۱۰شرکت برتر در حوزه گزارشگری مالی بازار سرمایه معرفی شدند

گروه بورس- همایش نقش مدیران مالی در ارتقای گزارشگری مالی با حضور رییس سازمان بورس و اوراق بهادار و مدیران مالی شرکت‌های بورس در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد. دکتر علی صالح‌آبادی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، در ابتدای این مراسم، شفافیت اطلاعات را یکی از انتظارات مهم سازمان بورس و اوراق بهادار از مدیران مالی شرکت‌ها دانست. وی با بیان اینکه کارآیی بازار سرمایه منوط به شفافیت اطلاعات است، گفت: کارآیی را در دو حوزه معاملات و اطلاعات شرکت‌ها دنبال می‌کند. دکتر صالح‌آبادی یکی از اهداف تشکیل سازمان بورس و اوراق بهادار را ایجاد بازاری شفاف، منصفانه و کارآ عنوان کرد و اظهار داشت: در فصل پنجم قانون بازار اوراق بهادار نیز به بحث اطلاع‌رسانی به موقع شرکت‌ها در بازار اولیه و ثانویه تاکید خاص شده است.

شرکت‌ها پیش‌بینی‌ها را با دقت ارائه کنند

سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار، ارائه اطلاعات دقیق مالی آتی و قیمت سهام شرکت‌ها را از دیگر انتظارات این سازمان برشمرد و گفت: باید پیش‌بینی‌ها و مفروضات شرکت‌ها با دقت به بازار منعکس شود تا موجب کاهش قیمت سهام آنها در بورس نشود. وی ادامه داد: متاسفانه برخی از مدیران شرکت‌ها‌، بهترین حالت ممکن سود هر سهم (EPS) را در بازار منتشر می‌کنند که این امر باعث ایجاد توقعات فراوان در میان سهامداران می‌شود.دکتر صالح‌آبادی تدوین آیین رفتار حرفه‌ای برای مدیران مالی، سیاست تقسیم سود و ساختار سرمایه را از دیگر انتظارات بازار سرمایه از مدیران مالی شرکت‌ها اعلام کرد و افزود: در حال حاضر سازمان بورس و اوراق بهادار با پدیده کثرت افزایش سرمایه در بورس مواجه است، اما تعدادی از این شرکت‌ها بدون مطالعه و توجیه‌های اقتصادی، فنی و مالی قصد افزایش سرمایه دارند.

افزایش سرمایه‌ گران‌ترین منبع مالی شرکت‌ها

وی تقسیم نکردن سود و تامین منابع مالی ارزان قیمت را مهم‌ترین دلایل شرکت‌ها برای افزایش سرمایه خود عنوان کرد و اظهار داشت: این در حالی است که گران‌ترین منابع مالی برای شرکت‌ها افزایش سرمایه است، زیرا تعهد بلند مدتی را در بازار ایجاد می‌کند. دکتر صالح‌آبادی گفت: شاید یکی از دلایل این شرکت‌ها برای کاهش قیمت سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری به زیر هزار ریال، افزایش سرمایه‌های مکرر آنها باشد، بسیاری از این افزایش سرمایه‌ها را از محل سودهایی که تقسیم شده بود، (قابلیت پرداخت نداشت) انجام دادند که این موضوع باعث رقیق شدن سهام و کاهش قیمت سهامشان شد.وی محقق نشدن افزایش سرمایه از محل سود و عدم توان پرداخت آن را به «تولید کاغذ بدون پشتوانه» تشبیه کرد و افزود: ‌این امر باعث متضرر شدن سرمایه‌گذاران و کاهش ارزش سهام شرکت‌ها می‌شود.

صالح‌آبادی تاکید کرد: سازمان بورس و اوراق بهادار قصد دارد تا سود تقسیم شده به موقع پرداخت شود، زیرا هرچه کیفیت تقسیم سود مخدوش شود، کل بازار سرمایه با مشکل مواجه می‌شود. در صورتی که افزایش آن تداوم و رونق بازار را به همراه دارد. وی با بیان اینکه در سایر کشور‌ها شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی اقدامات مربوط به سود شرکت‌ها را انجام می‌دهند، گفت: تا راه‌اندازی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در ایران و بر عهده گرفتن مسوولیت پرداخت سود و واریز به حساب سهامداران، نظام بانکی در این زمینه می‌تواند به سازمان بورس و اوراق بهادار یاری دهد. صالح‌آبادی افزود: طبق مقررات برنامه چهارم‌، سازمان بورس و اوراق بهادار باید اصول حاکمیتی شرکتی را تصویب و به شرکت‌ها برای اجرا ابلاغ کند.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار داشت: براساس دستورالعمل جدید افشای اطلاعات‌، اطلاع‌رسانی به موقع شرکت‌ها به صورت قانون درآمده و شرکت‌ها باید اطلاعات خود را به موقع در بازار منعکس کنند تا از بسته‌شدن نمادشان جلوگیری شود.در این همایش همچنین دکتر علی رحمانی، مدیرعامل شرکت بورس، به نقش مدیران مالی در بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: امروزه به دلیل جهانی شدن اقتصادها به ویژه جهانی شدن بازار سرمایه، ورود سرمایه و فن‌آوری جدید، نقش مدیران مالی با گذشته تفاوت چشمگیری داشته است و کشور ما نیز برای جذب سرمایه‌های بین‌المللی و مهیا شدن برای جهانی شدن آمادگی دارد. وی افزود: بنابراین به زودی مدیران مالی علاوه بر نقش‌های سنتی وظایف جدیدی را خواهند پذیرفت. زیرا در اقتصادهای نوین، مدیران مالی وظایف متصدی را در کنار گزارشگری مالی داخلی و برون سازمانی بر عهده دارند که از آن میان می‌توان به طرح‌ریزی‌ مالی، مدیریت ریسک، صورت‌بندی پیش‌بینی‌ها، تحلیل‌های مدیریتی، طرح‌ریزی ادغام‌ها، ساختاربندی و برنامه‌گذاری مالیاتی، درگیری در تصمیمات و ارزش‌گذاری شرکت‌های هدف را نام برد.

وی با بیان اینکه نقش مدیران‌ مالی فقط به گزارش‌های مالی و اجرای روش‌ها و رویه‌های فنی مربوط نمی‌شود، اظهار کرد: هماهنگی و تلفیق این وظایف در یک سامانه کنترل‌ مالی و اثربخشی این سامانه در سیستم مالی شرکت‌ها بیش از هر چیز به وجود مدیران مالی توانمند بستگی دارد. رحمانی خاطرنشان کرد: در بازار سرمایه به دلیل جذب و هدایت پس‌اندازهای مردم و وجود بازیگران اقتصادی، اطلاعات و گزارش مالی از اهمیت زیادی برخوردار بوده و این اطلاعات اساس تصمیمات اقتصادی و هدایت پس‌اندازها را به سوی سرمایه‌گذاری‌‌ها را تشکیل می‌دهد. وی افزود: این اطلاعات زمانی مفید است که بنگاه‌ها را به سمت راهبردی هدایت کرده و از کیفیت لازم برای گرفتن تصمیمات اقتصادی برخوردار باشد، زیرا زمانی استفاده‌کنندگان به گزارش‌های مالی اتکا می‌کنند که این گزارش‌ها در بازنمایی رویدادهای مالی از دقت و بی‌طرفی برخوردار باشد. رحمانی وظایف مدیران را مدیریت و ریسک‌های مالی دانست و افزود: ریسک‌های مالی به دلیل نوسان‌پذیری قیمت‌های منابع مختلف و نرخ‌های ارز به یکی از معضلات عمده کسب و کار تبدیل شده است، بنابراین مدیران نیاز دارند که ریسک اقتصاد، صنعت و شرکت را شناخته، آن را مدیریت کرده و به استفاده‌کنندگان ارائه دهند. وی نیازهای مدیران مالی را در پاسخگویی به مردم، استانداردگذاری حسابداری و حسابرسی، اعلام مواضع و ارتقای دانش دانست. مدیرعامل شرکت بورس اتخاذ سیاست مناسب تقسیم سود را یکی از مهم‌ترین تصمیمات مدیران مالی دانست و ادامه داد: تردیدی نیست که سود تقسیمی عامل کلیدی در ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها است، زیرا در نبود طرح‌های سرمایه‌گذاری موجه می‌تواند به ارزش شرکت آسیب رسانده و سهامداران را از انتخاب سهامی با این ویژگی برحذر کند. برای تامین مالی استفاده از منابع داخلی تنها راه‌حل نیست و حتی می‌توان آن را گرانترین راحل دانست.

وی در پایان خاطرنشان کرد: مدیران مالی با تهیه گزارش‌های مالی و انجام وظایف ذکر شده نیازهای اطلاعاتی استفاده‌کنندگان را در سطوح اقتصاد کلان و خرد در سطح شرکت برآورد می‌کند؛ بنابراین ضرورت دارد مدیران مالی بکوشند تا دانش و تجربه خود را به روز کرده و همگام با تغییرات در نیازهای اطلاعاتی استفاده‌کنندگان را برآورد کنند.

فعالیت مدیران مالی برای فرهنگ‌سازی شرکت‌ها

از سوی دیگر دکتر علی جهانخانی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، به عنوان دیگر سخنران این همایش به کارکردهای نوین مدیریت مالی اشاره کرد و افزود: مدیران مالی تصمیم‌گیری در ارزش شرکت‌ها را بر عهده داشته و به علت مهارتی که در تحلیل‌های مالی و تعیین ارزش دارایی‌ها دارند، قادرند تاثیر این تصمیمات را بر ارزش شرکت‌ها بسنجند. وی افزود: در ایران مدیران مالی جایگاه و ارزش خود را پیدا نکرده و این وظیفه بر عهده مدیران مالی شرکت‌ها است که در جهت فرهنگ‌سازی شرکت‌ها فعالیت کنند.

از مدیریت ریسک غفلت نکنید

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی به وجود ریسک در کشور اشاره کرد و گفت: در دهه ۵۰ نوسانات نرخ تورم وجود نداشت، ولی متاسفانه در حال حاضر شاهد نوسانات شدید در نرخ مواد اولیه و ارز هستند که این تغییرات به شکل‌های مختلف در سوددهی و بازدهی شرکت‌ها تاثیر دارند؛ بنابراین مدیران مالی نباید از مدیریت ریسک غفلت کنند؛ زیرا در غیر این صورت مشکلات زیادی برای سهامداران ایجاد می‌شود.

وی اختلافات موجود در بازار پولی و مالی را فرصتی برای مدیران دانست و افزود: این اختلالات باعث شده است که بانک مرکزی در اوراق مشارکت خود بهره ۱۵‌‌درصدی پرداخت کند؛ بنابراین اگر شرکت ظرفیت لازم دارد، باید از آن استفاده شود حتی اگر این شرکت طرح سوددهی نداشته باشد؛ زیرا این امر می‌تواند در مدیریت سرمایه در گردش شرکت مورد استفاده قرار گیرد.

کاهش مشارکت سهامداران جزء در تقسیم سود

جهانخانی تصمیمات اتخاذ شده توسط مدیران مالی را در مورد تقسیم سود از مهمترین وظایف آنها دانست و تصریح کرد: در دنیا پیشنهاد تقسیم سود توسط هیات مدیره و براساس ملاحظات نقدینگی و وجوه مازاد و براساس استدلال بازار اتخاذ می‌شود، ولی در ایران این نوع تصمیمات بر عهده مجمع عمومی است و افرادی در این مورد تصمیم‌گیری می‌کنند که با وضعیت سرمایه‌گذاری شرکت‌ها و نیز وضعیت نقدینگی آنها آشنایی زیادی ندارند. از وظایف انجمن مدیران مالی است که اشکالات موجود را برطرف کنند؛ زیرا تصمیم‌گیری در مورد تقسیم سود از طریق سهامداران جزء شیوه‌ صحیحی نیست.

شرکت‌هایی که طرح توسعه ندارند، سود تقسیم نکنند

وی در مورد شرکت‌های سرمایه‌گذاری اظهار کرد: تعدادی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری موجود در بورس، سهامشان کمتر از ارزش منطقی هر سهم است؛ بنابراین راهکار این امر برای مدیران ‌مالی این است که مدیر سهام پرتفوی خود را فروخته و با وجوه حاصل از آن، سهام شرکت فرعی را که در بازار وجود دارد، خریداری کند؟ در اینصورت مشکلات موجود در این زمینه برطرف می‌شود.

همچنین در حاشیه برگزاری همایش نقش مدیران مالی در ارتقای گزارشگری، از ۱۰ شرکت برتر اطلاع‌رسانی بازار سرمایه تجلیل شد. معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در این مراسم گفت: استفاده از استانداردهای با کیفیت حسابداری، بهره‌گیری از خدمات حسابرسی با کیفیت، استفاده از فن‌آوری‌های نوین و پیشرفته، به کارگیری مدیران خبره و متعهد و وجود ضمانت‌های اجرایی لازم را پنج عامل مهم در شفافیت اطلاعات شرکت‌ها اعلام کرد.

دکتر سید علی حسینی با بیان اینکه سازمان بورس و اوراق بهادار سال جاری برای نخستین بار رتبه تمام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار در خصوص کیفیت افشا و اطلاع‌رسانی منتشر کرد، گفت: این امر بازخورد خوبی را در بازار سرمایه داشته است؛ به طوری که بسیاری از مدیران مالی ‌‌درصدد بالا بردن رتبه خود در این فهرست هستند.وی در مورد فاکتورهای مهم برای انتخاب شرکت‌های برتر پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار اظهار داشت: سرعت در انتشار و قابلیت اتکای اطلاعات از مهم‌ترین عوامل انتخاب این شرکت‌ها بوده است.

۱۰شرکت برتر بازار سرمایه به ترتیب گروه صنایع بهشهر، سرمایه‌گذاری پردیس، سرمایه‌گذاری ساختمان، سرمایه‌گذاری صنایع نفت، البرز دارو، داروسازی جابربن حیان، داروپخش، سیمان قائن، نصیر ماشین و نیروکلر هستند.

حواشی یک نشست علمی

بسیاری از مذاکرات شرکت‌کنندگان در همایش مدیران مالی، حول محور وضعیت کنونی بورس بود تا جایی که مدیر مالی یک شرکت سرمایه‌گذاری فعال بورسی در این رابطه، وضعیت کنونی بورس را یک نوسان زودگذر عنوان کرد و گفت: متاسفانه بازار در حال حاضر تحلیلی در قبال رفتار خود ندارد و سهم‌های ارزنده را بدون دلیل در صف فروش سنگین می‌گذارد.به گفته وی، ظاهرا برخی از شرکت‌های قربانی سیاست عرضه که از سوی برخی شرکت‌های فعال در حوزه واسطه‌گری مالی در پیش گرفته شده بود، در نامه‌ای خطاب به این شرکت‌‌ها خواستار متوقف شدن عرضه‌ها شده‌اند. این مدیر مالی به همکار خود می‌گفت: وضعیت کنونی بازار ناشی از رفتار گروهی از حقوقی‌ها است که به منظور به دست آوردن عایدی اندک موجب ایجاد صف‌های فروش سنگین شده‌اند. فرم‌های مربوط به عضوگیری انجمن مدیران مالی حرفه‌ای ایران در حاشیه این همایش بین مدیران مالی حاضر توزیع می‌شد، ظاهرا این انجمن قصد توسعه فعالیت خود را دارد.

در حاشیه این مراسم شنیده شد که نشست ویژه مسوولان بورس با رییس‌جمهوری روز شنبه برگزار می‌شود، اما گروهی می‌گفتند که قرار است این نشست بدون حضور رییس‌جمهوری و با حضور وزیران صنایع و معادن، اقتصاد و دارایی و احتمالا رییس سازمان خصوصی‌سازی و مسوولان سازمان بورس برگزارشود.برخی از کارگزاران شرکت‌کننده در همایشی در رابطه با نرم‌افزار «کدال» می‌گفتند که این سیستم جدید معاملاتی ممکن است برای مدتی معامله‌گران را دچار سردرگمی کند.با استفاده از این نرم‌افزار جدید سهام خریداری شده از سوی یک کارگزاری توسط همان کارگزار می‌تواند فروخته شود.