تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از وضعیت شاخص‌های اقتصادی نشان می‌دهد
رشد هزینه تولید در آبان‌ماه
گروه بازار پول- تازه‌ترین آمار بانک مرکزی از وضعیت قیمت‌ها در بخش تولید بیانگر افزایش ۱/۱ درصدی تورم ماهانه این بخش است. نرخ تورم تولیدکننده در مهرماه سال جاری در حدود ۰/۲ درصد بود که در آبان‌ماه به ۱/۲ درصد رسیده است. این نرخ‌ها اگرچه در مقایسه با ارقام سال پیش کمتر شده، اما همچنان در سطوح بالایی قرار دارد. آمار منتشرشده از کاهش تورم میانگین و تورم نقطه‌به‌نقطه تولید در آبان‌ماه در مقایسه با مهرماه حکایت دارد. این آمار یک تغییر روند در تورم تولیدی را نیز نشان می‌دهد و حاکی از این است که تورم بخش‌های تولیدی مربوط به غذا، کاهش یافته و در مقابل، تورم تولید در بخش‌های ساخت (صنعت) و خدمات، در حال افزایش بوده است.
همچنین تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد میزان چک‌های برگشتی در آبان‌ماه در مقایسه با مهرماه افزایش یافته است؛ به‌طوری‌که تعداد چک‌های برگشت خورده به میزان ۳/۴ درصد و ارزش این چک‌ها نیز در حدود ۰/۴۵ درصد، از مقادیر مربوط به مهرماه بیشتر بوده است. آمار نشان می‌دهد بخشی از افزایش این ارقام در آبان‌ماه، به‌دلیل کاهش قابل توجه چک‌های برگشتی در ماه‌های پیش از آبان بوده و مقایسه ارقام چک‌های برگشتی با آبان سال قبل، نرخ‌های رشد به مراتب کمتری را نشان می‌دهد.
رشد چک‌های برگشتی در آبان
تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از معاملات اوراق بهادار در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران بیانگر این است که در آبان‌ماه، در حدود ۹/۳ میلیون برگ چک مورد معامله قرار گرفته که ارزش این چک‌ها، در حدود ۴/۸۷ هزار میلیارد تومان بوده است. این گزارش حاکی از این است که تعداد چک‌های معامله شده در آبان‌ماه، در مقایسه با مهرماه به میزان ۲/۱ درصد افزایش یافته؛ درحالی‌که ارزش این اسناد در این یک ماه به میزان ۳/۴ درصد کاهش یافته است. این موضوع نشان می‌دهد «ارزش متوسط هر چک مبادله شده» در آبان ماه، در مقایسه با مهرماه کاهش یافته و رقم هر چک مبادله شده، به‌طور متوسط در حدود ۵/۵ درصد کمتر بوده است. در مقیاس سالانه نیز، چک‌های مبادله شده در آبان‌ماه سال جاری در مقایسه با آبان‌ماه سال قبل از لحاظ تعداد ۶/۱۱ درصد کاهش یافته و از لحاظ ارزش، ۰/۱۶ درصد افزایش داشته است. موضوعی که بیانگر این است که ارزش متوسط هر چک مبادله شده در آبان ماه امسال، در حدود ۶/۲۷ درصد بیشتر از ارزش متوسط هر چک مبادله شده در آبان‌ماه سال قبل بوده است.
گزارش بانک مرکزی وضعیت چک‌های برگشتی در آبان‌ماه را نیز مشخص کرده است. بر اساس آمار جدید، در آبان‌ماه در حدود ۴۴۲ هزار چک برگشت خورده که ارزش مجموع این چک‌ها، تقریبا به میزان ۳/۵ هزار میلیارد تومان بوده است. این آمار از افزایش شدید مبالغ چک‌های برگشتی در آبان‌ماه حکایت دارد. با وجود اینکه رشد تعداد چک‌های برگشت‌خورده در آبان‌ماه نسبت به مهرماه، تنها در حدود ۳/۴ درصد بوده است، اما ارزش مجموع این چک‌ها، ۰/۴۵ درصد از ارزش مجموع چک‌های برگشت خورده در مهرماه بیشتر شده است. رشد ۴۵ درصدی مبلغ چک‌های برگشتی در آبان‌ماه، رقم بالایی در مقیاس ماهانه محسوب می‌شود. با این حال مقایسه وضعیت چک‌های برگشت خورده در آبان ماه امسال در مقایسه با آبان‌ماه سال قبل، بیانگر رشد محدودتری در مقیاس سالانه است، به‌طوری‌که تعداد چک‌های برگشتی در آبان امسال، تقریبا ۶/۱۳ درصد از تعداد چک‌های برگشت خورده در آبان پارسال کمتر بوده است، اما ارزش این چک‌های برگشتی، تقریبا ۵/۳۳ درصد بیشتر شده است. به‌عبارت دیگر، رشد ارزش چک‌های برگشتی در آبان نسبت به آبان سال قبل، از رشد ارزش این چک‌ها در آبان نسبت به مهرماه کمتر بوده است. موضوعی که می‌تواند به این معنا باشد که چک‌های برگشتی در ماه‌های پیش از آبان، به‌طور قابل ملاحظه‌ای از وضعیت انتظاری کمتر شده و در آبان‌ماه، مجددا با افزایش چک‌های برگشتی، این وضعیت در حال بازگشت بوده است.
کاهش تورم سالانه در تولید
آمار منتشر شده از شاخص بهای تولیدکننده حاکی از آن است که «تورم نقطه به نقطه» و «تورم میانگین» تولید، در آبان ماه سال جاری نسبت به مهرماه کاهش یافته است. گزارش‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد که تورم نقطه به نقطه در «کالا و خدمات تولیدی» در مهرماه سال جاری حدود ۹/۳۰ درصد بوده است که این رقم در آبان با ۷/۲درصد کاهش به ۲/۲۸ درصد تقلیل یافته است. تورم نقطه به نقطه تغییرات قیمت را نسبت به دوره مشابه در سال قبل بررسی کرده و این موضوع نشان می‌دهد که اگرچه شاخص قیمت تولید در آبان ماه جاری نسبت به آبان سال قبل افزایش یافته است، اما از مقدار این رشد قیمتی در مقایسه با بازه زمانی مشابه در مهرماه، تا حدودی کاسته شده است. این گزارش‌ها همچنین نشان می‌دهد که مقدار تورم میانگین در آبان ماه سال جاری نسبت به ماه گذشته کاهش یک درصدی را پشت سر گذاشته است. آمار ارایه شده می‌گوید که رشد قیمت‌ها در دوازده ماه منتهی به آبان ماه سال ۱۳۹۲ نسبت به دوازده ماه منتهی به آبان ۱۳۹۱، حدود ۵/۳۸ درصد شده است، درحالی‌که این رقم برای بازه مشابه مهر ماه سال جاری ۵/۳۹ درصد گزارش شده بود. کاهش رشد قیمتی از دو نگاه «نقطه به نقطه» و «میانگین» در حالی است که رشد قیمتی «ماهانه» کالا و خدمات تولیدی، در آبان کمی افزایش یافته است. آمار منتشرشده نشان می‌دهد که سطح قیمت‌ها در آبان ماه سال جاری نسبت به ماه قبل حدود ۱/۲ درصد افزایش یافته است، این در حالی است که رشد قیمتی ماهانه در مهرماه در حدود ۲ درصد گزارش شده است. با اینکه این رقم روند نسبتا کم نوسانی را دنبال می‌کند، اما به نظر می‌رسد که هنوز رقم بالایی است. محاسبات نشان می‌دهد که اگر تورم ماهانه در ۱۲ ماه پیش رو در عدد ۱/۲ درصد باشد، رشد قیمتی در کالا و خدمات تولیدی در یک‌سال به ۳/۲۸ درصد می‌رسد، که رقم قابل‌توجهی خواهد بود.
در مجموع با بررسی تورم ماهانه، تورم نقطه به نقطه و تورم میانگین می‌توان به این نتیجه رسید که از مقدار رشد بهای تولیدی در اقتصاد کشور تا حدودی کاسته شده است و تداوم این جریان باعث می‌شود که این روند کنترلی در کالاهای مصرفی نیز مشاهده شود، زیرا که به عقیده برخی از کارشناسان شاخص تولیدکننده، یک شاخص پیش نگر بوده است و با توجه به اینکه به نوعی، قیمت تولید در کشور را نشان می‌دهد و پس از مدتی روی قیمت کالاهای مصرفی تاثیر می‌گذارد، لذا می‌توان عنوان کرد بالا بودن تورم ماهانه تولید، به بالا ماندن رشد قیمت‌های مصرفی و در نتیجه، مانعی برای کاهش تورم تبدیل می‌شود.
روند با ثبات در تورم ماهانه تولید
بررسی تغییرات قیمتی از ابتدای سال تا آبان سال جاری در کالا و خدمات تولیدی نشان می‌دهد که در مقایسه با هشت ماه سال گذشته، روند با ثبات‌تری را پشت سر می‌گذارد. این گزارش می‌گوید که بیشترین تورم ماهانه تولید، در تیرماه امسال با رقم ۶/۳ درصد بوده است و بعد از تیر ماه سال جاری از مقدار این تورم تا حدودی کاسته شده و در ماه مرداد و شهریور سال جاری به ترتیب ۳/۱ و ۴/۱ درصد رسیده است. این روند در دو ماه اول فصل پاییز کمی افزایش یافته و تقریبا به ۲ درصد رسیده بود. این در حالی است که تصویر سال گذشته در مدت مشابه، روندی متفاوت از این جریان را به نمایش می‌گذاشت. آمار منتشر شده نشان می‌دهد که در تابستان سال گذشته، تورم ماهانه تولید در حوالی نرخ سه درصد در نوسان بوده است، اما این رقم با رشدی قابل توجه در مهرماه سال گذشته به هشت درصد رسیده بود. این روند افزایشی تا حدودی در آبان کاهش یافت و به چهار درصد رسید که مجموعا روندی پرنوسان را نشان می‌دهد.
همگرایی در تورم گروه‌های اختصاصی
در گزارش جدید برای تمامی گروه‌های اصلی و اختصاصی در آبان ماه سال جاری نسبت به ماه گذشته، افزایش قیمت مشاهده می‌شود. در بین هشت گروه اصلی بیشترین رشد قیمتی ماهانه مربوط به «حمل ونقل، انبارداری و ارتباطات» بوده که این رقم در حدود ۱/۵ درصد بوده است و رقم قابل توجهی طی یک ماه است. تورم ماهانه این گروه در آبان سال گذشته در حدود ۱/۱۰ درصد گزارش شده بود. این زیر گروه شامل سه دسته «حمل و نقل زمینی»، «حمل و نقل هوایی» و «پست و مخابرات» بوده، که قیمت ماهانه در دو دسته آخر در طول یک ماه ثابت بوده است و تورم بالای این گروه به‌دلیل رشد ۹/۵ درصدی در قیمت حمل ونقل زمینی بوده است. در مابقی گروه‌ها افزایش قیمتی ماهانه کمتر از ۲ درصد گزارش شده است. این موضوع نشان می‌دهد که با کنترل قیمت‌ها در گروه حمل ونقل زمینی، می‌توان تورم ماهانه در کالا وخدمات تولیدی را تا حدود قابل توجهی کاهش داد.
همچنین بررسی روند تغییرات در سه گروه اختصاصی «کشاورزی، شکار، جنگلداری و ماهیگیری»، «ساخت (صنعت)» و «خدمات» گویای این مطلب است که تورم ماهانه آبان در بخش خدمات بیشتر از دو جزء دیگر بوده است، این آمار نشان می‌دهد که تغییر قیمتی ماهانه برای «خدمات» در حدود
۲/۳ درصد بوده است که این رقم برای بخش‌های «کشاورزی، شکار، جنگلداری و ماهیگیری» و «ساخت (صنعت)» به ترتیب حدود ۹/۱ و ۸/۱ درصد گزارش شده است، همچنین این آمار می‌گوید از ماه خرداد سال جاری این اولین بار است که تورم در گروه اختصاصی «کشاورزی، شکار، جنگلداری و ماهیگیری» نسبت به دو گروه دیگر پایین‌تر بوده است. این امر نشان می‌دهد که نرخ تورم ماهانه در این بخش پس از ثبت عدد ۵/۹ درصد در تیرماه سال جاری با کمی نوسان، روند کاهشی را در پیش گرفته تا در آبان ماه سال جاری مقدار این رشد قیمتی به زیر ۲ درصد برسد. در مقابل کاهش تورم گروه «کشاورزی، شکار، جنگلداری و ماهیگیری»، رشد قیمتی آبان ماه در بخش «خدمات» رقم بالاتری را نسبت به مهر امسال نشان می‌دهد. آمار نشان می‌دهد که تورم بخش خدمات در مهرماه در حدود ۹/۱ درصد بوده که این رقم برای آبان در حدود ۲/۳ درصد گزارش شده است. افزایش شاخص بهای اقلام و گروه‌هایی چون کرایه اتوبوس در داخل شهر برابر ۲/۲ درصد، حمل‌ونقل زمینی بار ۴/۸ درصد و خدمات دندانپزشکی به میزان ۷/۲ درصد از جمله دلایل این افزایش بوده است. این آمار همچنین نشان می‌دهد که تورم بخش ساخت از ۷/۰ درصد در مهرماه به ۸/۱ درصد در آبان ماه رسیده است.
ارسال نظر