فایننشال تایمز طی تحلیلی اعلام کرد طرح رییس کل بانک مرکزی ایران برای حذف نرخ سود بار دیگر موضوع نظام بانکداری اسلامی را در ایران به بحث و گفت‌وگو گذاشته است.

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از فایننشال تایمز طرح رییس کل بانک مرکزی ایران برای حذف نرخ سود بار دیگر موضوع نظام بانکداری اسلامی را در ایران به بحث و گفت‌وگو گذشته است. از زمان پیروزی انقلاب، نظام جدید ایران نظام بانکی جدیدی را پایه‌گذاری کرده است که خود را پاک‌ترین نظام اسلامی در جهان می‌داند. طرح طهماسب مظاهری برای حذف نرخ سود در چارچوب تقویت این نظام و به عبارت دیگر اسلامی کردن بیشتر نظام بانکی ایران ارائه شده است.

یکی از دلایلی که مخالفان طرح مظاهری ذکر می‌کنند از هم پاشیده شدن نظام بانکی است. آنها معتقدند نرخ سود یکی از منابع مهم درآمدی بانک‌ها است که با حذف آن بانک‌ها با زیان غیرقابل جبران مواجه می‌شوند.

پیش از آن کاهش نرخ سود بانکی از سوی احمدی نژاد به زیر نرخ تورم نگرانی‌هایی را در میان مقامات بانکی به دنبال آورد.

بسیاری از کارشناسان دورنمای مشخصی را برای موفقیت سیاست مظاهری در حذف نرخ سود ترسیم نمی‌کنند.

در واقع نباید بانک‌ها را مجبور کرد تسهیلات خود را با نرخ سودی کمتر از نرخ تورم ارائه کنند. همچنین نمی‌توان تصور کرد که مردم اندوخته‌های مالی خود را نزد بانک‌ها سپرده‌گذاری می‌کنند تا بهره‌ای کمتر از نرخ تورم دریافت کنند.

البته طرح‌های طهماسبی و احمدی نژاد برای نظام بانکی شاید تا مدتی بتواند با موفقیت همراه باشد. افزایش درآمد‌های نفتی به لطف افزایش قیمت نفت امکان اجرای چنین سیاست‌هایی را در ایران فراهم آورده است.

اما مسلما در کشورهایی که با چنین درآمد‌هایی مواجه نیستند نمی‌توان این گونه عمل کرد.

به عقیده کارشناسان یک نظام بانکداری اسلامی موفق باید سه پایه داشته باشد. اولا نباید بانک‌ها در درون این نظام مجبور شوند سیاست‌های یارانه‌ای دولت مثل اعطای تسهیلات با نرخ کمتر از نرخ تورم را ارائه کنند. در واقع بانک‌ باید موسسه‌ای سوداور باشد نه زیان‌ده.

تنها می‌توان از بانک‌ها انتظار داشت که نرخ بهره واقعی را که توسط بانک مرکزی و به دور از مداخله سیاستمداران تعیین شده است رعایت کنند.

دوم این که باید نرخ سود سپرده‌ها مشخص باشد و سپرده‌گذاران بدانند در مدتی که پولشان در بانک است چه میزان سود به ان تعلق می‌گیرد. کارشناسان بانکداری اسلامی این امر را کاملا مغایر با اصول اسلامی می‌دانند.

سوم اینکه بانک‌ها نباید به عنوان ارائه دهندگان کالاهای اجتماعی مورد استفاده قرار گیرند. در ایران، دولت در نظر دارد بانک‌ها را به ارائه‌دهندگان وام‌های یارانه‌ای به افراد فقیر تبدیل کند.

البته چنین کاری به نفع مردم فقیر است اما چنین عملی را باید نهادهای ویژه‌ای به غیر از بانک‌ها انجام دهند.

در پایان باید گفت با توجه به نارسایی‌ها و مشکلات نظام بانکداری اسلامی در ایران بعید است این نظام در عرصه جهانی با استقبال رو‌به‌رو شود و کشورهای اسلامی دیگری پیدا شوند که بخواهند این نظام را پیاده کنند.

در عین حال آینده نظام بانکداری اسلامی امیدوار کننده است و هم‌اکنون این صنعت در جهان به خوبی توسعه یافته است.