بانکداری ایران پوست می‌اندازد

کارگروه بانکداری بدون ربا که یکی از کارگروه‌های ۵۷ گانه تحول بانکداری در معاونت بانکی وزارت اقتصاد است، پس از سه سال تلاش کارشناسی، هفته آینده الگوی جدیدی از بانکداری بدون ربا ارائه می‌کند. در الگوی جدید طراحی شده برای سیستم بانکی کشور بانک‌های تجاری با نرخ‌های معین و سود مشخص، بانک‌های تخصصی از محل سرمایه‌گذاری با عقود مشارکتی و بانک‌های جامع با ترکیب خاصی از سه بخش تشکیل می شود.

دسته‌بندی نظام بانکی با اجرای الگوی جدید بانکداری بدون ربا

عضو کارگروه بانکداری بدون ربا گفت: در الگوی جدید طراحی شده برای سیستم بانکی کشور بانک‌های تجاری با نرخ‌های معین و سود مشخص، بانک‌های تخصصی از محل سرمایه‌گذاری با عقود مشارکتی و بانک‌های جامع با ترکیب خاصی از سه بخش تشکیل می شود.

سید‌عباس موسویان در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، افزود: کارگروه بانکداری بدون ربا که یکی از کارگروه‌های ۵۷ گانه تحول بانکداری در معاونت بانکی وزارت اقتصاد است، پس از سه سال تلاش کارشناسی، هفته آینده الگوی جدیدی از بانکداری بدون ربا ارائه می‌کند.

عضو کارگروه بانکداری بدون ربا افزود: الگوی جدید بانکداری بدون ربا در چارچوب قانون کنونی بانکداری بدون ربا مصوب سال ۱۳۶۲ است که در حال حاضر اجرا می‌شود، اما الگوی جدیدی از دل همین قانون طراحی شده است.

وی با اشاره به این که از همین قانون کنونی بانکداری بدون ربا می‌توان الگوهای متفاوتی ارائه کرد، گفت: الگوی جدیدی که در همایش روز دوشنبه ۲۷ آذرماه ۱۳۸۵ در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار می‌شود، سعی کرده است اشکالات الگوی کنونی را رفع کرده و یک الگوی شفاف ارائه کند که در معرض قضاوت کارشناسان قرار گیرد. وی تاکید کرد: الگوی مزبور که در هفته آینده ارائه می‌شود، به معنی تغییر قانون نیست، بلکه فعلا در مرحله پیشنهاد کارگروه است و اگر اشکالات آن رفع شود، قابل عملیاتی شدن خواهد بود.

موسویان محقق حوزوی در زمینه اقتصاد اسلامی، بیان داشت: اعضای کارگروه بانکداری بدون ربا ۹ نفر هستند که شامل ولی‌ا... سیف (مدیرعامل سابق بانک ملی ایران)، عقیلی کرمانی (مدیرعامل بانک کارآفرین)، محمود بهمنی (عضو هیات مدیره بانک ملی ایران، محمد مهدی بهکیش، استاد دانشگاه و نماینده اتاق بازرگانی، موسی غنی‌نژاد استاد دانشگاه، حجه‌الاسلام مهدوی نجم‌آبادی از حوزه علمیه، حسین عیوضلو از دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، دکتر نایبی و بنده از حوزه علمیه هستند.

عضو کارگروه بانکداری بدون ربا افزود: انجمن‌های این کارگروه زیر نظر حمید‌پور محمدی معاون امور بانکی وزیر اقتصاد و دارایی کار می‌کنند. وی گفت: اعضای کارگروه بانکداری بدون ربا کارشناسان دانشگاهی، بانکی و حوزوی هستند که هر کدام از زاویه ویژه‌ای عملیات بانکداری اسلامی را بررسی می‌کنند.

موسویان گفت: در نشست‌های اعضای کارگروه بانکداری بدون ربا افرادی مانند محمود رضا خاوری مدیرعامل قبلی بانک سپه، طهماسب مظاهری مدیرعامل بانک توسعه صادرات ایران، داوود دانش‌جعفری وزیر امور اقتصادی و دارایی و قربانعلی دری نجف‌آبادی دادستان کل کشور به تناسب بحث کارشناسی مرتبط، دعوت می‌شوند و نظر کارشناسی آنها بررسی می‌شود.

وی گفت: الگوی جدید اقتصاد بدون ربا در همایش هفته آینده از ابعاد فقهی و بانکی ارائه می‌شود تا کارشناسان نظرهای خود را بیان کنند. موسویان گفت: در بانکداری کنونی عقود مبادله‌ای مانند فروش اقساطی، جعاله، خرید دین و سلف، عقود غیرانتفاعی مانند قرض‌الحسنه و عقود مشارکتی مانند حقوقی، مضاربه، مزارعه و مساقات که نیاز به مشارکت بیشتری دارند، وجود دارد که به خوبی از هم تفکیک نشده‌اند.

وی افزود: با عملکرد کنونی بانک‌ها در قانون بانکداری بدون ربا، رضایت سپرده‌گذار و متقاضی تسهیلات جلب نشده است. عضو کارگروه بانکداری اسلامی افزود: الگوی کنونی بانکداری ترکیبی از انواع قرارداد‌ها با ماهیت حقوقی و حسابداری مختلف و اهداف متفاوت در کنار هم چیده شده‌اند.

وی گفت: در الگوی طراحی شده جدید، سه نوع بانک طراحی شده‌اند که نوع نخست بانک‌های تجاری با قراردادهای با نرخ‌های معین و سود مشخص کار می‌کنند، نوع دوم بانک‌های تخصصی از محل سرمایه‌گذاری با عقود مشارکت و نوع سوم بانک‌های جامع با ترکیب خاصی از سه بخش جداگانه تشکیل می شوند.

موسویان گفت: بخش غیرانتفاعی بانک‌ها مانند عقد قرض‌الحسنه، بخش مبادله‌ای دارای سود معین و با عقود تجاری، بخش سرمایه‌گذاری عقود پروژه‌های خاص است.

وی گفت: گرچه اکنون فرصت خوبی پیش آمده که تغییراتی در خود قانون بانکداری بدون ربا هم اعمال شود، ولی فرض الگوی جدید این است که با همین قانون موجود و در چارچوب آن، الگوی جدید طراحی شده است. وی گفت: وقت آن رسیده است که پس از ۲۳ سال اجرای قانون بانکداری بدون ربا هم در الگو و هم در برخی مواد قانونی تغییر پیدا کند.