گروه بازار پول- در رده‌بندی بانک‌های جهانی در سال 2012 که توسط وب سایت «بنکر» منتشر شده است، سیزده بانک داخلی بر اساس معیارهای خاصی رتبه‌بندی شده است. معیارهایی نظیر قدرت، اندازه، اعتبار، وضعیت سودآوری و عملکرد که در جایگاه به دست آمده برای بانک‌های ایران تاثیرگذار بوده است.

بانک‌های صادرات، پاسارگاد، صنعت و معدن، ملت، تجارت، توسعه صادرات، مسکن، پارسیان، ملی، سپه، اقتصاد نوین، کارآفرین و سامان بانک‌های ایرانی هستند که در رده‌بندی سایت بنکر، به تفکیک معیارهای یاد شده دیده‌ می‌شوند.
از بین بیست و هفت بانک داخلی، تعداد سیزده بانک که اطلاعات خود را به این مرکز رده‌بندی ارسال کرده‌اند، به تفکیک هر معیار وجود دارند. البته مطابق رده‌بندی این جدول، اطلاعات بانک‌های ایرانی، مربوط به تاریخ ماه سوم از سال 2011 میلادی است؛ در حالی که اطلاعات دیگر بانک‌های خارجی متعلق به ماه آخر این سال است. موضوعی که نشان می‌دهد 9 ماه فاصله زمانی و تاخیر در به روز رسانی اطلاعات درج شده در این پایگاه برای بانک‌های داخل وجود دارد.
در بین معیارهای گفته شده، معیارهایی نظیر سودآوری بانکی، نسبت سرمایه به دارایی هر بانک و بازگشت دارایی آنها، از دید کارشناسان بانکی، مهم‌ترین معیارهایی است که نشان دهنده‎ کارآیی و عملکرد بهتر بانک‌ هستند. رتبه‌بندی «بنکر» نیز نشان می‌دهد بانک‌های داخلی که به لحاظ گستردگی حجم عملیات در داخل ایران در رده‌های پایینی قرار دارند، در این شاخص‌ها رتبه بالایی را کسب کرده‌اند.
سودآورترین بانک‌های داخلی
سودآوری در کنار نسبت سرمایه به دارایی و بازگشت سرمایه، معیارهای مهمی است که از نظر کارشناسان در بررسی وضعیت بانک‌ها، باید مورد توجه قرار بگیرد. در بین بانک‌های داخلی که اطلاعات خود را به پایگاه اطلاع رسانی «بنکر» ارسال کرده‌اند، از لحاظ «سودآوری»، بانک‌های صادرات، ملت و پاسارگاد در جایگاه‌های بالا قرار دارند. این سه بانک به ترتیب با ارقام ۷۹۷، ۷۸۳ و ۶۳۳ میلیون دلار سود، سود بیشتری را در میان بانک‌های ایرانی از آن خود کرده‌اند. البته میزان سودی که در این اطلاعات مورد توجه قرار گرفته، سود قبل از مالیات است. همچنین دیگر موضوعی که در این باره باید مورد توجه قرار بگیرد این است که میزان سود هر بانک باید با توجه به ابعاد آن و میزان دارایی‌ها و سرمایه آن بانک مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد.
رتبه‌بندی عملکرد بانک‌ها
«عملکرد»، دیگر معیاری است که در این رده‌بندی به آن توجه شده است. برای سنجش عملکرد بانک‌ها، وضعیت آنها از نظر نسبت سود به سرمایه مورد مطالعه قرار می‌گیرد. بر این اساس، طبق داده‌های این سایت در رتبه‌بندی بانک‌ها از لحاظ نسبت سود بر سرمایه، که گفته شد معیار عملکرد آنها است، بانک‌های پارسیان، ملی و کارآفرین بالاتر از دیگر بانک‌ها قرار دارند. یا به عبارت دیگر، این سه بانک عملکرد بهتری را در سال گذشته نسبت به دیگر بانک‌های داخل داشته‌اند.
بزرگ‌ترین بانک‌های ایرانی
از لحاظ میزان دارایی‌ها، که نشان دهنده ابعاد و اندازه بانک‌هاست بانک‌های ملی، ملت و صادرات در جایگاه‌های اول تا سوم قرار دارند. میزان دارایی‌های این بانک‌ها که می‌توان آنها را بزرگ‌ترین بانک‌های داخلی نامید، به ترتیب ۷۹ هزار و ۹۰۷، ۶۸ هزار و ۳۷۰و ۵۴ هزار و ۸۷۷ میلیون دلار عنوان شده است.
البته باید این موضوع را یادآوری کرد که ارقام گفته شده مربوط به مقطع زمانی ماه سوم از سال 2011 میلادی هستند. یعنی نسبت به آمار سایر بانک‌های جهانی 9 ماه و نسبت به امروز 17 ماه فاصله زمانی دارند.
در این بین درصد تغییرات در میزان دارایی‌های این‌ بانک‌ها هم جالب توجه است. در این مورد،بانک دولتی مسکن و بانک‌های خصوصی سامان و پاسارگاد که با ۴۲ هزار و ۷۳۷، هشت هزار و ۲۴۷ و ۱۸ هزار و ۵۷ میلیون دلار دارایی به ترتیب در رده‌های پنجم، یازدهم و هشتم در بین بزرگ‌ترین بانک‌های داخل در این فهرست سیزده‌تایی قرار دارند، بیشترین درصد افزایش را در دارایی‌های خود داشته‌اند. به این ترتیب که بانک مسکن با ۴۲/۷۵ درصد، بانک سامان با ۱۷/۶۷ و بانک پاسارگاد با ۴۱/۴۷ درصد تغییر در حجم دارایی‌هایشان، جایگاه‌های برتر را از نظر تغییر در ابعاد و اندازه به خود اختصاص داده‌اند.
رده‌بندی بانک‌ها از لحاظ اعتبار
یکی دیگر از معیارهای مهم در تجزیه و تحلیل وضعیت بانک‌ها از دید کارشناسان، نسبت سرمایه به دارایی آنها است. این معیار برای بررسی اعتبار بانک‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد. طبق اطلاعات منتشر شده، برترین بانک‌های داخل که در آخرین سنجش از حیث اعتبار مورد مطالعه قرار گرفته‌اند به ترتیب بانک‌های توسعه صادرات، صنعت و معدن و پاسارگاد هستند. در این رابطه، تغییرات این نسبت هم مورد اشاره واقع شده است. وب سایت «بنکر» گزارش داده که: بیشترین درصد افزایش در این نسبت در بین بانک‌های ایرانی، به ترتیب با ۵۷/۲۸، ۰۴/۲۷ و ۹۳/۱۶ درصد تغییر متعلق به بانک‌های توسعه صادرات، صنعت و معدن و پاسارگاد است؛ یعنی سه بانکی که در رده‌بندی بانک‌های داخل از لحاظ اعتبار با توجه به نسبت سرمایه به دارایی، جایگاه‌های بالا را داشتند، بیشترین تغییرات در این نسبت را هم نصیب خود کرده‌اند.
بازگشت دارایی‌ بانک‌ها
معیار مهم دیگر در سنجش بازدهی بانک‌ها، «نسبت بازگشت دارایی‌ هر بانک» است. از این لحاظ مشاهده می‌شود که بانک‌های کارآفرین، پاسارگاد، اقتصاد نوین و با اختلاف کمی بانک پارسیان عملکرد بهتری را نسبت به سایرین داشته‌اند. نسبت بازگشت دارایی برای این بانک‌ها به ترتیب برابر با ۱۰/۵، ۵۰/۳، ۴۱/۲ و ۴۰/۲ درصد بوده است.
رده‌بندی بانک‌ها با معیار قدرت بانکی
با نگاهی به اطلاعات منتشرشده توسط این مرکز معتبر در حوزه اطلاعات بانک‌ها، مشاهده می‌شود که از نظر معیار «قدرت بانکی»، در بین بانک‌های داخلی، بانک‌های صادرات، پاسارگاد و صنعت و معدن جایگاه بهتری را در بین سایرین کسب کرده‌اند. برای محاسبه‌ قدرت بانکی، از داده‌های مربوط به سرمایه اولیه یا سرمایه پایه بانک‌ها بهره گرفته می‌شود. طبق این اطلاعات، سرمایه اولیه بانک‌های صادرات، پاسارگاد و توسعه صادرات به ترتیب با رقم ۳ هزار و ۱۰۹، ۳ هزار و ۵۷ و ۲ هزار و ۵۵۰ میلیون دلار، بیش از سایرین است. این بانک‌ها در رده‌بندی جهانی با این معیار، به ترتیب در جایگاه‌های ۲۵۹، ۲۶۶ و ۳۱۰ در بین بانک‌های دنیا قرار دارند. همچنین می‌توان درصد تغییر در سرمایه اولیه این بانک‌ها را هم در اطلاعات منتشر شده مشاهده کرد. در این میان بانک پاسارگاد با ۷۵/۱۴۷ درصد تغییر در سرمایه اولیه، بیشترین درصد تغییر را داشته است. پس از این بانک، بانک‌های سامان و مسکن با ۷/۶۰ و ۹۱/۳۴ درصد تغییر در رده‌های بالای این شاخص قرار دارند.