رد پای نقدینگی خرد در بازار

دنیای اقتصاد - به دنبال گسترش حباب در بازار سکه طلا، خبرگزاری فارس به نقل از یک مقام مسوول در بانک مرکزی از احتمال عرضه شمش ۵/۱۲ کیلویی طلا برای حباب‌شکنی خبر داده است که البته مدیرعامل بانک کارگشایی پیرو این خبر اعلام کرد که هنوز چنین دستوری صادر نشده است. در این میان، به نظر می‌رسد که حباب بیشتر ربع سکه نسبت به نیم سکه و تمام‌سکه شواهدی از ورود نقدینگی خرد به بازار طلا را نشان می‌دهد که می‌توان آن را ناشی از کاهش سود سپرده‌های بانکی و خروج نقدینگی‌های خرد از بازار پول دانست. حباب شکنی با شمش طلای ۵/۱۲ کیلویی؟

ردپای نقدینگی خرد در بازار

گروه بازار پول- مسعود رضا طاهری: محاسبه سرانگشتی قیمت انواع سکه در بازار نشان می‌دهد که بهای تمامی سکه‌های موجود در بازار حبابی است.

بانک مرکزی کماکان در تلاش برای کنترل قیمت آنها، مشغول آزمون و خطا است. در این میان ربع سکه بیشترین میزان حباب قیمت را دارا است. به نظر می‌رسد تنگناهای بسته پولی - بانکی امسال به تدریج منجر به خروج سپرده‌های خرد از بانک‌ها شده و این سرمایه‌های اندک را نیز روانه بازار سکه کرده است. برخی نیز بر این اعتقادند که همزمان با واریز مبالغ نقدی یارانه‌ها به حساب مردم، قیمت‌ها در بازار به ویژه بازار سکه حبابی‌تر نیز می‌شود.

در این میان در تازه‌ترین خبرها از ورود شمش‌های ۵/۱۲ کیلویی طلا برای فرونشاندن عطش طلایی بازار سخن به میان آمده است. افزایش انتظارات تورمی در کشور پس از انتشار بسته پولی امسال نگرانی‌های شدیدی را در بازار به وجود آورده است. این روز‌ها ترس از تبدیل تب خرید طلا به تشنج در بازار منجر شده است.

در همین حال بهای سکه روز گذشته تغییری نداشت. قیمت هر قطعه سکه بهار آزادی روز گذشته به دلیل تعطیلی بازارهای جهانی بدون تغییر ۴۳۰ هزار تومان فروخته شد. ثابت ماندن قیمت روزانه سکه این روزها با توجه به افزایش پی درپی آن، تعجب‌برانگیز است. با این حال دیروز سکه با نرخ ۴۳۰ هزار تومان به مشتریان عرضه شد. روز گذشته بهای طلا در بازار‌های جهانی نیز به دلیل تعطیلی هفتگی روی قیمت ۴/۱۴۸۶ دلار ثابت ماند.

تداوم افزایش قیمت‌ها بانک کارگشایی را وادار به برگزاری جلسات عرضه بیشتر برای سکه کرده است. اشتهای سیری‌ناپذیر بازار ظاهرا قرار است با عرضه شمش‌های ۵/۱۲ کیلویی طلا سیراب شود. اگرچه هنوز رییس بانک کارگشایی دستوری در این زمینه دریافت نکرده است، اما از قرار، شمش‌های یک کیلویی و عرضه روزانه سکه که به قول دبیرکل بانک مرکزی تعداد آن روزانه ۱۰ الی ۱۵ هزار عدد است، کاری از پیش نبرده است و ناگزیر بانک مرکزی باید از شمش‌های ۵/۱۲ کیلویی طلایی خود برای برطرف سازی اثرات سوء ناشی از حرف و حدیث‌های هیجانی بسته پولی سال ۹۰ استفاده کند.

به گفته برخی کارشناسان، کند وکاو در خصوص شخصیت واقعی افرادی که در صف خرید سکه و شمش طلا می‌ایستند، شاید به برخی بنگاه‌های مالی و پولی نیز ختم شود. تنگناهای موجود در بسته پولی برای بنگاه‌های فعال در بازار پول کشور بی‌شک آنها را نیز وادار به خرید و نگهداری ذخایر طلا خواهد کرد. دیروز سکه طرح قدیم نیز بدون تغییر ۴۶۵ هزار تومان فروخته شد. البته نرخ ۴۷۰ هزار تومان نیز از سوی برخی منابع برای آن اعلام شده است. نیم سکه دیروز ۱۰۰۰ تومان گران شده و به ۲۱۷ هزار رسید. در این میان ربع سکه با ۲۰۰۰ تومان افزایش دیگر نسبت به نرخ روز قبل از آن به نرخ ۱۴۲ هزار تومان به خریداران عرضه شد.

احتمال عرضه شمش‌ ۵/۱۲ کیلوگرمی طلا برای شکستن حباب سکه

در همین حال یک مقام مسوول در بانک مرکزی ابلاغ بسته سیاستی- نظارتی سال ۹۰ با مضمون کاهش نرخ سود سپرده‌ها را یکی از دلایل اصلی افزایش حباب در بازار داخلی طلا عنوان کرد و از احتمال عرضه شمش‌های ۵/۱۲ کیلوگرمی تا پایان هفته به‌منظور کاهش قیمت‌های حبابی توسط این بانک خبر داد. این مقام آگاه در بانک مرکزی با اشاره به افزایش قیمت‌های جهانی طلا و تاثیر این نوسانات در قیمت‌های داخلی، به خبرگزاری فارس گفت:‌ در این شرایط معمولا بانک مرکزی با افزایش عرضه قیمت‌ها را کنترل می‌کند؛ اکنون هم بانک مرکزی اعلام کرده به‌صورت روزانه حراج شمش و سکه طلا را در بانک کارگشایی انجام خواهد داد. وی ادامه داد:‌ اما از آنجا که بسته سیاستی- نظارتی بانک مرکزی اعلام‌ شده و سود سپرده‌ها مقداری کاهش پیدا کرده است این احتمال می‌رود که بخشی از سپرده‌ها به سمت بازار سهام یا طلا سوق پیدا کرده باشد. این مقام مسوول در بانک مرکزی با تاکید بر اینکه امکان عرضه طلا در این بانک ارزان‌تر از قیمت‌های جهانی وجود ندارد، تصریح کرد: بنابراین بانک مرکزی باید عرضه طلا و سکه را افزایش دهد تا از حبابی شدن بازار سکه جلوگیری کند.

فرمول محاسبه قیمت واقعی سکه در بانک مرکزی

وی ضمن اینکه خروج سپرده‌ها را از بانک‌ها دلیل اصلی حبابی‌شدن بازار طلا دانست در ادامه درباره فرمول محاسبه قیمت پایه سکه در بانک مرکزی، گفت: قیمت یک گرم طلا برابر است با تقسیم شدن قیمت جهانی یک اونس طلا بر ۳۱/۱۰۳ (وزن اونس به گرم).

وی افزود: در ادامه قیمت یک گرم طلا ضرب در طلای محتوای سکه (حدود ۳۲/۷ گرم) می‌شود بعد حاصل‌ضرب در نرخ دلار روز ضرب می‌شود، نتیجه قیمت طلای سکه است.

به گفته این مقام مسوول، در نهایت به قیمت طلای سکه (عیار طلای خالص سکه ۹۰۰ در ۱۰۰۰ است) مقداری نقره و مس به همراه هزینه‌های ضرب و توزیع و بیمه حمل و نقل اضافه می‌شود. این مقام آگاه ادامه داد: بعد از قیمت طلای محتوای سکه در مجموع هزینه حمل‌ونقل و بیمه و نقره و مس و ضرب و توزیع سکه حدود ۳ تا ۴ هزار تومان است. به گزارش فارس، طبق گفته‌های وی فرمول محاسبه طلا در بانک مرکزی به این حالت خواهد بود: قیمت پایه سکه= {[(قیمت اونس جهانی طلا ÷ ۳۱،۱)] × ۳۲/۷ × نرخ دلار روز}+ ۴ هزار تومان (حق ضرب)

دلایل رشد حبابی بازار سکه و راه‌های کنترل این بازار

این مقام مسوول در بانک مرکزی ضمن اینکه قیمت به‌دست آمده در فرمول مذکور را به‌عنوان قیمت پایه در بانک کارگشایی برای حراج سکه دانست، گفت: اگر قیمت بازار با قیمت بانک مرکزی تفاوت داشته باشد، سود این اختلاف قیمت، نصیب عده خاصی می‌شود، به همین جهت حراج صورت می‌گیرد تا قیمت‌ها به قیمت بازار نزدیک‌تر شوند. وی تصریح کرد: درصورتی که عرضه سکه در بانک کارگشایی یا انتظار افزایش قیمت طلا در بازار داخلی کاهش یابد، اختلاف قیمت در این بازار نیز کم می‌شود.

هنوز دستوری برای عرضه شمش صادر نشده

مدیرعامل بانک کارگشایی با بیان اینکه حراج سکه و شمش طلای یک کیلوگرمی طبق روال هفته گذشته به صورت روزانه در این بانک انجام می‌شود، گفت: بانک مرکزی تاکنون هیچ گونه دستوری برای عرضه شمش طلای ۵/۱۲ کیلوگرمی صادر نکرده است. علی عادلی در گفت‌وگو با «مهر» با تاکید بر اینکه بانک کارگشایی در حال حاضر به صورت روزانه حراج سکه‌ها و شمش طلا را انجام می‌دهد، گفت: بانک مرکزی هنوز دستوری به بانک کارگشایی برای عرضه شمش طلای ۵/۱۲ کیلوگرمی صادر نکرده است. مدیرعامل بانک کارگشایی با اشاره به اینکه در حال حاضر حراج سکه‌ها در بسته‌های ۱۰۰ تایی و شمش‌های طلا در وزن یک کیلوگرمی انجام می‌شود، گفت: بانک کارگشایی کار اجرایی انجام می‌دهد و اظهارنظر در مورد حبابی بودن یا نبودن قیمت سکه‌ها در بازار برعهده ما نیست. وی با تاکید بر اینکه عرضه سکه‌ها و شمش طلا طبق ضوابط اعلام شده بانک مرکزی انجام می‌شود، افزود: قیمت پایه سکه‌ها هم از سوی بانک مرکزی به ما اعلام می‌شود و خریداران هم طبق ضوابط قیمت مورد تقاضا را مطرح می‌کنند. عادلی تاکید کرد: حراج سکه‌ها در بانک کارگشایی در طول سال و به طور مرتب انجام می‌شود، اما هم اکنون حراج‌ها به صورت روزانه انجام می‌شود.