آخرین هفته بهمن ماه

گروه بورس- همایون دارابی: بازار دادوستد سهام روز شنبه در شرایطی فعالیت خود را آغاز خواهد کرد که به دلیل فرار رسیدن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی معامله‌گران با تعطیلی میان هفته مواجه هستند. از این رو روند بازار در هفته جاری در دو نیمه رقم خواهد خورد. در هفته جاری بازار به لحاظ تحولات سیاسی احتمالا با تغییر در شرایط سیاسی بین‌المللی به ویژه متعاقب موضع‌گیری روسیه در بحث آزمایش کاوشگر فضای کشورمان مواجه خواهد بود. مراحل بررسی قطعنامه جدید در شورای امنیت هم‌اکنون با مخالفت‌هایی مواجه است که به نظر می‌رسد این مخالفت‌ها نتوانند روند صدور قطعنامه را خیلی به تاخیر اندازند. از این رو بازار احتمالا در پایان هفته جاری با مسائل سیاسی مواجه خواهد بود. در تحولات سیاسی داخلی بحث انتخابات مجلس شورای اسلامی و پررنگ شدن رقابت‌ها، تاثیر جدی را بر بازار می‌تواند داشته باشد. از سویی در بحث‌های موثر بر بازار، باید به مساله تداوم بررسی بودجه سال آینده کشور اشاره کرد. مباحث مهم بودجه‌ای همانگونه که در هفته گذشته در بحث بهره مالکانه ضربه ناگهانی را به بازار وارد کرد، بار دیگر می‌تواند مشکل‌ساز باشد. تغییر شتاب‌دار مساله بهره مالکانه به ۵۰۰میلیارد تومان و پس از آن تغییر آن به دریافت ۱۰۰میلیارد تومان از معادن قبلی و ۴۰۰میلیارد تومان از معادن دولتی اگر چه برای کوتاه مدت می‌تواند نگرانی بازار را کم کند، ولی نامشخص بودن تعریفاتی نظیر معدن دولتی و غیردولتی به ویژه در مورد نحوه سهمیه‌بندی مبالغ همچنین این مساله که دو معدن چادرملو و گل گهر که قانونا به دلیل پروانه بهره‌برداری صادر شده، به نام ایمیدرو باید دولتی محسوب شوند، وضعیت آینده را همچنان مبهم ساخته است. با این حال، در‌حال‌حاضر بازار امیدوار به رعایت «مصالح بازار سرمایه» با نگرانی کمتر نسبت به گذشته برای دور بازگشت سهام معدنی- فلزی برنامه‌ریزی خواهد کرد. در بازار هفته جاری در کنار تحولات سیاسی بازار با تحولات اقتصادی مهمی نیز مواجه خواهد بود. تعیین نرخ سود تسهیلات بانکی در سال آینده که مباحث مربوط به آن آغاز شده است، از اهمیت بالایی برخوردار است. آزادسازی یا عدم کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی می‌تواند شرایط موثری را بر گروه بانکی بازار سرمایه داشته باشد. در کنار این تحول انتظار برای ورود بانک‌های دولتی که مدیر عامل بانک ملت احتمال عرضه آن را در ۴۰ روز آینده احتمالا در آخرین روزهای سال‌جاری اعلام کرده است. بر اهمیت تصمیم بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار و البته نظر تاییدی رییس‌جمهوری می‌افزاید: در کنار این مساله عرضه اولیه سهام پتروشیمی فناوران و وضعیت آن در هفته جاری نظر بسیاری از کارشناسان بازار را به خود جلب کرده است. فناوران که در روز چهارشنبه به دلیل عرضه‌های سنگین معامله‌گران برای دقایقی بدون صف خرید دادوستد شد، با استقبال معامله‌گران حقوقی، جمع‌آوری و تشکیل صف خرید مواجه شد.

از سوی دیگر در بازار جهانی محصولات پتروشیمی، اکثر محصولات با توجه به فرا رسیدن تعطیلات هشت روزه لونار (سال نو چینی)، همچنین کاهش بهای نفت تغییر خاصی را تجربه نکرده‌اند که این امر در پایان هفته جاری و آغاز مجدد روند دادوستدها تغییر خواهد کرد. اما در بازار جهانی محصولات فلزی، شرایط مناسبی برای اکثر محصولات تحت تاثیر کاهش موجودی انبارهای LME (بورس فلزات لندن) رقم خورده است که البته مس در این میان شگفت‌آور بوده است.

بهای مس در معاملات خارج از LME روز گذشته به ۷هزار و ۵۲۸ دلار رسید، کاهش مداوم ذخایر موجود در انبارهای LME موجب شده است به‌رغم نگرانی از رکود اقتصاد جهانی بهای مس رشد قابل ملاحظه‌ای را تجربه کند.

براساس آمار شبکه بلومبرگ از ابتدای سال‌جاری میلادی ۱۴درصد از ذخایر مس انبارهای LME کاسته شده است که نشان دهنده قدرتمندتر بودن تقاضا در برابر عرضه دارد. از سوی دیگر کاهش ۳۶درصدی موجودی مس در انبارهای LME در کره جنوبی (نزدیک‌ترین مرکز به بازار چین) حکایت از قدرت مصرف بالای چین در بازار این کشور دارد. موجودی انبارهای LME در‌ آمریکا نیز ۳/۷درصد کاهش را نشان می‌دهد. همچنین باید به افزایش عرضه‌های دولتی به ویژه فرارسیدن موعد معاملات بلوک‌های فولاد مبارکه و آلومینیوم ایران اشاره کرد. در حال حاضر به نظر می‌رسد از ۴ بلوک ۵درصدی فولاد ۳ بلوک توسط کنسرسیوم‌های شرکت‌های بیمه، گروه سرمایه‌گذاری امید و کنسرسیوم شرکت‌های سرمایه‌گذاری خریداری خواهد شد. از سویی گفته می‌شود بلوک ۴۰درصدی آلومینیوم ایران نیز توسط یکی از هلدینگ‌ها معدنی- فلزی بورسی‌ و یا اتحادیه و تعاونی شرکت‌های نورد و پروفیل آلومینیوم خریداری شود. به ویژه آنکه این هلدینگ، فروش‌های قابل ملاحظه ای را صورت داده است که نشان از احتمال خرید این بلوک با توجه به حصه نقدی پایین این بلوک دارد. از سوی دیگر احداث واحد آندسازی آلومینیوم ایران در پایان هفته گذشته طی مراسمی با حضور وزیر صنایع و معادن آغاز شد. این واحد با ۶/۸میلیارد تومان و ۳۵میلیون دلار از کل اعتبارهای ملی و استانی ایجاد خواهد کرد. هر چند ایرالکو به دلیل طرح‌های توسعه و ذخایر استهلاک با کاهش سود مواجه خواهد بود، ولی از نظر تحلیلگران با یک دیدگاه ۵ تا ۱۰ساله، این شرکت بازدهی قابل ملاحظه‌ای برای خرید احتمالی این کارخانه ۱۱۰هزار تنی فراهم می‌سازد.

در هفته گذشته همچنین اعلام قطعی شدن معامله فروش سهام ریخته‌گری تراکتورسازی ایران نشان از خیز ۱۰درصد سهام توسط توسعه صنعتی، ۴درصد شرکت مکین و یک‌درصد بیمه کارآفرین و ۳میلیون برگه سهم توسط سهامداران حقیقی دارد. این خرید که در نرخ کمتر از قیمت اسمی رقم خورد.

در هفته آینده نیز در کنار طرح احتمال عرضه ۳۸درصدی آلومتک توسط سازمان خصوصی‌سازی، در بخش‌خصوصی نیز شرکت هلسیم سهامدار خارجی سیمان اردبیل بار دیگر ۴/۱۱درصد عرضه می‌کند که احتمال توسط سرمایه‌گذاری اسپندار شرکتی که برخی آن را شریک ایرانی این شرکت خارجی می‌نامند، خریداری خواهد شد. در معاملات عمده کارخانجات سیمان بازار با شگفتی در آخرین گزارش پرتفوی سرمایه‌گذاری بانک ملی، انتقال مالکیت مدیریتی سیمان ساروج بوشهر به بهای تمام شده به خریدار نامشخص را اعلام کرده است. این انتقال به بهای تمام شده سوالاتی را در مورد ماهیت خریدار ایجاد کرده است.

در بازار چه خبر بود؟

بازار چهارشنبه معامله‌گران شاهد ادامه توجهات به پتروشیمی فن‌آوران بودند. فن‌آوران با رقم زدن ۴/۶۲درصد سهم از ۳۹۹میلیارد تومان معاملات بازار چهارشنبه بازار را کاملا در اختیار خود داشت. نزدیکی پایان عرضه‌های دولتی موجب شد تا خریداران حقوقی سراسیمه و در شرایطی که انتظار آنها برای توقف روند قیمت پتروشیمی فن‌آوران محقق نشده بود، صف خرید قابل ملاحظه‌ای را برای نخستین پتروشیمی عسلویه‌ای بورس تشکیل دهند.

همچنین در بازار چهارشنبه در گروه معدنی، فلزی شرایط به‌رغم تعدیل اولیه نظر کمیسیون تلفیق مجلس همچنان ضعیف بود که بخشی از آن به دلیل نیاز مالی خریداران پتروشیمی فن‌آوران رقم خورد، انتظار می‌رود با آغاز هفته جدید و با توجه به پایان نیاز به نقدینگی جهت خرید فن‌آوران در هفته آینده گروه معدنی- فلزی شرایط بهتری را تجربه کند که در این میان بهبود شرایط جهانی بازار فلزات در این تغییرات موثر خواهد بود. در بازار چهارشنبه در گروه پتروشیمی اراک در شرایطی همچنان با صف فروش مواجه بود که طرح توسعه اراک در بازدید مسوولان صنایع و معادن در مرحله تولید آزمایشی توصیف شد. در این طرح توسعه با صرف ۱۰۴میلیون یورو و ۴۵میلیارد تومان رقم خورده است. تولید محصولات اراک ۲۵درصد افزایش خواهند داشت که در این میان تولید محصول مهم اتیلن این واحد از ۲۴۷هزار تن به ۳۰۶هزار تن افزایش می‌یابد.

انتظار می‌رود گروه پتروشیمی پس از توقف روند رشد سهام پتروشیمی اصفهان در میان هفته گذشته همچنان شاهد وجود گروه‌بندی اولویتی باشند. در این گروه‌بندی پتروشیمی‌های گازی نظیر خارک و فن‌آوران در یک زیربخش، پتروشیمی‌های لب مرزی از جمله فارابی و آبادان (با امکان صادرات ساده‌تر) در زیرگروه دیگر و پتروشیمی‌های درون سرزمینی مبتنی بر تکنولوژی قدیمی مصرف نفتا نظیر اراک و اصفهان در یک بخش قرار گیرد، افزون بر این انتظار می‌رود که تحولات گروه پتروشیمی به جای کل گروه تنها در برخی از زیر مجموعه‌ها رقم بخورد. البته در این میان پتروشیمی شیراز تحت تاثیر عدم آزادسازی فروش محصولات و مشکلات ترازنامه‌‌ای همچنان زیان‌ده و متوقف است.

نماد برخی از شرکت‌های متوقف بازگشایی شد که در این میان بازگشایی نمادهای ایران یاسا وتایر و رابر و همچنین تاحدودی سرمایه‌گذاری نیرو مثبت رقم خورد، اما نمادهای دیگر از جمله پلاسکوکار و توسعه ملی حرفی برای گفتن نداشتند. در این بین افست نیز در رقم خوردن نخستین معامله بعد از تعدیل منفی با افت سنگین ۱/۳۲درصدی مواجه شد.

در گروه سیمان خزر به‌رغم اعلام مناسب سال آینده(بعد از راه‌اندازی طرح توسعه) با افت ۱۰درصدی قیمت مواجه شد که ناشی از گرایش بازار برای کاهش P/E این نماد دارد.

در مجموع بازار چهارشنبه شاهد شرایط متاثر از عرضه‌های پتروشیمی فن‌آوران بود که تحت تاثیر کشش نقدینگی این نماد شاخص با ۵۶/۲۴ واحد افت مواجه شد.

با این کارنامه در کل هفته ۲/۱۰۵ واحد شاخص افت را تجربه کرد. در هفته گذشته اما عرضه فن‌آوران موجب شد، ارزش معاملات ۹۸/۵۹درصد و شمار خریداران ۵۱/۴۲درصد افزایش نشان داد.