شروین شهریاری

* آقای راستگو از شهر رشت از طریق تلفن پرسیده‌اند: در صورت امکان توضیحاتی درباره آخرین وضعیت شرکت موتورسازان تراکتور ارائه دهید. موتورسازان تراکتور از جمله زیرمجموعه‌های شرکت تراکتورسازی ایران است که به تولید موتورهای کشاورزی و صنعتی اشتغال دارد. این شرکت اکنون در انتظار منتشر شدن گزارش‌های ۶ ماهه خود است، اما بر مبنای آمار سازمان گسترش و نوسازی این شرکت در بخش تولیدات موتور کشاورزی (۴ سیلندر) که عمده حجم تولید (بیش از ۷۰‌درصد) را تشکیل می‌دهد، مطابق برنامه ۶ ماهه و حتی اندکی فراتر از آن عمل کرده است، اما در بخش موتورهای صنعتی تنها ۱۴‌درصد از برنامه تولید (۶ ماهه) را محقق کرده است. بنابراین انتظار می‌رود، گزارش شش ماهه شرکت احتمالا بدون تغییرات خاصی به بازار اعلام شود.

همچنین بحث مهم دیگر در مورد «خموتور» واگذاری سهم ۳۵‌درصدی دولت به آستان قدس رضوی در قالب «رد دیون» است. مطابق مصوبه هیات وزیران ۳۵‌درصد سهام سازمان گسترش در موتورسازان به آستان قدس واگذار می‌شود که قیمت آن نیز بر مبنای بهای سهم در روز ابلاغ این مصوبه (دوم مرداد ۸۶) در بورس تعیین شده است (قیمت هر سهم در این روز ۱۶۹‌تومان بوده است.)

به‌ این ترتیب، آستان قدس پس از کمباین‌سازی ایران، وارد دومین شرکت از مجموعه گروه ماشین‌آلات کشاورزی در بورس تهران می‌شود و انتظار می‌رود با در اختیار گرفتن دو عضو هیات‌مدیره تاثیرات مهمی در روند مدیریت آتی شرکت به جا گذارد. گفتنی است، تجربه مالکیت آستان بر کمباین ایران، چه از لحاظ روند فعالیت و تزریق منابع جدید و رشد بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و چه از لحاظ کنترل بازار سهم تجربه مناسبی را در اذهان سهامداران این شرکت رقم زده است که البته برای قضاوت در این خصوص در مورد موتورسازان باید به انتظار تحولات آینده شرکت بمانیم.

* آقای شیرازی از طریق پست الکترونیک پرسیده‌اند: با وجود رشد قیمت محصولات پتروشیمی خارک و وضعیت مناسب شرکت، علت عرضه‌های سنگین این سهم چیست؟

عوامل موثر بر بازار سهم یک شرکت اگر چه با پتانسیل‌های بنیادی شرکت رابطه هم ارز دارند، اما عوامل ثانویه‌ای نظیر استراتژی سهامداران عمده، جو عمومی بازار، بتای سهم (هماهنگی روند نوسانات قیمتی با روند بازار)، شایعات و... نیز هریک می‌توانند آثار مهمی بر عرضه و تقاضای سهم بر جا گذارند که باید مورد دقت قرار گیرند. نکته قابل توجه در اینجا این است که بنا بر تجربه در بورس تهران، این نکته محرز شده است که عوامل ثانویه مذکور در کوتاه‌مدت ممکن است، نوسانات بعضا شدیدی در قیمت سهام یک شرکت ایجاد کنند، اما در افق سرمایه‌گذاری بلند‌مدت، در نهایت بازدهی سهم، همه عوامل مقطعی را مغلوب کرده است و «قیمت» به سمت «ارزش ذاتی» خود نیل خواهد کرد. مطلب مورد اشاره از نکات مهمی است که هر سرمایه‌گذار در بورس تهران با دیدگاه بنیادی (فاندامنتال) باید آن را مد نظر قرار دهد.

در مورد بازار سهم «شخارک» نیز باید به نقش یکی از سهامداران عمده به نام «صندوق ب- پ کارکنان شرکت ملی نفت» توجه کرد. این شرکت به تازگی نقش موثری در تنظیم بازار سهم ایفا کرده است به گونه‌ای که به عنوان یک بازارگردان (البته نه به مفهوم سنتی و ناکارآمد رایج در بورس تهران) عمل کرده و در روند‌های نزولی نقش حمایتی و به هنگام تشکیل صف‌های خرید با عرضه مناسب سهم جوابگوی تقاضای خریداران بوده است. رویکرد مورد اشاره صندوق نفت آنگونه که اخیرا شاهد آن بوده‌ایم، می‌تواند به عنوان الگویی جهت بازارگردانی حرفه‌ای سهام در بازار سرمایه مد نظر قرار گیرد. ضمن آنکه وضعیت مناسب بنیادی پتروشیمی خارک و تخمین رشد سودآوری آن نیز پیشتر در همین ستون مورد تحلیل قرار گرفته است.

Shahriary-sh@yahoo.com