شروین شهریاری
در پاسخ به یکی از پرسش‌های خوانندگان در هفته گذشته، مطلبی در خصوص عدم به روز‌رسانی فایل مربوط به جزئیات معاملات سهامداران به تفکیک حقیقی و حقوقی در همین ستون منتشر شد‌.

خوشبختانه این مساله مورد توجه مسوولان محترم قرار گرفته و از هفته گذشته این اطلاعات در سایت www.iranbourse.com در بخش گزارش‌های آماری در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است‌. جا دارد تا بدین‌وسیله از دست‌اندرکاران سازمان بورس به واسطه این اقدام شایسته تشکر کنیم.
* پرسش از خواننده‌ای بدون ذکر نام از طریق تلفن‌: وضعیت شرکت معادن بافق را با توجه به گزارش ۶‌ماهه اخیر که در آن پوشش سود مناسبی داشته است، چگونه ارزیابی می‌کنید؟
پاسخ‌: معادن بافق از جمله شرکت‌های کوچک فعال در گروه استخراج کانه‌های فلزی است که تولیدات آن مشتمل بر کنسانتره پر عیار سرب و روی از معدن کوشک است. در سال‌جاری شرکت پیش‌بینی تولید 15500‌تن کنسانتره سولفور روی و 2000‌تن کنسانتره سولفور سرب را کرده و قصد دارد 14هزار‌تن سولفور روی و 2500‌تن سولفور سرب را از طریق صادرات (‌که معاف از مالیات خواهد بود‌) به فروش برساند‌. در مورد گزارش 6‌ماهه حسابرسی شده شرکت که اخیرا منتشر شده چند نکته مهم وجود دارد :
۱ -‌ د‌ر بخش محصولات روی‌، شرکت نرخ فروش را بر مبنای قیمت جهانی ۳۰۰۰ دلاری در نظر گرفته و مطابق آن قیمت فروش کنسانتره سولفور روی در گزارش‌های مالی ارائه شده مطابق جدول زیر است:


همان‌گونه که از ارقام جدول پیداست، در ۳‌ماه دوم نرخ فروش محصولات روی (‌در مجموع ۹۸۵۲‌تن‌) کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته که این مساله احتمالا ناشی از عدم رعایت یکی از استانداردهای حسابداری است که منجر به کاهش مبلغ فروش شده است‌. حسابرس نیز در بند چهارم گزارش اخیر خود به این مساله اشاره کرده است: شرکت مبلغ فروش محصولات صادراتی را قبل از تایید عیار آن توسط خریداران‌، به طور علی‌الحساب‌، عمدتا در حد ۸۰‌در‌صد بهای فروش در حساب‌ها منظور و پس از قطعیت مورد مزبور تعدیل‌ها ضروری در این خصوص را در حساب‌ها اعمال می‌کند‌. بنابراین با توجه به روشن نبودن جزئیات زمانی ارسال محموله‌ها و دریافت تاییدیه‌، آثار مالی مثبت احتمالی این مساله بر درآمد فروش روشن نیست و برای اظهار نظر قطعی در این مورد باید به انتظار انتشار گزارش‌های سالانه «کبافق» بمانیم.
اما در بخش محصولات سرب با توجه به برآورد 1200 دلاری قیمت جهانی در بودجه‌، تفاوت معناداری با نرخ‌های فعلی مشاهده می‌شود که این نکته در گزارش پیش‌بینی درآمد حسابرسی شده نیز مورد تاکید قرار گرفته است‌. شرکت در سال‌جاری پیش‌بینی فروش کنسانتره سرب را از قرار هر‌تن 377 دلار قرار داده که در 6‌ماه اول سال‌جاری نیز فروش سرب نداشته است‌. این در حالی است که اگر نرخ فروش هر‌تن کنسانتره سولفور سرب را مطابق نرخ‌های فعلی این محصول 1000 دلار در نظر بگیریم‌، آنگاه مبلغ فروش سولفور سرب «‌کبافق» از 867‌میلیون تومان در پیش‌بینی فعلی به 3/2‌میلیارد تومان می‌رسد که تفاوتی بیش از 4/1‌میلیارد تومان ایجاد می‌کند و با توجه به ثبات تقریبی بهای تمام شده و سایر هزینه‌ها‌، انتقال این مابه‌التفاوت به سرفصل سود عملیاتی 140 تومان بر سود هر سهم می‌افزاید‌. (‌البته فرض شده است که شرکت کل تولیدات سرب را بر مبنای نرخ‌های جهانی کنونی به فروش برساند .‌)
۲ - موجودی مواد و کالا از سرفصل‌های مهمی‌است که در مورد شرکتهای تولیدی، در پایان هر دوره باید مد نظر قرار گیرد . بافق در پایان اسفند ۸۵‌، ۶۹۱۳‌تن سولفور روی و ۱۰۳۹‌تن سولفور سرب ساخته شده در معدن خود داشته است که بنابر اطلاعات حسابرسی شده ۶‌ماهه، کماکان بخش عمده این موجودی به فروش نرسیده و ۶۵۴۷‌تن کنسانتره سرب و روی در معدن وجود دارد‌. پس می‌توان گفت که «کبافق‌» حدود نصف ‌تناژ تولید سال‌جاری‌، کالای آماده فروش دارد‌. بنابراین بافق یک پتانسیل سودآوری نهفته در سال‌جاری دارد که می‌تواند بنا به تصمیم مدیریت شرکت آن را به ظهور رساند یا با روش‌های سنواتی این موجودی قابل توجه کالا را به سال بعد منتقل نماید‌.
3 - سود انباشته شرکت نیز یکی دیگر از موارد قابل توجه در مورد معادن بافق است‌. با توجه به تقسیم سود 10درصدی در مجمع سال گذشته‌، «‌کبافق‌» در ابتدای سال مالی 86 به ازای هرسهم حدود 533 تومان سود انباشته داشته که باید در سال‌های آتی نسبت به تقسیم یا افزایش سرمایه از این محل اقدام کند‌. بدیهی است صاحبان سهام شرکت در موعد این تصمیم‌گیری از منافع آن بهره‌مند خواهند شد‌. همچنین شرکت افزایش سرمایه‌ای در حدود 300 درصد را از محل آورده و مطالبات سهامداران در دست اقدام دارد که اطلاعات جدیدی از اجرای آن منتشر نکرده است‌.
۴ - مطابق گزارش حسابرسی شده ۶‌ماهه‌، مبلغ ۲۳۷ تومان (معادل ۵۷درصد)از بودجه امسال محقق شده و با توجه به موارد فوق به نظر می‌رسد، حتی با وجود کاهش شدید قیمت‌های جهانی سرب و روی‌، شرکت باز هم بتواند به پیش‌بینی ۴۱۴ تومانی در آمد هر سهم در سال‌جاری دست یابد. در پایان باید به این نکته نیز توجه داشت که به طور کلی شفافیت در ارائه گزارش‌های مالی شرکت از میزان قابل قبولی برخوردار نیست و این مساله زمینه ساز افزایش ریسک سیستماتیک سرمایه‌گذاری در سهام این شرکت و کاهش اقبال بازار از نماد «‌کبافق‌» شده است‌.
Shahriary_sh@yahoo.com