شروین شهریاری

پرسش از طریق تلفن از شهر سمنان: آثار اجرای طرح تحول اقتصادی بر شرکت‌‌های بورسی چگونه خواهد بود؟ پاسخ: بررسی پرسش مطرح شده مستلزم تحلیل گسترده و جامعی در خصوص آثار هر یک از سیاست‌‌های طرح تحول اقتصادی بر شرکت‌‌های صنایع گوناگون است که این بحث در این مختصر نمی‌‌‌گنجد. در اینجا صرفا یکی از ابعاد مهم اجرای طرح تحول تحت عنوان «تغییر نظام یارانه ها» را به طور مختصر مورد بررسی قرار می‌‌‌دهیم. باید توجه داشت که هرگونه تغییر در نرخ حامل‌‌های انرژی در کشور ما تاثیرات مهمی‌‌‌بر بازدهی شرکت‌‌های صنعتی خواهد داشت. به عنوان یک نمونه فرضیه افزایش قیمت گاز از حدود ۱۸ تومان در هر مترمکعب کنونی به ۶۹ تومان را در نظر بگیرید؛ پیشتر با محاسبات نشان دادیم که در مورد فولاد خوزستان این تغییر به معنای افزایش حدود ۶۲ میلیارد تومانی (۲۸۳ ریال به ازای هر سهم) در بخش هزینه سربار خواهد بود. (برای جزئیات بیشتر به محاسبات ارائه شده در مطلب روز ۱۹ مرداد ماه در همین ستون مراجعه کنید.)

آثار این تغییر درمورد فولاد مبارکه نیز قابل توجه است. محاسبات نشان می‌‌‌دهد که با افزایش مذکور در قیمت گاز مصرفی بهای تمام شده در فولاد مبارکه را حدود ۱۲۶ میلیارد تومان افزایش می‌‌‌دهد که به معنای انعکاس اثر کاهنده ۸۰ ریالی به ازای هر سهم «فولاد» در سود ناخالص است. (برای جزئیات بیشتر به محاسبات ارائه شده در مطلب روز ۱۰ تیر ماه مراجعه کنید.) همچنین یک محاسبه اولیه نشان می‌‌‌دهد که با فرض آزاد سازی نرخ گاز، سهم هزینه انرژی در تولید هر تن سیمان از محدوده ۴۰۰۰ تومانی کنونی به تناسب رشد قیمت گاز با افزایش مواجه خواهد شد. جمیع شواهد مذکور نشان می‌‌‌دهد که اجرای طرح تحول اقتصادی در بخش تعدیل یارانه‌ ها در کوتاه مدت باعث افزایش بهای تمام شده و کاهش سودآوری برخی صنایع می‌‌‌شود. این مساله با توجه به آثار تورمی‌‌‌اجرای این طرح، علاوه بر کاهش سودآوری، انتظار سرمایه گذاران از بازدهی سهام را افزایش می‌‌‌دهد و بدین ترتیب در کاهش P/E سهام بازار موثر است. از مجموع این موارد می‌‌‌توان نتیجه گرفت که اجرای طرح تحول اقتصادی در مورد صنایع باید با تدریج و برنامه ریزی مشخصی صورت پذیرد و در عین حال حفظ مزیت‌‌های نسبی صنایع کشور نیز مد نظر مجریان قرار گیرد.

*درخواست از آقای نیازی از طریق پست الکترونیک: در خصوص معامله اوراق مشارکت در بورس توضیح دهید.

پاسخ: در حال حاضر تنها اوراق مشارکتی که در بورس تهران معامله می‌شود مربوط به طرح ایران‌خودرو خراسان بوده و نرخ سود علی‌الحساب آن ۱۹‌درصد است. از زمانی که خرید اوراق انجام می‌شود‌، سود روز‌شمار به آن تعلق می‌گیرد‌. نحوه پرداخت سود هم این‌گونه است که پس از فروش‌، سود مشارکت بنا بر مدت زمانی که مالک اوراق را در اختیار داشته‌ محاسبه و به حساب مشتری در کارگزاری واریز می‌شود‌. این اوراق معاف از مالیات بوده و کارمزد تسهیلات بورس نیز از بابت انجام این معامله دریافت نمی‌شود‌. بنابراین بابت انجام مجموع خرید و فروش‌، تنها کارمزد کارگزاری (حدود ۸/۰درصد‌) از کل مبلغ معامله کسر می‌شود‌. با توجه به کسر کارمزد مورد اشاره‌، خرید و فروش این اوراق در بازه‌های زمانی کوتاه مدت جهت استفاده بهینه از پول راکد در حساب کارگزاری‌، چندان مقرون به صرفه نخواهد بود‌، ضمن آنکه ریسک نقدشوندگی و تغییرات قیمت اوراق نیز وجود خواهد داشت. گفتنی است در حال حاضر این اوراق اکنون در محدوده حدود ۱۳ درصد کمتر از ارزش اسمی‌‌‌معامله می‌شود‌. با توجه به زمان سررسید این اوراق در سال آینده و تعهد ناشر مبنی بر بازخرید در نرخ اسمی، قیمت معامله کنونی اوراق مزبور در بورس، منطقی تلقی نمی‌‌‌شود.

Shahriary_sh@yahoo.com