی و گزارشات تهیه شده به مجموعه ذی‌نفعان را بسیار افزایش داده است.

اهمیت استقلال حسابرسی داخلی

وی به نقش استقلال واحد حسابرسی داخلی در افزایش قابلیت اعتماد و اتکا به کنترل‌های داخلی اشاره کرد و گفت: مجموعه مدیریت ارشد بورس با تامین جایگاه مناسب حسابرسی داخلی در ساختار سازمانی نسبت به ایجاد و تقویت استقلال واحد حسابرسی داخلی کمک می‌کنند، این استقلال از لحاظ دسترسی به مدیریت ارشد سازمان، گزارشگری، فعالیت‌ها و دسترسی بی واسطه به سیستم‌های مالی و اداری سازمان و همچنین و ارائه نظر بدون هرگونه جانب داری محقق می‌شود.

امیدواری اظهار داشت: فعالیت حسابرسی داخلی مبتنی بر ارزیابی ریسک سازمان است. ارزیابی ریسک بورس در چهار جنبه ریسک پرسنل، ریسک فرآیندها، ریسک سیستم و ریسک ناشی از سایر فعالان بازار سرمایه، نمود پیدا می‌کند. کمیته حسابرسی، هیات‌مدیره و مدیره عامل نسبت به موضوع فعالیت حسابرسی داخلی تصمیم‌گیری می‌کنند. فعالیت حسابرسان داخلی معمولا به صورت چند پروژه مجزا در نظر گرفته می‌شود.

نتیجه‌گیری: وی با توجه به تمام مزایای یاد شده، به همه نهادها، سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و غیردولتی، انتفاعی و غیر‌انتفاعی و ... پیشنهاد کرد، در راستای حاکمیت شرکتی و به منظور ارتقای رضایت‌مندی تمامی ذی‌نفعان و در نهایت ایجاد زنجیره ارزشی پیوسته و همچنین برای استمرار کسب و کار خود اقدام به راه‌اندازی اثر بخش و کارای واحد حسابرسی داخلی در نهاد متبوع خود کنند.

امیدواری ادامه داد: فرهنگ‌سازی «نیاز به ممیزی داخلی» و نگاه و نگرش صحیح به آن به عنوان «مشاور درون سازمانی» برای مدیران اجرائی سازمان‌ها و هیات مدیره، نیاز به سرمایه‌گذاری اجتماعی عظیمی دارد تا بتواند به عنوان «فرهنگ شرکت داری» در ایران جا افتاده و مورد استفاده قرار گیرد. وی در پایان یادآوری کرد: در راستای فرهنگ‌سازی راهبری شرکتی، کمیته حسابرسی و حسابرسی داخلی بورس اوراق بهادار تهران تجارب خود را در اختیار تمامی ذی‌نفعان، شرکت‌ها، نهادها، سازمان‌ها و ... از طریق تارنمای www.irbourse.com بخش حسابرسی داخلی، قرار داده است.