دیدگاه کارشناسان بانکی در خصوص کاهش نرخ سود در بانک‌ها

گروه بازار پول- کاهش نرخ سود تسهیلات در سیستم بانکی از سال گذشته آغاز و این نرخ از ۱۶ به ۱۴درصد کاهش یافت، در عین حال نرخ سود اوراق مشارکت نیز از ۱۷ به ۵/۱۵درصد کاهش یافته و مجلس و دولت مصمم هستند این نرخ همچنان کاهش یابد. این در حالی است که برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند کاهش نرخ سود تسهیلات با توجه به پایین بودن حاشیه سود در بانک‌ها ناگزیر منجر به کاهش نرخ سود سپرده‌ها می‌شود و با توجه به رشد نقدینگی و برنامه سیستم بانکی برای جذب این سرمایه‌ها، کاهش نرخ سود سپرده‌ها شرایط را برای آنها سخت می‌کنند. در این راستا کارشناسان بانکی نظرات خود را در خصوص کاهش نرخ سود بانکی اعلام کرده‌اند که در ادامه می‌خوانید.

تقدم اجرای اصل۴۴ به کاهش نرخ سود بانکی

یک کارشناس اقتصادی گفت: اجرای بندهای الف ،ب و جیم اصل ۴۴ قانون اساسی مبنی بر واگذاری تصدی‌های دولتی، مقدم بر کاهش نرخ سود بانکی است. مرتضی ا... داد در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس افزود: با توجه به این که واگذاری تصدی‌های دولتی به بخش خصوصی باعث رشد این بخش و افزایش تولید می‌شود، بنابراین رونق بخشیدن به تولید و فعال سازی بخش خصوصی مقدم بر کاهش نرخ سود بانکی است.

مدرس اقتصاد دانشگاه گفت: به دلیل وجود رقابت نابرابر بین بخش خصوصی و دولتی و مشکلات تولید، دست کم ۵ سال طول می‌کشد که پس از اجرای بندهای الف، ب و ج قانون اساسی و واگذاری امور به بخش خصوص، تولید و سرمایه‌گذاری رونق گیرد. ا... داد خاطرنشان ساخت: با توجه به این که بخش‌خصوصی در فرآیند تولید فعال نیست، کاهش نرخ سود بانکی در این شرایط باعث افزایش رانت خواری، تشکیل اقتصاد زیرزمینی، سوداگری در خرید زمین و عدم رونق تولید می‌شود.

این کارشناس اقتصادی بیان داشت: کاهش نرخ سود بانکی در سال جاری باعث افزایش تقاضای تسهیلات و کاهش سپرده‌گذاری مردم در بانک‌ها شد و این روش نتوانست به عنوان روش اصولی برای تامین سرمایه مورد نیاز سرمایه‌گذاران تلقی شود.

ارتباط مستقیم نرخ سود تسهیلات با نرخ تورم

یک کارشناس امور بانکی گفت: نرخ سود تسهیلات بانکی با نرخ سود سپرده‌ها ارتباط مستقیم دارد و کاهش نرخ سود تسهیلات موجب کاهش نرخ سود سپرده‌ها خواهد شد.

فرید ضیاءالملکی، اظهار داشت: نظام بانکی کشور تسهیلات مورد تقاضای مشتریان را از محل سپرده‌های تودیعی سپرده‌گذاران نزد بانک‌ها تامین می‌کند و از محل تفاوت نرخ سود سپرده‌ها و نرخ سود تسهیلات هزینه‌هایی از قبیل هزینه‌های اداری و پرسنلی، استهلاک منابع و ریسک را متحمل می‌شود. وی افزود: با در نظر گرفتن هزینه‌های فوق نرخ سود تسهیلات بانکی با نرخ سود سپرده‌ها ارتباط مستقیم دارد، بنابراین کاهش نرخ سود تسهیلات موجب کاهش نرخ سود سپرده‌ها خواهد شد. ضیاءالملکی گفت: کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی باید متناسب با نرخ تورم باشد در غیر اینصورت سپرده‌گذاران متضرر شده و در نهایت سپرده‌های خود را از سیستم بانکی خارج کرده یا به سپرده‌های دیداری تبدیل می‌کنند که موجب تشدید تورم می‌شود.

جدیت دولت در کاهش سودبانکی

همچنین یک کارشناس پولی بانکی گفت: کاهش نرخ سود بانکی یکی از بهترین سیاست‌هایی است که دولت فعلی در راس برنامه‌های خود قرار داده و باید با جدیت بیشتر پیگیری شود.

بیژن بیدآباد افزود: دولت باید همچنان این سیاست را در سال ۸۶ نیز پیگیری نماید و برای این که کشور زودتر این دوران گذار و انتقال را تا رسیدن به واقعیت‌های مالی بین‌المللی طی کند، باید نرخ سود تسهیلات بانکی به طور سالانه ۴ تا ۵ درصد کاهش یابد.

وی ادامه داد: گرچه دولت می توانست با اعمال سیاست‌هایی چون آزادسازی بانک‌ها نرخ بهره را در اثر رقابت بین بانک‌ها کاهش دهد ولی به دلیل مقاومت سیستم بانکی و عدم اجازه ورود بانک‌های جدید توسط صاحبان منافع، عملا امکان نیافت سیاست گسترده‌تری را برای کاهش نرخ سود بانکی اتخاذ و اعمال نماید. این کارشناس پولی بانکی اظهار داشت: سیاست کاهش نرخ سود بانکی زمینه مناسبی را برای هم سو و نزدیک کردن اقتصاد ایران به واقعیت‌های مالی بین‌المللی فراهم کرده و اگر این سیاست ادامه یابد، مسلما آثار مثبت آن در سال‌های آینده در اقتصاد مشاهده خواهد شد.

کاهش نرخ سود بانکی به صلاح نیست

یک کارشناس پولی بانکی گفت: زمانی کاهش نرخ سود بانکی توجیه‌پذیر است که کاهش این نرخ و نرخ تورم به صورت توامان صورت گیرد. علی یاسری افزود: آمار رسمی نشان می‌دهد که کاهش نرخ سود بانکی منجر به کاهش نرخ تورم نشده و حتی شاهد افزایش این نرخ نیز هستیم.

وی افزود: با توجه به عدم تاثیر کاهش نرخ سود بانکی بر کاهش نرخ تورم، هیچگونه توجیه اقتصادی و منطقی برای کاهش نرخ سود بانکی در سال ۸۶ وجود ندارد.

این کارشناس پولی بانکی با بیان اینکه هیچ اجباری برای کاهش نرخ سود بانکی در سال ۸۶ وجود ندارد، گفت: مهم این است که تا پایان برنامه چهارم نرخ سود تسهیلات بانکی تک رقمی شود حال ممکن است در یک سال این کاهش صورت نگیرد و به جبران آن در سال بعد بیش از ۲ درصد با کاهش رخ دهد.

وی افزود: کاهش نرخ سود بانکی بیشتر از حد فعلی به هیچ وجه صلاح نیست و قطعا به منابع بانک‌ها به خصوص بانک‌های خصوصی فشار خواهد آورد.

یاسری خاطر نشان کرد: دولت بیش از آنچه به دنبال کاهش نرخ سود بانکی باشد باید نرخ تورم را کاهش دهد، در این صورت می‌توان شرایط را برای کاهش نرخ سود بانکی (آن‌هم به شکلی هماهنگ ) فراهم کرد. وی با اشاره به ۲ نوع عقود مبادله‌ای و مشارکتی گفت: کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی خاص عقود مبادله‌ای است که در راس آن فروش اقساطی قرار دارد.

کاهش نرخ سود بانکی تصمیم درستی است

همچنین کارشناس اقتصاد بخش عمومی گفت: بی‌تردید کاهش نرخ سود بانکی تصمیم درستی است و در شرایط فعلی اقتصاد جهانی، این اقدام یکی از لازمه‌های ضروری توسعه اقتصادی است. لطف‌ا... ‌فروزنده افزود: مابه‌التفاوت نرخ سود سپرده‌ها و سود تسهیلات بر خلاف عرف جهانی در ایران بسیار بالاست و این امر بهره‌وری بانک‌ها را در سطح پایینی نگه داشته است.

فروزنده تاکید کرد: هیچکس منکر لزوم کاهش نرخ سود بانک‌ها نیست، باید بهره‌وری بانک‌ها بالا برود تا مابه‌التفاوت سود تسهیلات و سپرده‌ها کاهش یابد، این روند باید تا رسیدن نرخ سود بانکی به رقم معقول ادامه یابد.

وی ضمن تاکید بر لزوم ارتقای بهره‌وری در نظام بانکی کشور گفت: بالا بودن نرخ سود بانکی روند جذب سرمایه و رشد تولید را در کشور مختل کرده است، بانک‌ها باید به سمت ارتقا‌ بهره‌وری و کاهش هزینه‌های خود حرکت کنند.

کارشناس اقتصادی درباره پیش‌بینی تخصیص ۵۰ درصد منابع بانک‌ها برای بنگاه‌های اقتصادی کوچک و زودبازده اظهار داشت: توسعه بنگاه‌های اقتصادی کوچک و زود بازده مهمترین عامل رشد اقتصادی و توسعه تولید در بسیاری از کشور‌های جهان بوده است.