حسینی هاشمی خبرداد
کاهش عقود مبادله‌ای به کمتر از ۱۵ درصد
مدیر عامل بانک تات از کاهش حجم عقود مبادله‌ای به کمتر از ۱۵ درصد در سیستم بانکی خبر داد و گفت: حدف عقود مبادله‌ای در قراردادها و حرکت به سمت عقود مشارکتی کمتر از یک سال سبب ناتوانی مشتریان در بازپرداخت بدهی‌ها و رشد معوقات بانک شده است. سیدبهاءالدین حسینی هاشمی در گفت‌وگو با «فارس» در تشریح دلایل موفقیت برخی از افراد در دریافت وام‌های کلان از شبکه بانکی، اظهار داشت: علت دریافت وام‌های کلان قبل از اینکه به رابطه‌های نامشروع مربوط شود به سطح فعالیت‌های اقتصادی ختم می‌شود.
وی با بیان اینکه حالت فوق به معنای رسیدن یک واحد اقتصادی به مرحله توجیه لازم برای دریافت وام است، افزود: تسهیلات بانک‌ها متناسب با ظرفیت، توانایی، میزان سرمایه‌گذاری و وثایق متقاضیان پرداخت می‌شود.
نبود اعتبار سنجی مشتریان؛ دلیل اصلی افزایش معوقات
مدیرعامل بانک تات مشکل و ریشه اصلی افزایش معوقات بانک‌ها را در نبود سیستم یکپارچه اعتبارسنجی مشتریان دانست و تصریح کرد: در حال حاضر مرجع و بانک اطلاعاتی منسجمی در کشور وجود ندارد که مشخص کند یک نفر از سیستم بانکی چقدر تسهیلات گرفته است؛ زیرا این امکان وجود دارد که یک فرد از چند بانک تسهیلات گرفته باشد.
حسینی هاشمی ادامه داد: بر اساس قانون یک بانک بیشتر از ۱۵ درصد سرمایه پایه خود نمی‌تواند به یک شخص حقیقی یا حقوقی تسهیلات پرداخت کند؛ اما در قانون مشخص نشده است که آیا یک شخص می‌تواند از هر یک از بانک‌ها معادل ۱۵درصد از سرمایه آنها را به عنوان تسهیلات دریافت کند یا خیر؟
این فعال شبکه بانکی با بیان اینکه در بسته سیاستی-نظارتی بانک مرکزی حالت فوق در نظر گرفته نشده است، ادامه داد: اگر بانک اطلاعاتی در سیستم بانکی وجود داشت که مشخص می‌کرد یک شخص حقیقی از مجموع بانک‌ها چه میزان تسهیلات دریافت کرده دیگر با مشکلی به نام «مطالبات معوق» روبه‌رو نبودیم.
مدیرعامل بانک تات گفت: به دلیل اینکه دریافت تسهیلات متقاضیان از بانک‌ها نامحدود است، یک شخص حقیقی می‌تواند از هر بانکی معادل ۱۵ درصد سرمایه پایه آن را تسهیلات دریافت کند. به گفته وی در صورتی که حد مجاز برای دریافت و پرداخت تسهیلات در نظام بانکی تعیین و مشخص شود، یک مشتری نمی‌تواند بیشتر از حد خاصی از مجموع بانک‌ها تسهیلات دریافت کند و سیر معوقات بانکی روند نزولی به خود خواهد گرفت.
حسینی هاشمی با تاکید بر اینکه هرگز یک بدهکار از یک شعبه بانک تسهیلات زیادی نگرفته است، بلکه مجموع بدهی یک مدیون بزرگ به چندین بانک است، تصریح کرد: اگر بانک‌ها مشخص کنند که هیچ فردی نمی‌تواند از مجموع شبکه بانکی بیشتر از ۱۰ برابر سرمایه خود یا از یک رقم بیشتری تسهیلات بگیرد، دیگر مشکلی برای معوقات نخواهد بود.
این فعال در شبکه بانکی گفت: اگر یک کارخانه‌دار از بانک‌ها تسهیلات دریافت کند با آن رقم یا ماشین می‌خرند یا مواد اولیه؛ اگر مواد خریداری کند ظرف یک مدت مشخص سرمایه مواد را به رقم بالاتر تبدیل می‌کند و با این رقم می‌توانند سود بانک‌ها را پرداخت کنند.
وی گفت: تسهیلاتی که بنگاه‌های تولیدی از بانک‌ها دریافت می‌کنند به این معنا نیست که ظرف مدت معین بدهی را بازپرداخت کنند، بلکه باید به این افراد مهلت بدهند که به صورت سالانه این اقدام را انجام دهند.
هیچ تاجری نمی‌تواند ظرف یکسال بدهی خود را تسویه کند
مدیر عامل بانک تات با اشاره به حجم بالای قراردادهای مشارکتی در شبکه بانکی گفت: هیچ تاجر و تولیدکننده‌ای نمی‌تواند ظرف مدت شش ماه یا یک سال که در قراردادهای مشارکتی قید می‌شود، بدهی خود را بازپرداخت کند.
حسینی هاشمی سیستم اعتباری بانک‌ها را به خاطر قیمت‌گذاری دولت در عقود مبادله‌ای یکی از دلایل و مشکلات افزایش معوقات بانک دانست و تصریح کرد: اگر سیاست دستوری در این عقود وجود نداشته باشد و بانک‌ها بتوانند مدت بازپرداخت را برحسب توانایی، قدرت پرداخت و تجارت متقاضی تعیین کنند، به موقع می‌توانند بدهی خود را وصول نمایند.
وی بیان کرد: با توجه به اینکه عمده قراردادهای شبکه بانکی کوتاه مدت بوده و قدرت پرداخت در کوتاه‌مدت وجود ندارد، طبیعی است که بدهی‌ها معوق شوند. این فعال در شبکه بانکی تصریح کرد: در صورتی که بانک‌ها برای ماشین‌آلات تسهیلات پرداخت کرده باشند به خاطر اینکه نرخ ماشین‌آلات پایین است، بانک‌ها رغبتی برای استفاده عقود مبادله‌ای در این طرح‌ها را ندارند و آنها را در قالب عقود مشارکتی قرار می‌دهند.
وی اضافه کرد: بانک‌ها در مورد ارائه تسهیلات به ماشین‌آلات، نرخ بالا و مدت پایین در نظر می‌گیرند، ولی قطعا ماشین‌آلاتی که پنج سال عمر دارد در این مدت می‌تواند بدهی خود را تسویه کند.
مکانیزم پرداخت تسهیلات در ایران معوقه‌زا است
حسینی هاشمی، مکانیزم‌های پرداخت اعتبارات در شبکه بانکی را معوقه‌زا دانست و گفت: دلیل این امر دخالت در نرخ تسهیلات است، چرا که پنج سال قبل عقود مبادله‌ای ۵۰ درصد شبکه بانکی را تشکیل می‌دادند، در حالی که هم‌اکنون این رقم به کمتر از ۱۵ درصد رسیده است.
مدیرعامل بانک تات تصریح کرد: در حال حاضر به خاطر حذف عقود مبادله‌ای در قراردادها و حرکت به سمت عقود مشارکتی کمتر از یک سال مشتریان نمی‌توانند بدهی خود را بازپرداخت کنند و به همین دلیل تسهیلات بانکی معوق می‌شوند.
این فعال در شبکه بانکی با اشاره به اینکه بانک‌ها در زمان معوق شدن تسهیلات از بدهکاران دو نوع ذخیره می‌گیرند، اظهار داشت: ذخیره عمومی حدود ۵/۱ درصد کل تسهیلات است و ذخیره مشخص که بر حسب نوع تغییرات تسهیلات از بدهکاران می‌گیرند.
وی گفت: در ایران از محل ذخیره باید تسهیلات معوق پاک شود که این کار انجام نمی‌شود و مانده تسهیلات همیشه باقی می‌ماند، به خاطر همین مانده مطالبات معوق افزایش می‌یابد؛ در حالی که از محل سود این معوقات وصول شده است.
حسینی هاشمی ادامه داد: به خاطر اینکه حالت فوق در صورت‌های مالی لحاظ نمی‌شود، مطالبات معوق ارقام بالایی را نشان می‌دهد.
دانه‌درشت؛ یعنی کسی که فعالیت اقتصادی بالایی دارد
این فعال در شبکه بانکی دانه‌درشت‌ها را کسانی دانست که حجم فعالیت‌های اقتصادی بالایی در سطح جامعه دارند و گفت: دانه درشت به این معنی نیست که فردی بدون فعالیت اقتصادی پول زیادی از بانک‌ها گرفته باشد، بلکه این فرد دارای فعالیت اقتصادی بزرگی بوده و به همین خاطر پول زیادی دریافت کرده است.
حسینی هاشمی با اشاره به تغییر شرایط اقتصادی تصریح کرد: بحران کاهش قیمت‌ها باعث زمین خوردن بسیاری از دانه‌درشت‌های اقتصادی شده و بانک‌ها به دلیل اینکه نباید اسرار مشتری را فاش کنند از اعلام اسامی بدهکاران کلان خودداری می‌کنند.
مدیرعامل بانک تات تاکید کرد: در صورتی که دادگاه به مرحله‌ای برسد که بدهکار محکوم و حکم قطعی برای وی صادر شود نیز صلاح نیست نامی از آن در محافل اعلام شود.
وی اضافه کرد: به دلیل حفظ و صیانت از سرمایه‌گذاری و فعالیت اقتصادی اعلام کردن نام فعال اقتصادی که به خاطر شرایط اقتصادی قادر به بازپرداخت تسهیلات بانک‌ها نشده است، به صلاح نیست.
بردن آبروی تاجر در جامعه تاثیری در وصول معوقات ندارد
این فعال شبکه بانکی، رازداری در اقتصاد و بانکداری را پراهمیت تلقی کرد و گفت: ممکن است در برخی موارد مشتری دچار بحران شود و اگر بانک نام وی را افشا کند، سرمایه‌گذاری و بازاری را که برای خود به وجود آورده به راحتی از دست بدهد.
حسینی هاشمی با تاکید بر اینکه هتک حرمت و بردن آبروی یک تاجر در انظار عمومی به هیچ‌‌وجه راهکار مناسبی نیست، ادامه داد: قدرت مالی ناخواسته به قدرت سیاسی وصل می‌شود، ولی این امر به این معنی نیست که بدهکاران کلان به خاطر ریشه سیاسی موفق به وصول تسهیلات بالا شده‌اند.
وی گفت: باید با بدهکاران که پول را اتلاف یا در غیر از محل خود مصرف کرده‌اند برخورد قانونی شود؛ ولی باید به بدهکارانی که تحت شرایط اقتصادی موفق به بازپرداخت نشده‌اند، کمک کرد. به گفته مدیرعامل بانک تات، میزان چک‌های برگشتی افزایش یافته و افراد در معاملات خود هم قادر نیستند بدهی خود را پرداخت کنند و این موارد به خاطر رکود اقتصادی است.
حسینی هاشمی تصریح کرد: توزیع اعتبارات به نسبت صرف و حجم فعالیت اقتصادی است نه به تعداد متقاضی اقتصادی، بنابراین باید عدالت در این امر صورت گیرد. وی اضافه کرد: در پرداخت تسهیلات بانکی تساوی اصلا مهم نیست، ولی در توضیح یارانه سرانه اهمیت دارد و این تحقق مهم به معنای عدالت است.
ارسال نظر