آغاز آزمایشی بانکداری برای صنایع کوچک

گروه بنگاه‌ها - فاطمه بهادری: مدیر عامل بانک صنعت و معدن از آغاز آزمایشی خدمات دهی بانکی به صنایع کوچک و متوسط از سوی این بانک خبر داد. علی اشرف افخمی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به تفاوت نوع تعامل میان پروژه‌های بزرگ و کوچک گفت: بانک صنعت و معدن برخی شعبه‌ها را تجهیز و موظف به ارائه خدمات به صنایع کوچک و متوسط کرده است. افخمی با تاکید براینکه برای خروج اقتصاد از رکود در چند ماه اخیر گام‌هایی برداشته شده است، گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد واحد‌هایی که در آنها سرمایه‌گذاری شده، ولی با ظرفیت پایین کار می‌کنند نیازمند سرمایه در گردش بوده و در اولویت برنامه‌های ضدرکودی هستند. وی اعلام کرد: براساس بررسی‌های انجام شده

۴۰ هزارمیلیارد تومان برای سرمایه در گردش واحد‌های کوچک و متوسط موجود مورد نیاز است. با احتساب دو بار چرخش منابع در سال، نیازمند ۲۰ هزار میلیارد تومان منابع در سال هستیم. این در حالی است که بانکی مانند صنعت و معدن که منابع سپرده‌ای ندارد، این منابع را به تنهایی نمی‌تواند تامین کند.

از سرمایه بانک‌ها نباید غافل شد

مدیرعامل بانک صنعت و معدن با تاکید براینکه از سرمایه بانک‌ها نباید غافل شد، افزود: سایز اقتصاد بزرگ شده است. سرمایه بانک صنعت ومعدن با دلار هزار تومانی حدود ۲ میلیارد دلار برآورد می‌شد در حالی که این سرمایه با این نرخ دلار که چند برابر افزایش یافته به ۸۰۰ میلیون دلار کاهش یافته است. وی ادامه داد: با وجود افزایش دلار و گرانی مواد اولیه تا حدود سه برابر (با توجه به افزایش نرخ دلار)، سرمایه بانک‌ها به میزان لازم افزایش نیافته است.

وی با ذکر این مثال که همه سرمایه بانک‌های توسعه‌ای در کشورهایی مانند ژاپن، کویت، هند، مالزی وآلمان فقط از طریق دولت تامین می‌شود، اظهار کرد: در کشورهای یاد شده بانک‌های توسعه‌ای بین ۵ تا ۱۵ میلیارد دلار سرمایه دارند. مدیر عامل بانک صنعت و معدن با اعلام این خبر که افزایش سرمایه بانک‌ها تا پایان سال محقق خواهد شد، گفت: برای خروج اقتصاد از رکود، سرمایه بانک‌های دولتی به خصوص بانک‌های توسعه‌ای باید افزایش یابد تا قابلیت و توان بیشتری در اعطای تسهیلات به فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران پیدا کند و در عین حال از کفایت سرمایه مناسب‌تری برخوردار شود. وی ادامه داد: سرمایه بانک صنعت و معدن از سال ۱۳۸۶ تاکنون تغییری نیافته و در حال حاضر ۸۰۰ میلیون دلار است که پیشنهاد ما این است که به پنج میلیارد دلار افزایش یابد. برای این افزایش می‌توان از محل مطالبات دولت بابت حساب ذخیره ارزی، ۵/۱ میلیارد دلار به این امر اختصاص داد، اما ضروری است که مابقی توسط دولت به صورت نقدی تامین شود.

تقسیم‌بندی بانک‌ها

وی گفت: تقسیم بندی بانک‌ها برای فعالیت‌های تخصصی، یک سیاست حرفه‌ای و علمی است و در کشورهای دیگر برحسب توسعه اقتصادی شان و پیچیدگی‌های کسب و کارشان، بانک‌ها طبقه‌بندی می‌شوند. افخمی با تاکید بر اینکه در تقسیم‌بندی‌ها، بانک‌ها در گروه‌هایی همگن به فعالیت‌های مشخص می‌پردازند، اظهار کرد: برخی بانک‌ها مانند بانک مسکن یا کشاورزی به صورت تخصصی به فعالیت می‌پردازند. تعداد زیادی از بانک‌ها هم به بانکداری خرد و تجاری روی می‌آورند و برخی نیز بانکداری شرکتی یا بانکداری سرمایه‌گذاری انجام می‌دهند. همچنین گروه دیگری از بانک‌ها نیز مانند بانک صنعت و معدن، روش بانکداری توسعه‌ای را در پیش گرفته‌اند. وی افزود: بانک صنعت و معدن مانند هر بانک توسعه‌ای در جهان در گذشته شعبه نداشت لیکن از ۱۲ سال پیش این سیاست تغییر پیدا کرد به طوری‌که در حال حاضر این بانک نیز دارای ۷۰ شعبه است که عمدتا در شهرک‌های صنعتی و مراکز استان‌ها مستقر هستند. وی با تاکید بر اینکه در دوره دولت فعلی، بین دو گزینه استفاده بهینه از شبکه موجود شعب یا کمرنگ کردن شعب باید یک گزینه را انتخاب می‌کردیم، گفت: با توجه به شرایط اقتصادی کشور گزینه اول انتخاب شد و آن به کارگیری شبکه موجود شعب در خدمت‌رسانی به بنگاه‌های کوچک و متوسط بود. افخمی گفت: بانک صنعت ومعدن در دو حوزه اصلی کار می‌کند، اول تامین مالی پروژه‌های بزرگ صنعت ومعدن مانند فولاد، پتروشیمی، سیمان، داروسازی و زیرساخت‌ها و دوم بانکداری صنایع کوچک و متوسط.

مدیر عامل بانک صنعت و معدن اظهار کرد: در کشورهای پیشرفته مانند ژاپن یا کشورهای نوظهور اقتصادی مانند مالزی، اندونزی، کره جنوبی و ترکیه، در کنار تامین مالی پروژه‌های بزرگ، توجه خاصی به بنگاه‌های کوچک و متوسط دارند. البته باید توجه داشت که نوع تعامل با پروژه‌های بزرگ، تخصصی‌تر از بنگاه‌های کوچک و متوسط است. در حالی که بیشترین حجم اشتغال‌زایی در پروژه‌های کوچک و متوسط ایجاد می‌شود.

تعریف سایز پروژه‌ها برای تسهیلات‌دهی

مدیر عامل بانک صنعت و معدن در تشریح اهداف این بانک اظهار کرد: بنا داریم تا مدت ارزیابی طرح‌های بزرگ را از ۹ به سه ماه کاهش دهیم. چراکه اگر ارزیابی‌های طرح‌ها طولانی شود، ممکن است شرایط به‌گونه‌ای تغییر یابد که طرح دیگر توجیه نداشته باشد. افخمی با اعلام این خبر که پس از خاتمه مطالعات لازم، بانکداری صنایع کوچک در برخی شعب به صورت آزمایشی آغاز شده است، افزود: مقرر شده تا با تعریف پروژه‌های کوچک و متوسط و همچنین تفویض اختیار لازم به شعب، نیازی به حضور متقاضیان در تهران نباشد. وی در پاسخ به این پرسش که پروژه‌ها در چه ابعادی جزو پروژه‌های کوچک و متوسط محسوب می‌شوند، گفت: این پروژه‌ها از نظر اشتغال‌زایی و مبلغ تقسیم‌بندی خواهند شد که مطابق با استانداردهای بین‌المللی این‌کار نهایی شده است. وی ادامه داد: به علاوه برخی خدمات دیگر همچون مطالعه بازارهای هدف طرح و مشاوره‌های مدیریتی را به بنگاه‌های کوچک و متوسط ارائه خواهیم داد تا استفاده نابجایی از منابع بانک صورت نگیرد. افخمی در پاسخ به این سوال که تدابیری اندیشیده‌اید تا تجربه‌های گذشته درخصوص بنگاه‌های کوچک و متوسط تکرار نشود، گفت: مطالعات میدانی می‌تواند در این راه کمک کند در عین اینکه این واحد‌ها از لحاظ مدیریتی نیز نیازمند مساعدت و همفکری هستند. وی زمان نهایی شدن طرح را آبان‌ماه امسال اعلام کرد و افزود: طبق آمار رسمی در کشورمان حدود ۸۱ هزار واحد کوچک و متوسط وجود دارد که تعداد قابل توجهی از آنها با کمتر از ظرفیت اسمی‌شان کار می‌کنند و دچار مشکل هستند. بر این اساس این نوع بانکداری می‌تواند به آنها کمک کند.