بررسی روند عرضه‌های سازمان خصوصی‌سازی
توقف یا عدم توقف؛ مساله این است
گروه بورس- کارنامه خصوصی‌سازی با وجود نوشتن ۳ مشق عرضه در مقابل ۳۹ مشق نانوشته عرضه، نمی‌تواند نمره قابل قبولی بگیرد.
با نگاهی به لیست شرکت‌های مشمول واگذاری که سازمان خصوصی متعهد شده تا پایان سال آنها را وارد تالار شیشه‌ای کند، این نتیجه به دست می‌آید که عملا کاری تاکنون انجام نشده است.
چرا که با گذشت ۹ ماه از شروع سال، در حالی که مطابق برنامه واگذاری‌ها باید ۳۰ شرکت وارد بورس می‌شدند که تاکنون تنها سه شرکت «پالایش نفت اصفهان» و «مخابرات» با ۵درصد و «کشتیرانی» با ۵/۲درصد عرضه شده‌اند. حال ماجرا آنجا حادتر می‌شود که «شپنا» و «اخابر» باید با درصدهای بالای ۴۰درصد خصوصی می شدند که با نگاهی به آمار واگذاری می‌توان کارنامه خصوصی‌سازی «سازمان خصوصی‌سازی» را مردود اعلام کرد.
منتظران خصوصی‌سازی!
تا اینجای کار خصوصی‌سازی نفتی‌ها، غول‌های بزرگ این داستان هستند، چرا که هم تعداد شرکت‌های واگذار نشده‌شان بالاست و هم مسوولان خصوصی‌سازی از عدم ارائه اطلاعات این شرکت‌ها ناراضی‌اند.
براساس برنامه واگذاری، امسال ۲۴ شرکت تابعه وزارت نفت باید خصوصی می‌شدند که تا پایان آبان‌ماه تنها ۵درصد همان «پالایش نفت اصفهان» وارد بورس شده است و خبری از ۲۳ شرکت دیگر نیست.
همچنین ۱۰ شرکت تابعه «ملی صنایع پتروشیمی»، ۸ شرکت تابعه «ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی»، ۴ شرکت تابعه «ملی گاز ایران» و در نهایت ۲ شرکت تابعه «ملی نفت ایران» تا پایان امسال مشمول واگذاری هستند.
مساله اصلی؛ هلدینگ ماندن یا نماندن!؟
اینکه چرا وقتی هنوز تکلیف نحوه واگذاری مشخص نشده، شرکت یا شرکت‌هایی باید در لیست واگذاری قرار بگیرند، از دیگر نکات تامل‌برانگیز جریان واگذاری‌های دولتی است.
البته این داستان در مورد زیرمجموعه‌های پتروشیمی تا آنجا پیش رفته که بعد از پیش‌بینی‌ها و نقل قول‌های متفاوت، سرانجام واگذاری به صورت هلدینگ، تصویب شده است.
پیش‌تر به دلیل مطرح شدن این استدلال از سوی مقامات نفت که معتقد بودند واگذاری غیرهلدینگی به صلاح نیست، تصمیم بر واگذاری به صورت هلدینگی گرفته شد.
دکتر غلامرضا حیدری کردزنگنه، رییس سازمان خصوصی‌سازی در گفت و گو با ایسنا گفت: در جلسه اخیر هیات واگذاری مقرر شد ۱۴ شرکت از مجموعه شرکت‌های پتروشیمی به صورت هلدینگ، ۱۷ شرکت به صورت تک‌تک و نیز ۱۸ شرکت در قالب طرح واگذار شوند.
وی افزود: به این ترتیب مقرر شد شرکت پتروشیمی بندر امام (ره)، بوعلی‌سینا، فجر، خوزستان، مبین، مارون، تندگویان، مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی، منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی، پایانه‌ها و مخازن پتروشیمی، بازرگانی پتروشیمی بین‌المللی، بازرگانی پتروشیمی ایران، پتروشیمی پارس و برزویه در قالب هلدینگ واگذار شوند.
وی خاطرنشان کرد: در این جلسه مقرر شد که تشکیل هلدینگ شرکت‌های پتروشیمی ظرف شش ماه صورت گرفته و شرکت‌های مذکور در قالب هلدینگ واگذار شوند در غیر این صورت و با گذشت شش ماه از تاریخ تصویب سازمان خصوصی سازی نسبت به واگذاری این شرکت‌ها به صورت مجزا اقدام می‌کند.
زنگنه ادامه داد: همچنین شرکت‌های ره‌آوران فنون پتروشیمی، پتروشیمی تبریز، ارومیه، راهبران پتروشیمی، عملیات غیر صنعتی پتروشیمی، سرمایه‌گذاری پتروشیمی، کالای پتروشیمی، عملیات غیرصنعتی پازارگاد، پتروشیمی خراسان، هگمتانه، شیراز، خدمات کیفیت آریا SGS، گسترش صنایع پایین‌دستی پتروشیمی، توسعه صنایع پتروشیمی، پتروشیمی بیستون، پژوهش و فناوری پتروشیمی و پتروشیمی بین‌الملل به صورت مجزا تا پایان سال و یا سال آینده افتتاح شوند که این شرکت‌ها در اختیار سازمان خصوصی‌سازی بوده و هر شرکتی که از آمادگی بیشتری برخوردار باشد سازمان خصوصی سازی نسبت به واگذاری آنها اقدام می‌کند.
کردزنگنه خاطرنشان کرد: همچنین ۱۸ شرکت پتروشیمی به صورت طرح هستند که در اختیار سازمان خصوصی سازی بوده و در صورت وجود خریدار واگذار می‌شوند در غیر این صورت در قالب هلدینگ قرار می‌گیرند که این شرکت‌ها شامل پتروشیمی دماوند، خلیج فارس، بوشهر، اروند، اوره و آمونیاک غدیر، مروارید، مرجان، ایلام، زنجان، کاویان، لردگان، زاگرس، اوره و آمونیاک شیراز، گلستان، باختر، ممسنی، همدان و کارون است که این شرکت‌ها در اختیار سازمان خصوصی سازی بوده و در صورت وجود خریدار واگذار می‌شود.
وی همچنین اظهار کرد: در جلسه هیات واگذاری، شرکت مهندسی آب و خاک کشاورزی از طریق بورس به تصویب رسید که بعد از آگهی نسبت به واگذاری آن اقدام شود.
بعدا می‌گوییم...
در ادامه «اسماعیل غلامی» هم در توضیح بیشتر به «فارس» گفته که شرکت هلدینگ صنایع پتروشیمی با سرمایه خود و همچنین با در برگیری درصدهای مختلفی از سهام شرکت‌ها سال آینده وارد بورس خواهد شد.
جزئیات واگذاری هلدینگ پتروشیمی و شرکت‌ها و درصدهای قابل واگذاری یا ادغام آنها در آینده نزدیک مشخص خواهد شد.»
اما گذشته از صحبت‌هایی که مقامات مسوول خصوصی‌سازی در مورد واگذاری پتروشیمی‌ها مطرح می‌کنند باید پرسید، چرا باید شرکت‌هایی که هنوز واگذار شدن یا نشدن آنها تعیین تکلیف نشده، باید در لیست واگذاری قرار گیرند، آن هم با اعلام زمان مشخص برای واگذاری؟ بدیهی است که در پیش گرفتن چنین رویه‌ای نه‌تنها خصوصی‌سازی را از خوشنامی خواهد انداخت، بلکه عملکرد مدیران این امر را نیز در موضع ضعیفی قرار خواهد داد.
آیا توقف عرضه‌ها چاره‌ساز است؟
فعلا که حال و هوای بورس برای خصوصی‌سازی مناسب نیست، از طرفی کارشناسان بازار هم در اظهارنظرهای خود توقف عرضه‌ها را هم به صلاح بورس می‌دانند و هم به صلاح خصوصی‌سازی. با این احوال به نظر می‌رسد که باید کم‌کم منتظر توقف عرضه‌ها به خاطر موفقیت خود خصوصی‌سازی باشیم.
اما در پایان صحبت‌های «علی کاردر»، رییس ستاد اصل ۴۴ در شرکت ملی نفت را هم با «فارس» در مورد دلایل عدم عرضه شرکت حفاری شمال بشنوید.
وی گفت: دلایل به تعویق افتادن عرضه سهام حفاری شمال ناشی از این است که مسوولان شرکت سابقه این کار را نداشتند. از طرف دیگر باید برنامه ده ساله‌ای داده شود که نیاز به زمان دارد.
وی در خصوص دیگر دلایل به تاخیر افتادن عرضه سهام حفاری شمال خاطرنشان کرد: سازمان حسابرسی به صورت‌های مالی ۶ ماهه این شرکت اشکالاتی را وارد کرده که باید اصلاح شوند.
از سوی دیگر وضعیت بورس برای واگذاری مناسب نیست. ضمن اینکه فقط ۵ درصد از سهام حفاری شمال عرضه خواهد شد.
دلیل اصلی تعویق چهار باره
به تعویق افتادن واگذاری سهام حفاری شمال مورد تایید مسوولان شرکت بورس نیز واقع شده و در این باره کارشناس مشاور پذیرش حفاری شمال نیز گفت: ۲۰ بهمن سال گذشته از این شرکت درخواست شد تا نسبت به ارائه اطلاعات لازم اقدام کند که در پی عدم ارائه اطلاعات کامل ، در ۱۲خرداد ۸۷ با حضور مسوولان حفاری شمال، سازمان خصوصی‌سازی و شرکت بورس مقرر شد تا مدارک مورد نیاز برای درج و پذیرش ارسال شود. وی ادامه داد: از سوی دیگر در دوم تیرماه نیز مدیرعامل شرکت بورس طی نامه‌ای به مدیرعامل حفاری شمال خواهان عمل به صورت جلسه ۱۲ خرداد و ارائه اطلاعات کامل شده بود، اما به دلیل عدم ارسال اطلاعات، باز هم در ۲۴ شهریور طی صورت جلسه‌ای مقرر شد تا ۷ مهرماه کلیه مدارک مورد نیاز برای بررسی ارسال شود که نه تنها این اتفاق برای چندمین مرتبه رخ نداد، بلکه در برابر ارسال دو نامه دیگر در تاریخ‌های ۱۴ آبان و سوم آذر نیز مسوولان شرکت حاضر به همکاری کامل نشده‌اند.
این کارشناس در برابر این سوال که چه اطلاعات اصلی و مهمی باید از سوی مدیران حفاری شمال ارائه شود اظهار داشت: مهمترین بخش اطلاعات که ناقص مانده مربوط به تکمیل پرسشنامه شرکت، فرم دارندگان اطلاعات نهانی و مشخصات آنها و طرح برنامه تجاری (بیزنس پلان) است که شامل ریسک تجاری و فرصت‌ها و تهدیدها و ... است.
وی خاطرنشان کرد: تهیه طرح و برنامه تجاری به عهده مشاور پذیرش نیست، اما به منظور تسریع در واگذاری این شرکت، حاضر شده‌ایم آن را بعد از دریافت آمار و ارقام تهیه کنیم، ولی مدیران حفاری شمال تاکنون اطلاعات را ارسال نکرده و چند بار جلسات مربوطه را نیز لغو کرده‌اند.
این در حالی است که از سوی دیگر باید اقدامات قانونی برای افزایش سرمایه مرحله دوم ملی حفاری شمال انجام و همزمان با تکمیل پرونده پذیرش این شرکت وابسته به وزارت نفت، مدارک مربوط به اداره ثبت شرکت و بورس ارائه شود در این باره نیز معلوم نیست چه مراحلی طی شده است.
با این اوصاف می‌توان گفت که دلیل اصلی تعویق افتادن واگذاری سهام حفاری شمال عدم همکاری مدیران شرکت در ارائه اطلاعات و تکمیل مدارک مورد نیاز مشاور پذیرش و بورس است که جا دارد مسوولان مربوطه در این رابطه نظارت کرده و موجب تسریع مراحل آماده‌سازی شرکت‌هایی از نوع حفاری شمال شوند تا در صورت بهبود شرایط بازار سرمایه، عرضه سهام آنها محقق و اصل ۴۴ اجرا شود.
ارسال نظر