بازاری برای حقیقی‌ها

عکس: نگار متین‌نیا

گروه بورس-همایون دارابی: بازار داد و ستد سهام در غیاب فعالیت‌ گسترده فعالان حقوقی، شاهد فعالیت‌ بیشتر معامله‌گران حقیقی است. معامله‌گرانی که در هفته گذشته به‌رغم سهم نابرابر از مالکیت سهام در بورس تهران از ۵/۳۷ تا ۲۸/۵۲ درصد معاملات روزهای هفته گذشته را به خود اختصاص دادند.در شرایط حاضر به نظر می‌‌‌رسد رکود حاکم بر معامله‌گران عمده حقوقی سبب شده است تا معامله‌گران حقیقی فضای خالی بازار را پر کنند، امری که البته انتظار می‌‌‌رود با نزدیک شدن ایام پایانی سال تغییر کند که این امر به دلیل تلاش برای بهبود وضعیت پرتفوی شرکت‌‌ها رقم می‌‌خورد.

در بازار هفته گذشته معامله‌گران در تحولات کلان موثر بر بازار شاهد برگزاری نشست گروه ۵+۱بودند که به صدور بیانیه‌‌ای متعادل منجر شد. هر چند که در شرایط کنونی به نظر نمی‌‌‌رسد دولت جدید آمریکا به دنبال صدور قطعنامه‌‌ای فوری باشد، اما در صورت به نتیجه نرسیدن تحولات رخ داده در روابط دو کشور،کارشناسان در انتظار اقدامات عملی در این حوزه خواهند بود.در تحولات سیاسی البته موضوع انتخابات آتی ریاست جمهوری از اهمیت بالایی برخوردار است. در شرایطی که کمتر از ۵ماه به برگزاری انتخابات باقی مانده است همچنان آرایش نهایی کاندیداهای ریاست جمهوری نامشخص است. در این میان اگرچه برخی از گمانه‌زنی‌ها همچنان بر سر نام افراد مختلف ادامه دارد اما عدم اعلام سریع مواضع به ابهامات و تاثیرات این ابهامات خواهد افزود. در این شرایط تاثیر پذیری متغیرهای اقتصادی از انتخابات آتی ریاست جمهوری نیز به موضوعی جالب توجه تبدیل شده است. از سویی در شرایطی که فضای سیاسی کشور به طرف انتخابات ریاست جمهوری گرایش یافته است. طرح موضوعات انتقادی با توجه به عملکرد حال و گذشته کاندیداهای احتمالی از گستردگی خاصی برخوردار شده است که در این میان نوک تیز این انتقادات سبب طرح مباحثی جدید در صحنه اقتصاد کشور (جایی که انتقادات فرصت طرح بیشتری دارند)شده است. به عنوان نمونه قرائت گزارش تفریغ بودجه ۸۵در مجلس و دستور رییس مجلس شورای اسلامی‌‌‌به دیوان محاسبات برای پیگیری عدم واریز بیش از یک میلیارد دلار از درآمد نفتی به بودجه یک نقطه تحول جدی است.در حوزه اقتصاد همچنین مباحث کارشناسان در مورد بودجه سال ۸۸ و طرح تحول اقتصادی همچنان ادامه دارد و این در شرایطی است که خبرهای نگران کننده بیش از خبرهای امید‌وار کننده به گوش می‌‌‌رسد. در شرایطی که با کاهش بهای نفت برآورد کارشناسان از کسری بودجه دولت برای سال آینده ارقامی‌‌‌باورنکردنی را در بر می‌‌‌گیرد تلاش دولت برای متوازن ساختن بودجه از محل پیش‌‌بینی درآمدهای با امکان تحقق پایین نظیر رشد ۵۴درصدی مالیات‌‌های دریافتی، پیش‌‌بینی فروش ۵هزار میلیارد تومان سهام یا لحاظ کردن ۲۵درصد از درآمد احتمالی از محل افزایش بهای حامل‌‌های انرژی سبب شده است وضعیت کلان اقتصاد کشور با‌هاله‌‌ای از ابهام مواجه شود. در شرایط کنونی به نظر می‌‌‌رسد دولت سه سناریو برای تعادل بودجه در پیش خواهد داشت، افزایش ارزش دلار در برابر ریال به میزان قابل ملاحظه، افزایش بهای حامل‌‌های انرژی و انتشار اسکناس (احتمالا بر پایه بازفروش مجدد ذخیره ارزی ) که هر سه سناریو در بر گیرنده تورم است. از سویی تمرکز دولت بر مساله افزایش بهای حامل‌‌های انرژی ضمن ایجاد نگرانی در مورد وضعیت فعالیت‌های اقتصادی و صنعتی ،با خود برهم خوردن تعادل اقتصادی لایه‌های اجتماعی جامعه را به همراه دارد.

همچنین در حوزه اقتصاد داخلی، بازارهای جاری نشانه‌های امیدوار کننده‌‌ای را در پایان هفته به نمایش گذاشته است که هر چند تاثیر عمیقی نداشته است، اما حداقل برای امیدواری کوتاه مدت مناسب است. رشد هزینه حمل و نقل دریایی در این میان از جمله مهمترین تحولات بازار جهانی بود. جهش یک باره شاخص بالتیک به عنوان شاخص تعیین هزینه حمل ونقل دریایی به میزان ۱۴درصد که از ماه می ‌‌‌سال ۱۹۸۵ برای یک روز کاری بی‌سابقه بوده، باعث شده است جنب و جوشی در بازار حمل و نقل ایجاد شود کارشناسان دلیل این رشد را بازگشت تقاضا به بازار سنگ آهن متعاقب بازگشت تقاضا در بازار چین عنوان می‌‌‌کنند. شاخص بالتیک به یک هزار و ۴۹۸واحد رسیده است.این بالاترین رقم در سه ماه و نیم گذشته است هر چند که نسبت به برآورد بودجه‌‌ای کشتیرانی جمهوری اسلامی ‌‌‌و نقطه اوج ۱۱هزار و ۷۰۰واحدی این شاخص، فاصله چشم گیری دارد.

در این میان نرخ اجاره کشتی نیز رشد کرده است به گونه‌‌ای که اجاره کشتی «کپ سایز» با ۲۱درصد رشد به ۲۶هزار و ۴۹۵دلار در روز رسیده است. اجاره روزانه کشتی پاناماکس نیز با ۱۳درصد رشد به ۹هزار و ۴۰دلار رسیده است

در کنار بازار حمل و نقل، مساله بهای فلزات نیز در حال تقویت است که البته هنوز در سایه ناامیدی قرار دارد. بهای مس همچنان کمتر از سه هزار و ۵۰۰دلار است و بهای بیلت فولادی نیز در بازار جنوب شرق آسیا کمتر از ۳۰۰دلار است. در همین حال موجودی انبارهای بورس فلزات لندن نیز همچنان به عنوان یک عامل

نگران کننده درحال افزایش است که موجودی آلومینیوم به مرز سه میلیون تن و مس به مرز ۴۰۰هزار تن نزدیک شده است.

در بازار پتروشیمی ‌‌‌افت بهای محصولات پتروشیمی‌‌‌سبب شده است شرکت ملی پتروشیمی‌‌‌در لایحه بودجه ۸۸در قالب شرکت‌‌های زیان ده دولتی طبقه بندی شود. این شرکت در سال جاری ۸۷سودده بوده است.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز چهارشنبه بازاری ضعیف بود که با افت شاخص ۱۷واحدی شاخص همراه شد. در بازار چهارشنبه مهمترین موضوع توقف شماری از نمادهای عمده معاملاتی بود که سه نماد عمده پالایشگاه اصفهان، تراکتورسازی و ایران ترانسفو را

در بر گرفت. پس از قریب به دو هفته حرکت قیمتی پالایشگاه اصفهان به نظر می‌‌‌رسد این نماد بیش از تعدیل سود، در انتظار شفافیت اطلاعاتی باشد. در شرایط کنونی بازار با شایعات متعددی در مورد تعدیل سود این شرکت مواجه است و در مورد تراکتورسازی انتظار اولیه تعدیل منفی قابل ملاحظه است که ناشی از عقب افتادگی این شرکت از برنامه تولید سال جاری شرکت است. با توجه به خشکسالی شدید در کشور و انتظار تداوم آن برای سال آینده، بخش کشاورزی در رکود سنگینی به سر می‌‌‌برد که این مساله بر فعالیت‌ شرکت‌‌های وابسته به این بخش از جمله تراکتورسازی و کمباین سازی تاثیر منفی گذاشته است.

در بازار روز چهارشنبه در گروه خودرو سخنان منطقی در مورد وضعیت صنعت خودرو کشور جالب توجه بود. وی خاطرنشان کرد در صنعت خودروی کشورمان رکودی وجود ندارد و استقبال هم روز به روز بیشتر می‌‌‌شود. رکودی که در بازار کشورمان وجود دارد، رکود در خرید و فروش خودروهای خارجی است و بحران مالی اخیر جهان در صنعت ایران خودرو هیچ تبعاتی نداشته است. به‌رغم این اظهار نظر وضعیت بازار خودرو با رکود

بی سابقه‌‌ای مواجه است که تغییر در نرخ بنزین و گازوییل می‌‌‌تواند شرایط را بدتر کند.

در گروه فلزی سخنان وزیر بازرگانی در عدم تغییر تعرفه واردات فولاد به مباحث در این بخش حداقل در کوتاه مدت پایان داده است، میرکاظمی‌‌‌خاطر نشان کرده است: با جمع بندی‌های کارشناسی و اعداد و ارقام نشان می‌‌‌دهد که نیازی به افزایش تعرفه فولاد نیست. وی تصریح کرد: تمام اعداد و ارقام مربوط به تولید، فروش، میزان کاهش رسوب در بنادر، کاهش در واردات و فروش کاملا مشخص است و بر اساس این ارقام نیازی به افزایش تعرفه فولاد نیست. در همین حال خلیفه سلطانی رییس انجمن تولید کنندگان فولاد در اظهار نظری خاطرنشان کرده است: «در سال گذشته قیمت فولاد به میزان ۱۰۰ تومان در هر کیلو بالاتر از سال جاری بوده و تعرفه‌ها و سود بازرگانی نیز پنج درصد بالاتر بوده است در نتیجه منطقی است که امسال سود بازرگانی حداقل به سر جای خود بازگردد.»

در مجموع بازار روز چهارشنبه با افت ۹۷/۱۶درصدی شاخص به افت کلی بازار در هفته گذشته به میزان ۲/۳۹ واحد منجر شد. از سویی ارزش کل معاملات بازار به ۹/۵میلیارد تومان رسید که معاملات کلی بازار در هفته گذشته را به ۵/۳۱میلیارد تومان رساند و نسبت به هفته گذشته افت ۴/۴۹ درصدی را رقم زد. تعداد دفعات معاملاتی بورس نیز با ۴/۳۶درصد افت در هفته گذشته رقم خورد.