شروین شهریاری

* پرسش بدون ذکر نام: علت افزایش حجم معاملات بلوکی در روزهای اخیر چیست؟

۳۱ شهریورماه هر سال تاریخی مهم در تقویم سالانه بورس تهران به شمار می‌رود، چرا که سال‌ مالی بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌گذاری بورسی نظیر صنعت و معدن، صندوق بازنشستگی، ساختمان ایران، بوعلی، بیمه، نیرو و... و نیز نهاد‌های حقوقی غیربورسی در این تاریخ به پایان می‌رسد.

سرفصل درآمد حاصل از فروش سرمایه‌گذاری‌های این شرکت‌ها عمدتا از محل فروش سهام حاصل می‌شود و رقم تفاوت بهای تمام شده و قیمت فروش در صورت‌های مالی به عنوان سود شناسایی می‌شود. از آنجا که اغلب کشش بازار به گونه‌ای نیست که این پیش‌بینی فروش سرمایه‌گذاری را در طول سال به طور کامل تامین کند، این شرکت‌ها برای پوشش عایدی خود ناگزیر به جابه‌جایی‌های بلوکی و افزایش فروش سهام در شهریورماه روی می‌آورند که همین امر موجبات فزونی عرضه سهام و افزایش حجم معاملات بلوکی را در شهریورماه هر سال به صورت سنتی فراهم می‌آورد. همچنین به علت الزامات اخذ ذخیره کاهش، در این دوران شاهد رشد نامتعارف قیمت بعضی سهام هستیم که این حمایت‌ها اغلب به منظور بهبود وضعیت پرتفولیوی شرکت‌ها در موعد سال مالی (۳۱ شهریور) صورت می‌پذیرد.

البته به عنوان یک رویه سنتی معمولا در گذشته آغاز مهر ماه مقارن با کاهش فشار عرضه سهام در بازار بوده است که تقارن این مساله در سال‌های اخیر با اتمام ماه رمضان، زمینه را برای تعادل نسبی بازار در اوایل پاییز فراهم آورده است.

* درخواست از آقای فائز: سهام «شمواد» پس از توقف نماد چند ساله با گزارش زیان و افت ۷۰‌درصدی قیمت مواجه شده است. لطفا تحلیلی از وضعیت این شرکت ارائه دهید.

تولید مواد اولیه الیاف مصنوعی از جمله واحدهای صنعتی است که در چند سال اخیر با مشکلات رایج صنایع پایین دستی پتروشیمی در کشور دست به گریبان شده است. طرح توسعه ۳۰‌هزار تنی این کارخانه در سال ۸۳ به بهره‌برداری رسید، اما بررسی‌های به عمل آمده روی صورت‌های مالی نشان می‌دهد که این طرح تا سال گذشته نیز به صورت کامل تحویل نشده است. از طرفی نرخ «پارازایلین» به عنوان ماده اولیه مصرفی شرکت، رشد فزاینده‌ای در چند سال اخیر داشته که این مساله در کنار راندمان پایین تولید که منجر به رشد ضریب مصرف ماده اولیه شده و در نهایت شرکت را با توجه به عدم رشد متناسب قیمت‌ فروش محصول (دی‌ام‌تی) به زیان‌دهی رسانده است. همچنین کاهش ۱۷‌درصدی تولید نسبت به سال گذشته و افزایش هزینه‌های جذب نشده در تولید، بر سودآوری شرکت تاثیر منفی داشته است. علاوه‌بر آن، نسبت‌های نقدینگی در ترازنامه اخیر شرکت وضعیت نامطلوبی را تصویر می‌کند و حجم تسهیلات مالی دریافتی طی دو سال از مبلغ ۱۶ به ۳۱میلیارد تومان رسیده که رشد قابل‌ملاحظه‌ای را نشان می‌دهد. این بدهی با توجه به ابعاد فعالیت شرکت رقم قابل‌توجهی است و همین مساله باعث رشد مداوم هزینه‌های مالی شرکت در سال‌های اخیر شده است. از طرف دیگر طبقه‌بندی این تسهیلات در سرفصل بدهی‌های جاری، نشانگر کوتاه‌مدت بودن تعهدات و نزدیک بودن سررسید تسویه وام‌ها است که با توجه به وضعیت نقدینگی شرکت بر دشواری اوضاع می‌افزاید و در چنین شرایطی پیش‌بینی رشد فزاینده هزینه‌های مالی و تداوم زیان‌دهی شرکت محتمل است.

با توجه به جمیع موارد فوق به نظر می‌رسد «شمواد» نیازمند اقدام فوری مدیریت به منظور اصلاح ساختار مالی و بهبود شرایط موجود باشد و تنها بعد از رفع این محدودیت‌ها می‌توان نسبت به سود دهی «شمواد» و تغییر وضعیت سهام آن در آینده امیدوار بود.

Shahriary_sh@yahoo.com