آمارهای رشد سالانه مانده سپرده و تسهیلات نشان می‌دهد
نقطه مشترک در منابع و مصارف
گروه بازار پول: آمارهای بانک مرکزی از منابع و مصارف بانک‌ها نشان می‌دهد که رشد سالانه مانده سپرده و تسهیلات در آبان‌ماه سال جاری پس از حدود ۳ سال هم‌سطح شده است. بر اساس این آمار رشد سالانه سپرده بانکی در دومین ماه پاییز به ۴/۲۲ درصد رسیده است، همچنین رشد سالانه مانده تسهیلات در آبان حدود ۳/۲۲ درصد گزارش شده است. این در حالی است که در ابتدای سال جاری شکاف رشد سالانه منابع و مصارف بانکی معادل ۱۰ واحد درصد بوده است، طبق آمار، در فروردین‌ماه سال جاری رشد سالانه سپرده بانکی معادل ۴۰ درصد و رشد سالانه تسهیلات بانکی حدود ۳۰ درصد بوده است؛ بنابراین با بررسی این آمار می‌توان دریافت که در ۸ ماه نخست سال جاری برابر شدن این دو آمار بیش از آنکه تحت‌تاثیر روند تسهیلات دهی باشد، به دلیل کاهش رشد سپرده‌گیری رخ داده است.
گروه بازار پول: آمارهای بانک مرکزی از منابع و مصارف بانک‌ها نشان می‌دهد که رشد سالانه مانده سپرده و تسهیلات در آبان‌ماه سال جاری پس از حدود ۳ سال هم‌سطح شده است. بر اساس این آمار رشد سالانه سپرده بانکی در دومین ماه پاییز به ۴/۲۲ درصد رسیده است، همچنین رشد سالانه مانده تسهیلات در آبان حدود ۳/۲۲ درصد گزارش شده است. این در حالی است که در ابتدای سال جاری شکاف رشد سالانه منابع و مصارف بانکی معادل ۱۰ واحد درصد بوده است، طبق آمار، در فروردین‌ماه سال جاری رشد سالانه سپرده بانکی معادل ۴۰ درصد و رشد سالانه تسهیلات بانکی حدود ۳۰ درصد بوده است؛ بنابراین با بررسی این آمار می‌توان دریافت که در ۸ ماه نخست سال جاری برابر شدن این دو آمار بیش از آنکه تحت‌تاثیر روند تسهیلات دهی باشد، به دلیل کاهش رشد سپرده‌گیری رخ داده است.
کاهش رشد ماهانه سپرده‌ها
بانک مرکزی آمار منابع و مصارف بانک‌ها را تا پایان آبان‌ماه سال جاری منتشر کرد. بر این اساس مقدار مانده سپرده بانکی در ماه آبان معادل۷۶۳ هزار و ۸۸۸ میلیارد تومان گزارش شده که نسبت به ماه قبل یک درصد افزایش یافته است. این آمار برای مهرماه معادل ۷۵۶ هزار و ۶۶۲ میلیارد تومان ثبت شده و رشد ماهانه سپرده‌ها در این ماه ۷/۰ درصد بوده است. رشد ۷/۰ درصدی سپرده‌ها در مهر ماه یکی از کمترین سطح‌ها در ماه‌های اخیر بوده است و پس از تیر ماه سال جاری که رشد ماهانه تقریبا معادل صفر درصد بیان شده بود، این میزان کم نوسان‌ترین رشد ماهانه طی سال جاری بوده است. این در حالی است که در ماه‌های نخستین سال جاری رشد ماهانه سپرده‌ها در سطح حدود ۳ درصد بوده و رشد سپرده‌گیری در فصل بهار روند مناسب‌تری را نسبت به تابستان و پاییز سال جاری پشت سر گذاشته است.
کاهش روند سپرده‌گیری علاوه‌بر مدت ماهانه، در بازه ۸ ماهه نیز مشخص است. براساس آمار منتشر شده در ۸ ماه نخست سال جاری رشد سپرده‌های بانکی معادل ۶/۱۱ درصد بوده است، این در حالی است که در ۸ ماه نخست سال گذشته رشد این آمار بانکی معادل ۴/۲۵ درصد بوده است؛ بنابراین می‌توان مشاهده کرد که میزان جذب منابع بانکی در سال جاری و سال گذشته روند متفاوتی از هم داشته است. کاهش روند سپرده‌گیری نسبت به سال گذشته در حالی است که اکثر بانک‌ها به علت مواردی مانند بالا بودن «مطالبات غیر جاری بانک‌ها»، «رشد تسهیلات تکلیفی در سال‌های گذشته»، «افزایش بدهی دولت به شبکه بانکی» در گردش منابع مالی و تسهیلات دهی با مشکل روبه‌رو هستند. بر اساس آمار بانک مرکزی میزان مانده مطالبات غیرجاری بانک‌ها (ریالی و ارزی) در پایان آبان‌ماه به ۸/۹۳ هزار میلیارد تومان رسیده که در مقایسه با اسفند‌ماه سال گذشته رشد ۲/۱۶ درصدی را پشت سر گذاشته است. میزان مطالبات غیرجاری در حدود ۱۴ درصد از کل تسهیلات را تشکیل می‌دهد، نسبتی که در نظام‌های معتبر بانکی دنیا حدود ۵ درصد بوده است.
رشد سالانه سپرده و تسهیلات در یک سطح
آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که میزان مانده تسهیلات بانکی در آبان‌ماه به ۶۴۰ هزار و ۱۳۴ میلیارد تومان رسیده که نسبت به ماه گذشته ۷/۱ درصد بوده است. این رقم با توجه به رشد یک درصدی سپرده‌ها بانکی حکایت از افزایش شکاف منابع و مصارف بانک‌ها دارد. البته رشد تسهیلات دهی در ۸ ماه نخست سال جاری متناسب با رشد سپرده‌گیری بوده است؛ به‌نحوی‌‌که طی این مدت حدود ۱۲ درصد به میزان مانده تسهیلات بانکی افزوده شده است.
این موضوع نشان می‌دهد که در ماه‌های اخیر روند تسهیلات دهی نسبت به سپرده‌گیری، نوسان کمتری داشته است حال آنکه از میزان رشد سپرده گیری کاسته شده است. طبق آمار بانک مرکزی، در آبان‌ماه سال جاری رشد سالانه سپرده بانکی (نسبت به آبان‌ماه سال گذشته) معادل ۴/۲۲ درصد بوده است، همچنین رشد سالانه مانده تسهیلات در این ماه به ۳/۲۲ درصد رسیده است. این دو آمار نشان می‌دهد که رشد سالانه سپرده و تسهیلات در دومین ماه پاییز تقریبا برابر شده است، روندی که طی حدود سه سال گذشته بی‌سابقه بوده و همواره طی ماه‌های گذشته رشد سالانه سپرده‌ها از رشد سالانه تسهیلات بیشتر بوده است. براساس گزارش بانک مرکزی از بهمن‌ماه سال ۹۰ تا آبان‌ماه سال جاری همواره میزان رشد سالانه منابع بانکی از مصارف آن بیشتر بوده، حتی در انتهای سال گذشته و ابتدای سال جاری اختلاف رشد سالانه سپرده و تسهیلات، به میزان قابل‌توجهی رسیده است. بر این اساس در فروردین‌ماه رشد سالانه سپرده بانکی به حدود ۴۰ درصد رسیده بود و در این زمان رشد سالانه تسهیلات بانکی معادل ۳۰ درصد بود و اختلاف این دو سطح به ۱۰ واحد درصد می‌رسید، اما در ۸ ماه نخست سال جاری کاهش رشد سالانه سپرده‌ها باعث شد که شکاف منابع مصارف بانک‌ها کاهش یابد و رشد سالانه سپرده و تسهیلات بانک‌ها در آبان‌ماه پس از حدود
۳ سال برابر شود.
تغییر روند منابع و مصارف
برای مقایسه روند منابع و مصارف بانکی، علاوه‌بر آمار رشد سالانه سپرده‌ها و تسهیلات می‌توان از آمار «نسبت تسهیلات به سپرده با کسر ذخیره قانونی» نیز استفاده کرد. براساس استانداردهای بانکداری، بانک‌ها پس از اینکه بخشی از منابع سپرده‌ای خود را نزد بانک مرکزی به ودیعه گذاشتند، از مابقی آن (که سپرده‌ها پس از کسر ذخیره قانونی نامیده می‌شود) باید حداکثر ۸۵ درصد را صرف پرداخت تسهیلات کنند. بیان ساده‌تر این قضیه به این شکل است که «نسبت مانده تسهیلات به مانده سپرده‌ها پس از کسر ذخیره قانونی»، نباید از ۸۵ درصد فراتر برود. در سال‌های گذشته به دلیل سرکوب نرخ سود بانکی و افزایش میزان تسهیلات دهی در نرخ‌های پایین، این نسبت افزایش یافته و حتی در سال ۸۸ از سطح ۱۱۰ درصد نیز گذر کرده بود، اما در سال‌های اخیر این روند به دلیل رشد سپرده‌گیری بانک‌ها به خصوص در سال گذشته تعدیل شده و به سطح میزان استاندارد خود در حرکت بوده است. بر اساس گزارش بانک مرکزی نسبت تسهیلات به سپرده، در فروردین‌ماه سال جاری به ۹۲ درصد رسیده و فاصله ۷ واحد درصد را با مقدار استاندارد آن ثبت کرده بود. البته این روند در ماه‌های اخیر تحت‌تاثیر روند سپرده‌گیری افزایش جزیی داشته و نسبت مذکور به ۳/۹۴ درصد در آبان‌ماه سال جاری رسیده است. این موضوع نشان می‌دهد که درصورتی‌که روند فعلی تداوم داشته باشد، شکاف منابع مصارف بانک‌ها در ماه‌های آتی افزایش خواهد یافت.
ارسال نظر