خبرگزاری ایسنا - پلاکاردهای بزرگ در میدان اصلی شهر شیراز، نظرش را جلب کرده بود. هرچند بارها کلمه ترکیبی «بنگاه‌های اقتصادی زودبازده» را از طریق صدا و سیما شنیده و یا در تیتر روزنامه‌ها دیده بود، اما این بار پلاکاردهایی بزرگ با امضای روابط عمومی‌فرمانداری شیراز بود که او را به سوی خود جذب می‌کرد... یک جوان فارغ‌التحصیل رشته مهندسی صنایع که برای یافتن یک شغل راهی فرمانداری شیراز شده بود، با یادآوری این مطالب ادامه می‌دهد: با کارشناس مربوط به بنگاه‌های زودبازده در فرمانداری شیراز صحبت کردم او هم من را راهنمایی کرد که باید طرح داشته باشید و به سازمان مرتبط مراجعه کنید.

این مهندس جوان با بیان اینکه به دنبال تاسیس یک کارگاه تراشکاری و ریخته‌گری کوچک در شیراز هستم، خاطرنشان کرد: به همین دلیل من را به اداره صنایع استان ارجاع دادند. در آنجا نیز کلاس چگونگی سرمایه‌گذاری در مدت کوتاه دو ساعت برگزار شد تا پس از آن مجوز تاسیس برایم صادر کنند و ۲۴ صفحه فرم دریافت تسهیلات در اختیارم گذاشتند.

وی در تشریح مراحل بانکی برای دریافت تسهیلات نیز گفت: پرکردن فرم بسیار وقت گیر بود.

بدون آنکه مشاوری به من معرفی شود. با هر زحمتی فرم‌ها را پر کردم و سازمان هم تایید کرد. در مدت زمان یک ماه طرح پیشنهادی من با میزان یک‌میلیارد ریال تسهیلات به یکی از بانک‌های شیراز معرفی شد و بانک بایستی ظرف ۴۵ روز به طرح من رسیدگی و پاسخ خود را ابلاغ می‌کرد.

وی گفت: در بانک‌ها کارشناس جدی که به امور صنعتی آشنا باشد، نیافتم. همه کارشناسان سعی دارند که طرح را با یک سری قوانین مبهم انطباق دهند. مرتب من را از شعبه بانک به سرپرستی و برعکس پاس می‌دادند. تازه پس از ۵۰ روز یعنی پنج روز بیشتر از مهلت قانونی کارشناس بانک طرح را تصویب و جهت اجرا به شعبه ارجاع داد. در شعبه هم باید انبوهی از وثیقه‌ها و سفته‌ها را ارائه می‌دادم.

براساس توزیع انجام شده از مجموع کل تسهیلات بنگاه‌های زودبازده طی سال‌های ۸۴ و ۸۵ بیش از یک هزار و ۴۳۷‌میلیارد تومان تسهیلات برای استان فارس اختصاص یافته است که به گفته اسکندر بهمنی، مدیرکل دفتر امور اقتصادی استانداری فارس، این مبلغ معادل ۵/۷ برابر اعتبارات عمرانی استان در سال ۸۵ است.

وی یادآور شد: ۷۰درصد از تسهیلات بنگاه‌های زودبازده به صورت شهرستانی و در قالب صنعت، کشاورزی، خدمات و براساس شاخص‌های تعیین شده از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط اختصاص داده شده است.

هر چند بیش از پنج ماه از سال ۸۵ می‌گذرد اما استان فارس در جذب تسهیلات سال ۸۴ نیز ناتوان عمل کرده است. براساس آخرین آمار سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی فارس برای ۳۷‌میلیارد تومان تسهیلات سال ۸۴ بیش از ۱۳هزار طرح از سوی سازمان‌ها و نهادهای مختلف به بانک‌های استان با بیش از ۵۴‌میلیارد تومان تسهیلات معرفی شده است یعنی ۷/۴۵درصد بیش از ظرفیت تسهیلات سال ۸۴ استان طرح اشتغال به بانک‌ها معرفی شده است اما تنها به یک هزار و ۲۶۶ طرح تسهیلات پرداخت شده که این معادل ۲/۷درصد تسهیلات استان است و یک هزار و ۴۳۲ طرح معادل ۷/۱۱درصد تسهیلات استان نیز در حال انعقاد قرارداد هستند.

این در حالی است که یکهزار و ۴۰۰‌میلیارد تومان تسهیلات سال ۸۵ دست نخورده باقی مانده است.

کارشناسی سخت و دور از واقعیت بانک‌ها، کارشکنی کارشناسان برخی از بانک‌ها و نداشتن دقت نظر کارشناسان دستگاه‌های اجرایی در بررسی طرح‌های ارائه شده از سوی متقاضیان، از علل مهم نداشتن توانائی استان در جذب اعتبارات است و همین امر سبب اصطکاک بیشتر بین مدیریت استان، بانک‌ها و دستگاه‌های اجرایی شده است.

تا آنجا که استاندار فارس در دو همایش جداگانه لب به انتقاد از بانک‌ها گشود و گفت: بانک‌ها با سیاست‌های دولت همگام نیستند.

وی با انتقاد از عملکرد ضعیف سیستم بانکی و تناسب نداشتن فعالیت بانک‌ها در ارائه تسهیلات به متقاضیان و متناسب و همگام نبودن آنها با سیاست‌های دولت گفت: اعداد و ارقام موجود گویای این واقعیت است که گرفتن تسهیلات برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای و اشتغالزا در استان تاکنون با مشکلات زیادی در سیستم بانکی مواجه بوده است.

سهم آورده از دیگر معضلاتی است که متقاضیان دریافت تسهیلات بنگاه‌های کوچک زودبازده را با مشکل روبه‌رو کرده است.

برابر مصوبه کار گروه اشتغال و سرمایه‌گذاری استان فارس متقاضیان طرح‌های کشاورزی، صنعت و خدمات به ترتیب باید ۱۵، ۲۰ و ۲۵درصد از میزان تسهیلات را به عنوان سهم آورده پرداخت کنند و البته استدلال کار گروه اشتغال و سرمایه‌گذاری استان فارس بر این نکته استوار است که متقاضی تاسیس بنگاه کوچک اقتصادی خود باید دارای سرمایه لازم باشد.

اما ابوالحسن حقایقی، رییس سازمان کار و آموزش فنی و حرفه ای فارس، مخالف این استدلال کار گروه بوده و معتقد است سرمایه اصلی فارغ‌التحصیلان کارآفرین، علم و دانش آنها است.

وی گفت: وثیقه و سهم آورده یکی از مشکلات مهم متقاضیان دریافت تسهیلات است.

حقایقی یادآور شد: از کسانی که در مسیر ایجاد بنگاه‌های زودبازده قرار می‌گیرند، نباید انتظار سرمایه‌های سنگین داشت.

وی گفت: اصلاح میزان سهم آورده در کار گروه اشتغال و سرمایه‌گذاری استان می‌تواند روند جذب تسهیلات را سرعت بخشد.