شروین شهریاری

*پرسش از آقای دلجوئی: چرا با وجود کاهش قیمت فولاد و کاهش بهای تمام‌شده خودرو سازها،وضعیت سهام این گروه در بورس تغییری نکرده است؟ بر اساس تخمین موجود، انواع قطعات فولادی حدود ۵۵درصد از وزن یک اتومبیل معمولی را تشکیل می‌دهند. بنابراین می‌توان گفت فولاد اصلی‌ترین ماده مصرفی در ساخت خودرو است. باید توجه داشت که از بین انواع محصولات فولادی، ورق‌های گالوانیزه و برخی اشکال ورق سرد بیشترین مصرف را در ساخت اجزای مختلف خودرو دارند. بدین ترتیب تغییرات قیمت این محصولات فولادی در مطالعه روند بهای تمام شده شرکت‌های خودروساز حائز اهمیت است. لازم به ذکر است که افت قیمت محصولات سرد و گالوانیزه در پی رکود جهانی اخیر نسبت به ورق گرم کمتر بوده است. هرچند در هر حال قیمت‌های کنونی فاصله قابل توجهی با رکوردهای چند ماه گذشته دارد.

در خصوص تاثیر کاهش قیمت فولاد بر خودروسازان داخلی باید در نظر داشت که تامین مواد اولیه مورد نیاز در این بخش معمولا با قراردادهای مدت‌دار انجام می‌شود و نوسانات مقطعی قیمت، تاثیری بر بهای تمام شده ایجاد نمی‌کند. به عنوان نمونه، بنابر اظهار نظر انجام شده در مجمع فوق‌العاده اخیر سایپا، این گروه خودروسازی در حال حاضر فولاد مورد نیاز خود برای سال‌جاری را تامین کرده است. بدین ترتیب به نظر می‌رسد کاهش قیمت فولاد تاثیر خود را در تعدیل بهای تمام شده خودروسازان در سال آینده آشکار کند که البته تحقق این مساله منوط به ثبات وضعیت کنونی بازار فولاد تا سال آینده خواهد بود.

*پرسش بدون ذکر نام: شرکت حمل‌و‌نقل توکا با وجود پوشش ۸۲درصدی در شش ماهه، هیچ‌گونه تعدیل سودی را به بازار اعلام نکرده است. علت چیست؟

پاسخ: آشنایی با مبانی علم حسابداری پاسخ به این پرسش را روشن می‌سازد. به طور کلی تجریه و تحلیل صورت سود و زیان باید با توجه به تمامی اجزای آن صورت پذیرد و اتکا بر یک جز (نظیر سود خالص) نمی‌تواند نتیجه معناداری را به دست استفاده‌کنندگان دهد.

حمل‌و‌نقل توکا فولاد در گزارش شش ماهه، درآمد سرمایه‌گذاری خود (عمدتا مربوط به شرکت توکا ریل) را در سرفصل مربوطه شناسایی کرده که علت اصلی پوشش مناسب بودجه نیز ناشی از همین مساله بوده است. این درآمد ۳۱۸ریالی به ازای هر سهم به طور موزون در طول سال و گزارش‌های ادواری محقق نمی‌شود و شناسایی درآمد این سرفصل یک بار در طول سال صورت می‌پذیرد. زمان شناسایی درآمد سرمایه‌گذاری نیز مطابق رویه حسابداری معمولا منوط به برگزاری مجمع شرکت زیر مجموعه و تصویب تقسیم سود شرکت سرمایه‌پذیر خواهد بود. بدین ترتیب انتظار تغییر عمده در سرفصل درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌های حمل‌و‌نقل توکا در گزارش‌های ۹ و ۱۲ ماهه وجود نخواهد داشت.

با توجه به این توضیحات می‌توان گفت پوشش ۸۲ درصدی سود خالص «حتوکا» در گزارش ۶ ماهه لزوما به معنی امکان تعدیل مثبت بودجه سال ۸۷ نخواهد بود به ویژه آنکه مطالعه اولیه بر گزارش عملکرد شش ماهه بیانگر پوشش ۲۲درصدی در بخش عملیاتی است. این مساله در کنار مقایسه حاشیه سود عملیاتی ۶ ماهه (۲درصد) در مقابل پیش‌بینی بودجه (۴درصد) نشان می‌دهد که به طور کلی شرکت در زمینه عملکرد عملیاتی در شش ماه نخست ضعیف‌تر از پیش‌بینی عمل کرده است.

Shahriary_Sh@yahoo.com