حفاری شمال از نگاه تحلیل

گروه بنگاه‌ها- مهتاب رحمتعلی: حفاری شمال از شرکت‌های مشمول اصل ۴۴ و از معدود نمایندگان صنعت نفت در بازار سرمایه کشور است که از حضور آن در بورس حدود دو سال و نیم می‌گذرد. این شرکت که سود هر سهم خود را ۳۵۹ ریال پیش‌بینی کرده تا پایان پاییز ۲۵۶ ریال از آن (معادل ۷۱ درصد) را پوشش داده است.

در گزارش پیش‌رو تلاش شده تا در گفت‌وگو با یکی از تحلیلگران بازار سرمایه، آخرین وضعیت سهام «حفاری» از منظر تحلیل بررسی شود.

این تحلیلگر بازار سرمایه به لحاظ بنیادین عوامل متعددی را در شرایط کنونی و آینده «حفاری» تاثیرگذار دانسته است.

به گفته وی، درآمد سالانه دو دکل دریایی ایران البرز و ایران خزر به ترتیب ۵۴ و ۵۳ میلیارد تومان است که ۳۳ میلیارد تومان سود نصیب شرکت می‌کنند.

وی افزود: در حال حاضر حفاری شمال ۹ دکل خشکی دارد که از بابت کارکرد هر یک به طور میانگین سالانه ۸ میلیارد تومان سود می‌کند.

وی با اشاره به اینکه «حفاری» تا سه ماه پیش خرید دو دکل دریایی سحر «یک» و «دو» و یک دکل خشکی را در برنامه توسعه خود داشت، گفت: دکل‌های جدید نه تنها بهای تمام شده بیشتری در جریان کار برای شرکت خواهند داشت بلکه استهلاک آنها نیز بالاتر خواهد بود.

وی تصریح کرد: دوره استهلاک دکل‌های دریایی اغلب ۶ ساله است که این دوره برای دکل‌های قبلی به پایان رسیده و به همین دلیل هزینه استهلاک ندارند اما دکل‌های جدید که گران تر هم هستند در ابتدای راه شناسایی هزینه استهلاک هستند و به همین دلیل حاشیه سود پایین‌تری خواهند داشت.

او سود قابل تحصیل دکل‌های دریایی جدید را براساس موارد مزبور حدود ۱۸ تا ۲۰ میلیارد تومان در سال و سود قابل تحصیل دکل‌های خشکی جدید را نیز بین سه تا پنج میلیارد تومان در سال برآورد کرد.

این کارشناس همچنین نوسانات نرخ ارز را از جمله موارد مهم تاثیرگذار در وضعیت مالی شرکت دانست.

وی در این باره افزود: با توجه به یادداشت‌های توضیحی که در گزارش ۶ ماهه درباره درآمد و هزینه‌های ارزی شرکت ارائه شده، حفاری شمال در حال حاضر درآمد ارزی حدود ۷۰ میلیون دلار دارد، در حالی که هزینه ارزی آن برای خرید تجهیزات ۴۰ میلیون دلار است. با این حساب افزایش نرخ ارز تاکنون رشد سودآوری برای شرکت در پی داشته است. این درحالی است که دکل‌های جدید که بخشی از منابع خرید آن از بابت دریافت تسهیلات ارزی ایجاد شده نمی‌توانند سود چندانی همانند دکل‌های قدیمی نصیب شرکت کنند.

وی با اشاره به یادداشت ۳۱ صورت‌های مالی اخیر گفت: حفاری شمال از بابت سه دکل جدید خود، تعهدات سرمایه‌ای در حدود ۳۰۰ میلیون دلار دارد.

وی اضافه کرد: شرکت تا پایان شهریورماه ۹۰ بابت خرید یک دکل خشکی و دریایی مبلغ ۱۴۰ میلیون دلار پرداخت کرد و حدود ۱۶۰ میلیون دلار دیگر نیز تعهدات سرمایه‌ای دارد که افزایش قیمت ارز می‌تواند چالش‌هایی را برای «حفاری» در این بخش ایجاد کند.

این کارشناس در ادامه با اشاره به نکته مهم دیگری اظهار کرد: از مبلغ ۱۴۰ میلیون دلاری که شرکت تاکنون برای دکل‌های جدید پرداخت کرده نیز تنها بخشی به صورت نقد پرداخت شده و ۳۴ میلیون یورو از آن (به طور تقریبی معادل ۶۱ میلیون دلار) با نرخ سود ۸ درصدی بوده که همچنان در حال بازپرداخت است و افزایش قیمت ارز در این تسویه بدهی تاثیر دارد.

وی تصریح کرد: از لحاظ استانداردهای حسابداری یا باید زیان افزایش ارزش وام مزبور را از راه تسعیر ارز در هزینه‌ها شناسایی کرد یا باید تفاوت نرخ ارز در بهای تمام شده دکل خریداری شده محاسبه شود که در این صورت هم با افزایش هزینه استهلاک، زیان مورد بحث در طول دوره استهلاک چندساله توزیع می‌شود.

این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه شرکت، شفاف‌سازی لازم را درخصوص آثار افزایش نرخ ارز بر بدهی‌های خود انجام نداده است، تاکید کرد: در حال حاضر لازم است شرکت درباره خرید این دکل‌ها توضیح دهد که آیا هزینه‌های آن ارزی است یا ریالی و بهای تمام شده آن چگونه محاسبه خواهد شد؟ او دلیل نوسانات مکرر سهام حفاری شمال در بازار را فقدان اطمینان از روند سودآوری آتی ذکر کرد.

به گفته این تحلیلگر در کشور ایران صنعت نفت و گاز همیشه با تقاضای سرمایه‌گذاری و استخراج بیشتر منابع روبه‌رو است اما باید دید فضای کلان فعلی در اقتصاد کشور تا چه حد مجال توسعه عملی را برای شرکت‌های بالادستی این صنعت همچون حفاری شمال فراهم می‌کند.